Ứng dụng CNTT trong quản lý, bảo vệ rừng

Để nâng cao hiệu quả bảo vệ rừng, ngành kiểm lâm tỉnh đã đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ trong công tác quản lý, giám sát, bảo vệ rừng. Những thiết bị, phần mềm công nghệ đã giúp lực lượng kiểm lâm phát hiện, cảnh báo sớm các thay đổi bất thường, cập nhật chính xác những biến động về rừng và đất lâm nghiệp…

Thống kê trên địa bàn tỉnh, hiện có 370.213ha đất rừng, trong đó có 121.871ha rừng tự nhiên, 218.171ha rừng trồng và trên 30.000ha rừng trồng mới. Với đặc thù địa bàn quản lý rộng, lực lượng mỏng nên việc đẩy mạnh hiện đại hóa, nâng cao năng lực giám sát tài nguyên rừng đang trở thành yêu cầu cấp thiết. Thời gian qua, Chi cục Kiểm lâm (Sở NN&PTNT) đã rất chú trọng trong việc triển khai ứng dụng CNTT vào công tác quản lý, bảo vệ rừng, trong đó có sử dụng phần mềm theo dõi diễn biến tài nguyên rừng. Với phần mềm này đã giúp cán bộ Chi cục Kiểm lâm tỉnh và các Hạt Kiểm lâm ở cơ sở có được những thông tin chính xác về vị trí lô, khoảnh, chủ rừng, loại rừng mà không cần đến máy định vị GPS. Bên cạnh đó, phần mềm này được tích hợp trên điện thoại thông minh, giúp cho việc thực địa của cán bộ kiểm lâm khi kiểm tra vị trí, khoanh vẽ diện tích lô rừng ngoài thực địa một cách nhanh chóng, chính xác, giảm thiểu việc sử dụng bản đồ giấy, nâng cao chất lượng, hiệu quả công việc.

Ông Trương Thanh Sơn, Phó trưởng Phòng Quản lý bảo vệ rừng và Bảo tồn thiên nhiên, cho biết: Với các thiết bị, ứng dụng công nghệ, cán bộ kiểm lâm có thể truy cập thường xuyên để theo dõi diễn biến rừng từ ảnh vệ tinh cung cấp. Có nguồn thông tin tham khảo này, cán bộ kiểm lâm sẽ xây dựng phương án kiểm tra, đo đạc vị trí cụ thể tại thực địa nhanh, thuận lợi, chính xác. Trước khi đến hiện trường, lực lượng kiểm lâm sẽ bật máy tính, điện thoại và truy cập các phần mềm, máy sẽ cho thông tin về vị trí, diện tích biến động hiển thị trên màn hình rất tiện lợi. Những dữ liệu này sẽ giúp lực lượng kiểm lâm làm sơ đồ kiểm tra rừng, chia tách các lô rừng có biến động, tính được quãng đường, thời gian đi lại… Qua đó, giúp các đơn vị làm tốt công tác tham mưu cho UBND huyện, thị xã, thành phố phê duyệt, công bố kết quả theo dõi diễn biến rừng, xây dựng được bộ cơ sở dữ liệu quản lý rừng và đất lâm nghiệp đúng với hồ sơ và thực địa; nâng cao độ chính xác trong việc tổng hợp và xây dựng các báo cáo kết quả hàng năm; phát hiện, xác định được diện tích rừng bị lấn chiếm trái phép, độ che phủ rừng; tính được giá trị kinh tế của rừng...

Ngoài ra, Chi cục Kiểm lâm còn khuyến khích các Hạt Kiểm lâm thường xuyên truy cập vào hệ thống cảnh báo cháy rừng của trang thông tin điện tử Cục Kiểm lâm để sớm phát hiện, xử lý nhanh các vụ cháy rừng. Đồng thời, sử dụng phầm mềm cảnh báo cháy rừng cập nhật theo giờ giúp nâng cao khả năng tương tác, phối hợp giữa các phòng chức năng của Chi cục Kiểm lâm tỉnh với Hạt Kiểm lâm, Ban Quản lý rừng ở các địa bàn trong tỉnh. Thông qua dữ liệu các điểm nghi ngờ thay đổi rừng từ ảnh vệ tinh ở Chi cục, cán bộ của đơn vị sẽ thông báo cho kiểm lâm địa bàn kiểm tra, xác minh trên thực địa. Từ những hình ảnh, số liệu diễn biến rừng qua vệ tinh thường xuyên gửi về hệ thống giúp phân định vùng trọng điểm cháy rừng. Năm 2022, Chi cục đã phát hiện và cảnh báo sớm khoảng 50 vụ cháy rừng trên địa bàn quản lý. Đồng thời, kịp thời phát hiện biến động về rừng, đất lâm nghiệp, chỉ đạo các đơn vị trực thuộc ngăn chặn và xử lý kịp thời các vụ phá rừng, đào bới, san ủi… Bên cạnh đó, Chi cục sử dụng tin nhắn thông tin cảnh báo cháy rừng bằng điện thoại cho các địa phương, đơn vị phụ trách trực tiếp và cán bộ kiểm lâm, trưởng khu dân cư có rừng; thành lập các nhóm phản ứng nhanh PCCC rừng tại các huyện trên nền tảng mạng xã hội Zalo. Hàng năm, Chi cục tổ chức nhiều lớp tập huấn sử dụng phần mềm, ứng dụng công nghệ thông tin, thiết bị công nghệ cho cán bộ kiểm lâm, nhằm nâng cao kỹ năng áp dụng vào thực tế.

Trong thời gian tới, Chi cục tiếp tục chỉ đạo các Hạt Kiểm lâm trên địa bàn tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin; đặc biệt là sử dụng các phần mềm ứng dụng, thiết bị, ảnh viễn thám trong công tác theo dõi diễn biến rừng, PCCC rừng và phát hiện các vụ vi phạm về phá rừng, khai thác rừng trái pháp luật; đề xuất Sở NN&PTNT tiếp tục đầu tư hệ thống máy móc, thiết bị hiện đại phục vụ cho quản lý rừng, theo dõi tình hình diễn biến rừng để công tác bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn đạt hiệu quả cao hơn. Đơn vị cũng xây dựng các chuyên mục tuyên truyền phổ biến pháp luật về bảo vệ rừng, phát triển rừng và PCCC rừng đăng tải trên các phương tiện thông tin truyền thông và nền tảng các mạng xã hội Zalo, Facebook… để người dân nâng cao ý thức, trách nhiệm bảo vệ rừng.