Vẫn còn “than thổ phỉ”

Cho đến thời điểm này, trên địa bàn Quảng Ninh vẫn còn những lò than thổ phỉ. Điều đặc biệt, có những lò than thổ phỉ được ngụy trang bằng những ngôi nhà ở. Đào than dưới nền nhà theo kiểu du kích thì khó mà kiểm tra, phát hiện.

Mới đây, trong chương trình thời sự của VTV1 đã phản ánh tình trạng này và một đồng chí lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh, trong trả lời phỏng vấn, đã nói việc dẹp bỏ than thổ phỉ khi đào than ngay tại nhà ở không dễ dàng gì. Một lãnh đạo của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam cũng cho rằng rất khó trong việc dẹp bỏ than thổ phỉ, khi phía trên mặt đất thì thuộc chủ thể chính quyền quản lý, còn than dưới mặt đất thì thuộc chủ thể ngành Than quản lý. Việc đền bù giải phóng mặt bằng, đưa các hộ dân ra khỏi vùng có than là việc làm chưa thể đặt ra.

Có quan niệm cho rằng, phải triệt than thổ phỉ từ khâu tiêu thụ. Không cho phép mua than thổ phỉ thì chẳng anh nào làm nữa. Lại có quan niệm cho rằng phải kiên quyết đánh sập cửa lò, triệt đường khai thác. Cả hai cách triệt này đã kiên quyết làm. Đơn cử, chỉ tính 6 tháng (từ 1-12-2008 đến 31-5-2009), lực lượng chức năng trên địa bàn TP Hạ Long đã đánh sập 249 lượt cửa lò khai thác, xóa 23 điểm tập kết, sàng rửa than trái phép. Đồng thời bắt giữ 137 phương tiện (17 tàu, thuyền, 120 ô tô), thu giữ gần 2.200 tấn than các loại, xử phạt hành chính 327 triệu đồng. Công an TP Hạ Long đã khởi tố 1 vụ, 1 đối tượng khai thác tài nguyên trái phép gây hậu quả nghiêm trọng.

Vấn đề than thổ phỉ được dư luận xã hội đặc biệt quan tâm. Tác phẩm báo chí ““Than thổ phỉ” - Anh là ai?” của nhà báo Ngô Mai Phong, phóng viên thường trú Báo Lao Động tại Quảng Ninh đã đạt giải nhì Giải báo chí Quảng Ninh năm 2008 và đã đạt giải A Giải báo chí Quốc gia năm 2008 (lễ công bố giải sẽ được tiến hành vào tối 21-6-2009 và được truyền hình trực tiếp tại Hà Nội).

Việc xóa bỏ than thổ phỉ luôn luôn xuất hiện khó khăn mới, đòi hỏi tỉnh Quảng Ninh và ngành Than cần có những biện pháp phù hợp, hiệu quả.