Ứng dụng nhiều kỹ thuật mới trong lĩnh vực thăm dò chức năng để chẩn đoán chuyên sâu

Việc chẩn đoán chính xác nguyên nhân mắc bệnh có thể giúp bác sĩ xây dựng phác đồ điều trị bệnh kịp thời và hiệu quả. Bởi vậy, 5 năm qua, Khoa Thăm dò chức năng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh, đã tiếp nhận chuyển giao những kỹ thuật tiên tiến, hiện đại đã và đang được sử dụng tại các bệnh viện lớn, tuyến Trung ương. Qua đó đã giúp chẩn đoán chính xác bệnh và điều trị nhiều bệnh lý với phương pháp nội soi can thiệp mà không cần phẫu thuật mở, mang lại hiệu quả điều trị tối ưu cho người bệnh.

Tạo nhiều đột phá nhất là trong lĩnh vực nội soi, từ nội soi chẩn đoán đến nội soi điều trị, với hệ thống máy nội soi hiện đại đã và đang giúp các bác sĩ Khoa Thăm dò chức năng triển khai được nhiều kỹ thuật khó, chuyên sâu của tuyến trên để phục vụ người dân ngay tại địa phương. Từ năm 2016 đến nay, kỹ thuật nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP) đã giúp hàng trăm bệnh nhân được chẩn đoán và điều trị một số bệnh lý đường mật và tụy tạng tại Bệnh viện. Đây là một kỹ thuật có độ khó cao, đòi hỏi đội ngũ bác sĩ và kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm, tay nghề tốt, thực hành và rèn luyện một cách thành thạo các kỹ năng nội soi tiêu hóa nói chung trước khi thực hiện kỹ thuật ERCP. Kỹ thuật này chủ yếu được thực hiện ở một số bệnh viện lớn tuyến Trung ương và một số ít bệnh viện tuyến tỉnh.

Bác sĩ Phạm Thị Dung, Trưởng khoa Thăm dò chức năng, cho biết: Trước đây, một số trường hợp tắc mật do sỏi, u đường mật, u tụy phải thực hiện mổ mở phức tạp, thời gian điều trị kéo dài. Nhưng hiện nay với sự hỗ trợ của các trang thiết bị y tế hiện đại cùng đội ngũ bác sĩ được đào tạo bài bản, chúng tôi có thể can thiệp điều trị những trường hợp mắc bệnh nặng thông qua nội soi. Chúng tôi đã can thiệp thành công cho một số ca bệnh đường mật bị tắc mật do u đầu tụy chèn ép; với việc tiến hành can thiệp nội soi ngược dòng đặt stent kim loại đường mật để giải phóng đường mật bị tắc. Ca can thiệp chỉ thực hiện trong 30 phút, đã giúp dịch mật thông, da niêm mạc bớt vàng, bệnh nhân không còn đau bụng. Đây là phương pháp điều trị tối ưu, giảm đáng kể đau đớn, giúp bệnh nhân nhanh chóng phục hồi và vẫn đạt được kết quả điều trị như mong muốn, rút ngắn thời gian nằm viện.

Hay siêu âm nội soi là kỹ thuật kết hợp giữa nội soi và siêu âm, trong đó đầu dò siêu âm được gắn ở đầu dây nội soi tiêu hóa. Đây là kỹ thuật tiên tiến, hiện đại, mang lại hiệu quả chẩn đoán nhanh, chính xác các bệnh về đường tiêu hóa, mật, tụy, các tổn thương niêm mạc và ngoài niêm mạc ống tiêu hóa; đặc biệt phát hiện ung thư giai đoạn sớm khi mà khối u còn nằm ở lớp niêm mạc (điều này có ý nghĩa rất lớn trong điều trị với tỉ lệ khỏi đạt 98-100%) hay khối u nhỏ nằm sâu trong ổ bụng với mức độ xâm lấn tối thiểu. Trước đây, kỹ thuật này được thực hiện chủ yếu tại các bệnh viện tuyến Trung ương và nay đã triển khai thành công tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Ninh. Để triển khai kỹ thuật này, Khoa Thăm dò chức năng đã được trang bị hệ thống máy móc, thiết bị siêu âm nội soi tiên tiến, hiện đại nhờ sự quan tâm đầu tư của tỉnh và ngành Y tế. Bên cạnh đó, Bệnh viện còn cử các kíp bác sĩ, kỹ thuật viên chuyên môn giỏi, tay nghề cao tham gia các khoá đào tạo chuyển giao kỹ thuật từ Bệnh viện Việt Đức (Hà Nội) cùng các buổi hội thảo khoa học có sự giảng dạy từ các chuyên gia nước ngoài.

Khoa Thăm dò chức năng đang dần hoàn thiện kỹ thuật sinh thiết tổ chức bằng kim nhỏ dưới hướng dẫn của siêu âm nội soi (EUS- FNA) lấy bệnh phẩm để làm mô bệnh học và tế bào học. Từ đó giúp bệnh nhân không phải làm quá nhiều xét nghiệm mà vẫn có kết quả sớm và chính xác nhất, giúp bệnh nhân tiết kiệm chi phí và giảm thời gian chờ đợi chẩn đoán.

Nhằm tiếp tục khai thác hiệu quả trang thiết bị được đầu tư, từ năm 2020, Khoa Thăm dò chức năng đã ứng dụng thành công kỹ thuật cắt tách niêm mạc trong nội soi tiêu hóa (ESD). Đây là thủ thuật can thiệp điều trị ung thư sớm đường tiêu hóa. Bác sĩ Nguyễn Văn Vĩnh, Khoa Thăm dò chức năng, chia sẻ: Hiện nay, ung thư đường tiêu hóa chiếm tỷ lệ ngày càng cao, việc phát hiện ung thư trong giai đoạn sớm rất có giá trị trong điều trị. Với hệ thống nội soi thế hệ mới được đầu tư đã giúp chúng tôi phát hiện ra các khối ung thư sớm nằm lại lớp niêm mạc chưa xâm lấn qua lớp dưới niêm mạc. Sau đó, các bác sĩ sẽ cắt khối u này bằng phương pháp cắt tách dưới niêm mạc qua nội soi (ESD).

Bệnh nhân Lê Văn Q. (phường Hà Tu, TP Hạ Long) khi nội soi đại trực tràng tại Khoa Thăm dò chức năng, Bệnh viện Đa khoa tỉnh, đã phát hiện 1 khối lồi, không cuống, kích thước 6x10mm cách rìa hậu môn 5cm. Bác sĩ xác định, khối u nằm lớp niêm mạc, chưa vượt qua lớp cơ niêm; được đánh giá đây là tổn thương ung thư sớm của trực tràng. Sau đó, các bác sĩ đã tiến hành kỹ thuật cắt tách dưới niêm mạc tổn thương ung thư sớm này. Kết quả giải phẫu bệnh cho thấy ung thư biểu mô tuyến biệt hóa vừa, mép diện cắt không có tế bào ác tính.

Polyp đường tiêu hóa là một trong những nguyên nhân gây ung thư. Qua nội soi bác sĩ có thể dùng dụng cụ chuyên dụng để cắt bỏ sớm nhằm ngăn ngừa các biến chứng (ác tính hóa thành ung thư, chảy máu từ polyp, tắc ruột…). Mới đây, ông Nguyễn Quang Thuận (phường Hà Khánh, TP Hạ Long) đến khám bệnh tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh và được chỉ định nội soi dạ dày, đại tràng. Qua nội soi đại tràng, bác sĩ đã phát hiện có 3 polyp lớn. Sau khi được sự đồng ý của gia đình ông Thuận, các bác sĩ đã nhanh chóng thực hiện thủ thuật cắt polyp đại tràng qua nội soi. Đối với polyp có kích thước lớn, bác sĩ sẽ kẹp clip để tránh nguy cơ chảy máu. “Sau khi làm thủ thuật, tôi cảm thấy dễ chịu, không thấy đau đớn”, ông Thuận chia sẻ.

Cùng với kỹ thuật cắt polyp ống tiêu hóa qua nội soi, các bác sĩ Khoa Thăm dò chức năng còn thực hiện thường xuyên các kỹ thuật nội soi tiêu hóa không đau, cầm máu trong xuất huyết tiêu hóa (tiêm cầm máu, kẹp clip cầm máu, thắt giãn tĩnh mạch thực quản), mở thông dạ dày qua nội soi, gắp dị vật ống tiêu hóa... Bên cạnh đó, Khoa còn thực hiện thăm dò chức năng: Điện tâm đồ, điện não đồ, điện cơ, đo mật độ xương, đo chức năng hô hấp...

Hiện nay, tại Khoa Thăm dò chức năng có đội ngũ y bác sĩ, có trình độ chuyên môn cao, kinh nghiệm dày dặn, cùng tâm huyết, sự chu đáo cộng với trang thiết bị y tế hiện đại, được trang bị đầy đủ như hệ thống nội soi tiêu hóa, nội soi can thiệp, siêu âm nội soi... Trong thời gian tới ngoài việc duy trì những kỹ thuật đang áp dụng, Khoa Thăm dò chức năng tiếp tục hoàn thiện các kỹ thuật cao như ESD, siêu âm nội soi can thiệp..., qua đó góp phần nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh cũng như sự hài lòng của người bệnh; giảm tỷ lệ chuyển tuyến.