Trí tuệ nhân tạo hỗ trợ được gì cho kiến trúc sư Việt Nam?

AI hỗ trợ kiến trúc sư - đây là xu hướng mới hình thành ở ngành kiến trúc Việt Nam, trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) ngày càng được ứng dụng rộng khắp.

Vài tháng trở lại đây, sự nổi lên của ChatGPT khiến người dùng dành sự quan tâm chú ý nhiều hơn cho trí tuệ nhân tạo. Tuy vậy, các chương trình chatbot như ChatGPT chỉ là một phần nhỏ trong bức tranh toàn cảnh về lĩnh vực AI.

Không chỉ có khả năng cho ra đời những đoạn văn bản dựa trên yêu cầu (text to text), AI giờ đây còn có thể tạo hình ảnh (text to image) hay ghi nhớ rồi bắt chước giọng nói để đọc đoạn văn bản (text to voice).

Thực tế cho thấy, việc nghiên cứu ứng dụng khả năng của AI vào thực tế đang diễn ra ngày một nhanh hơn, đặc biệt là trong lĩnh vực kiến trúc.

Midjourney (do David Holz phát triển), Dall-E (OpenAI) và Stable Diffusion (của nhóm CompVis, đại học Ludwig Maximilian Munich - Đức) là những chương trình AI được nhiều kiến trúc sư biết đến. Trong đó, Stable Diffusion hiện thu hút quan tâm hơn cả do được cung cấp miễn phí với nhiều khả năng tùy biến.

Do còn quá mới, không phải ai cũng dễ tiếp cận và sử dụng thành thạo các công cụ AI nên ngày càng xuất hiện nhiều những hội nhóm về việc ứng dụng, đào tạo AI trên các trang mạng xã hội. Một vài người còn trực tiếp chia sẻ câu chuyện về việc ứng dụng AI vào trong công việc của mình.

Chia sẻ với VietNamNet, KTS Lý Phương (Hà Nội) cho biết, khoảng 1 năm trở lại đây, cô đã thử mày mò nhằm nghiên cứu, ứng dụng một số công cụ AI vào công việc. Trong đó, Midjourney được nữ KTS này sử dụng nhằm lên ý tưởng, còn ChatGPT đóng vai trò trợ lý ảo hỗ trợ việc tra cứu.

Sau một thời gian sử dụng, KTS Lý Phương cho rằng, ChatGPT đóng vai trò hỗ trợ khá đắc lực. “Khi cần tìm hiểu về hệ thống máy nước nóng để lắp đặt cho công trình, tôi có thể hỏi ChatGPT. Công cụ này sẽ tổng hợp thông tin về các hệ thống máy nước nóng khác nhau, ưu và nhược điểm cũng như giá cả của từng công nghệ. Nếu tự tổng hợp, tôi có thể mất vài tiếng, trong khi chỉ vài phút ChatGPT đã cho ra câu trả lời”, cô nói.

Với Midjourney, nữ kiến trúc sư cho hay, công cụ sẽ vẽ hình ảnh công trình dựa trên miêu tả đầu vào dưới dạng text. AI giúp tạo ra ngay một vài hình ảnh trực quan từ những yêu cầu của khách hàng. Nhờ vậy, có thể hỗ trợ trong việc lên ý tưởng cho sản phẩm.

Theo KTS Nguyễn Bảo Anh (TP.HCM), AI có nhiều ứng dụng khác nhau trong lĩnh vực kiến trúc; có thể tham gia vào việc cải tạo công trình theo các chức năng, ngôn ngữ kiến trúc khác nhau căn cứ theo khối dáng ban đầu.

Cụ thể, từ hình ảnh của công trình (có thể là hình chụp hoặc render thô), kiến trúc sư chỉ cần cung cấp chỉ dẫn hợp lý, ví dụ như “một căn villa phong cách địa trung hải...” là AI có thể tạo ra một loạt biến thể. Đây là phương pháp mới hỗ trợ các kiến trúc sư lên ý tưởng và cải thiện hiệu quả thiết kế.

“Với Stable Diffusion, người dùng có thể hiệu chỉnh nội dung cụ thể của bức tranh bằng các câu lệnh đơn giản. Ví dụ như đổi ngày thành đêm, chuyển sang trời tuyết, đổi tất cả thành màu trắng... AI tự hiểu và xử lý các lệnh để ra được kết quả tương đối chính xác theo hướng dẫn. Việc chỉnh sửa một số hiệu ứng hình ảnh bằng câu lệnh sẽ giúp tiết kiệm một phần thời gian thay đổi thiết kế hoặc hiệu ứng”, KTS Nguyễn Bảo Anh cho biết.

Ở một khía cạnh khác, trong quá trình chỉnh sửa ảnh hậu kỳ sau thiết kế gửi khách hàng, kiến trúc sư chỉ cần tô vài mảng màu đơn giản giúp AI xác định vị trí và màu sắc cần dùng. AI sẽ thay con người hoàn thành phần việc tiếp theo với vô số các lựa chọn vật liệu, vật thể vào đúng bố cục mong muốn.

Kiến trúc sư là công việc luôn đòi hỏi phải tìm tòi chất liệu, thiết kế mới cũng như nguồn cảm hứng trong sáng tác. Với công cụ mới ứng dụng trí tuệ nhân tạo, người làm nghề có thể dựa vào đó để tìm kiếm những ngôn ngữ kiến trúc trong không gian cụ thể, hòa trộn các phong cách thiết kế khác nhau vào một công trình hay hiện thực hóa một số ý tưởng mà trước giờ họ chỉ dám ước mơ.

Theo KTS Nguyễn Bảo Anh, bên cạnh những thử nghiệm cá nhân, việc ứng dụng AI trong môi trường làm việc chuyên nghiệp ở các công ty kiến trúc vẫn còn gặp rào cản.

Thực tế cho thấy, các công ty kiến trúc lớn vốn đã có quy trình được thiết lập sẵn với các bước xử lý chuyên nghiệp, do đó việc ứng dụng những giải pháp mới như AI nhằm thay thế, hỗ trợ con người cần có thêm thời gian để chứng minh hiệu quả trước khi áp dụng đại trà.

Ở góc nhìn cá nhân, KTS Lý Phương cho rằng, vẫn còn quá sớm để nói đến chuyện AI sẽ thay thế con người trong lĩnh vực kiến trúc. Theo cô, Midjourney tuy có thể cho ra hình ảnh rất đẹp nhưng lại thiếu nhiều yếu tố đầu vào quan trọng là các thông tin thực địa về cảnh quan, địa hình, thông số kỹ thuật,… Tuy vậy, nếu những công cụ AI tiếp theo có thể xử lý để tạo ra các bản vẽ kỹ thuật với thông số chi tiết, chúng sẽ thực sự giúp ích cho công việc của kiến trúc sư.