Những bất cập từ tuyến đường sắt chuyên dụng trên địa bàn TX Đông Triều

Một tuyến đường sắt chiếm hơn 13ha đất tại TX Đông Triều từ nhiều năm nay đã không được sử dụng, gây ảnh hưởng đến quy hoạch đô thị và đầu tư kết cấu hạ tầng kỹ thuật của địa phương...

Đó là tuyến đường sắt chuyên dụng của Công ty Xi măng Vicem Hoàng Thạch tại phường Mạo Khê (TX Đông Triều), kéo dài từ phường Mạo Khê chạy vòng qua phường Yên Thọ vào khu vực ga Hoàng Thạch, đấu nối với tuyến đường sắt Phả Lại - Hạ Long để vận chuyển xi măng đi tiêu thụ.

Toàn tuyến đường sắt khổ đường 1.435 milimét có chiều dài 4.190m được đầu tư và đưa vào vận hành, khai thác từ năm 1983. Tuy nhiên, từ nhiều năm nay tuyến đường sắt này đã không được ngành đường sắt khai thác vận chuyển xi măng của Công ty Xi măng Vicem Hoàng Thạch sản xuất đi tiêu thụ.

Diện tích đất làm đường sắt vận chuyển xi măng được UBND tỉnh Quảng Ninh cho Công ty Xi măng Vicem Hoàng Thạch thuê tại 2 phường Yên Thọ và Mạo Khê là 41.994,9m2, thời gian thuê đến 1/1/2046. Song tính cả hành lang an toàn 2 bên đường theo Luật Đường sắt, tổng diện tích đất của công trình khoảng 13ha.

Tuyến đường sắt này đi qua các khu dân cư hiện có và khu vực dự kiến phát triển mở rộng đô thị của khu vực Mạo Khê - Yên Thọ. Diện tích đất của tuyến đường sắt chiếm rộng và có đến 7 nút giao cắt là tuyến QL18 đoạn tránh Mạo Khê cùng 5 vị trí giao cắt với tuyến đường dân sinh đang là những bất cập, ảnh hưởng đến việc triển khai nhiều dự án trên địa bàn 2 phường Mạo Khê và Yên Thọ.

Được biết, Kế hoạch giai đoạn 2021-2025, tỉnh Quảng Ninh đầu tư thi công đường ven sông nối cao tốc Hạ Long - Hải Phòng với TX Đông Triều có điểm giao cắt với tuyến đường sắt này. Đồng thời, TX Đông Triều cũng đang triển khai quy hoạch khu dân cư Thọ Tràng và nghiên cứu quy hoạch CCN Yên Thọ với diện tích 50ha nằm ở ven sông Đá Vách, phía nam phường Yên Thọ.

Yên Thọ là một trong 4 xã được thành lập phường theo Nghị quyết số 769/NQ-UBTVQH14 ngày 11/9/2019 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Về lâu dài, cơ cấu kinh tế của phường được xác định phát triển trọng tâm theo hướng thương mại - dịch vụ - du lịch. Trong định hướng phát triển đô thị những năm tới, phường Yên Thọ được sự hỗ trợ của tỉnh và thị xã đầu tư hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng các khu đô thị mới, hệ thống nhà văn hóa đạt chuẩn, chỉnh trang các tuyến đường liên khu, liên phường theo tiêu chí đô thị xanh. Do vậy, phường Yên Thọ sẽ có 3 khu là Thọ Tràng, Xuân Quang và Yên Hợp bị ảnh hưởng của tuyến đường sắt, đặc biệt là khi quy hoạch kết nối các khu dân cư đã có với khu đô thị Thọ Tràng tại trung tâm phường có diện tích hơn 10ha.

Để cải tạo, chỉnh trang đô thị, đảm bảo an toàn giao thông tại các vị trí giao cắt, đồng thời, sử dụng hiệu quả quỹ đất tuyến đường sắt chiếm dụng tại khu vực phường Yên Thọ, UBND TX Đông Triều đã có công văn đề nghị Tổng Công ty Xi măng Việt Nam, Công ty Xi măng Vicem Hoàng Thạch và ngành đường sắt có kế hoạch thanh thải tuyến đường sắt này, trả lại phần đất cho địa phương phục vụ các nhiệm vụ phát triển KT-XH và đầu tư kết cấu hạ tầng kỹ thuật.

Theo Sở TN&MT, hiện tại theo phương án sắp xếp nhà đất của Tổng Công ty Xi măng Việt Nam được Bộ Xây dựng phê duyệt tại Quyết định số 11/QĐ-BXD ngày 11/1/2016, tuyến đường sắt thuộc diện tiếp tục quản lý, sử dụng. Tuy nhiên, đối với phần diện tích chiếm dụng ngoài diện tích đất được thuê cần phải xử lý theo quy định để địa phương phục vụ các nhiệm vụ phát triển KT-XH.