Vì sao các lãnh đạo nước ngoài sợ ADN rơi vào tay Nga?

Kiến thức là sức mạnh. Biết bí mật về ADN của người khác cũng có thể trở thành vũ khí lợi hại. Điều đó giải thích vì sao các lãnh đạo thế giới vội vã đến Nga trong những ngày gần đây đàm phán ngoại giao đã tránh để nước chủ nhà xét nghiệm COVID-19.

Nhưng đây có thể là trường hợp mà trí tưởng tượng đang vượt xa những gì khoa học có thể làm được.

Thủ tướng Đức Olaf Scholz từ chối để Nga xét nghiệm PCR, còn Tổng thống Pháp Emmanuel từ chối một số yêu cầu để gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin, dẫn đến suy đoán rằng ông không muốn để Nga lấy mẫu xét nghiệm.

Cả hai lãnh đạo đều không phải là người phản đối các biện pháp chống COVID-19, vì thế dư luận đồn rằng họ không muốn để thông tin di truyền rơi vào tay người Nga.

Trong thế giới đầy những nỗi lo và hoài nghi về an ninh quốc gia và gián điệp quốc tế, các cường quốc luôn tìm kiếm những lợi thế mới, và có những mặt trận mới không hữu hình như chiến trường.

Vì thế, các chuyên gia tình báo nói rằng một ngày nào đó khoa học về di truyền có thể trở thành công cụ hữu ích trong kho vũ khí, nhưng các nhà khoa học cho rằng ngày đó có thể còn rất xa.

Lãnh đạo các nước khác không thực sự cáo buộc Nga cố thu thập ADN của họ để phục vụ mục đích xấu, nhưng điều đó cũng không ngăn được tin đồn.

Giới chức Pháp bác bỏ mọi ý kiến cho rằng Nga đang cố gắng bí mật thu thập ADN của ông Macron.

Một quan chức Pháp nói rằng các điều kiện của Nga để ông Macron có thể tiếp xúc gần với ông Putin là “không thể chấp nhận được” và “không tương thích” với chương trình nghị sự của tổng thống Pháp. Vì thế, chiếc bàn dài vô lý mà ông Putin dùng trong hai cuộc gặp với Tổng thống Macron và Thủ tướng Scholz sinh ra nhiều hình chế trên mạng.

Phát ngôn viên của Chính phủ Đức Steffen Hebestreit nói rằng Đức áp dụng quy trình giống như với các phái đoàn nước ngoài: Họ có thể tự làm xét nghiệm PCR, và nếu có bất kỳ nghi ngờ gì sẽ để một bác sĩ lên máy bay để chứng kiến quy trình xét nghiệm.

“Nhưng người Nga suy nghĩ khác và nói: Nếu xét nghiệm thì phải do Nga thực hiện. Và thủ tướng quyết định rằng ông sẽ không làm điều đó. Nhưng tôi sẽ không diễn giải nhiều về việc đó”, ông Hebestreit nói.

Pháp và Đức đều là thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), một liên minh được phương Tây thành lập trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh để đối phó với Liên Xô.

Nga bày tỏ lo ngại rằng NATO đang dùng Ukraine để làm suy yếu Nga, vì thế Mátxcơva đã tập hợp lực lượng gần biên giới quốc gia láng giềng.

Có thể dùng ADN chống lại lãnh đạo nước ngoài không?

Có thể thu thập ADN trong tế bào bằng nhiều phương pháp, như tăm bông ngoáy hầu và họng, dù mẫu để xét nghiệm virus corona dùng vật liệu di truyền khác: RNA từ virus.

“Những mẫu đó có rất nhiều trong ADN của con người. Bạn có thể lấy mẫu đó, chiết xuất lấy ADN và làm bất kỳ công việc nào bạn muốn với mẫu của người đó”, ông Kenny Beckman, giám đốc Trung tâm di truyền của ĐH Minnesota, giải thích.

ADN đưa ra những chỉ dẫn cho cơ thể tồn tại và phát triển. ADN của mỗi người là riêng biệt. Có thể dùng ADN để xác định tổ tiên của họ đến từ đâu, liệu có người thân nào chưa được tìm thấy, và liệu có bệnh di truyền hay những bất thường về di truyền liên quan đến bệnh tật hay tình trạng y tế hay không.

Trong khoa học pháp y, ADN có thể dùng để xác định người nào đó liên quan đến vụ án hay không.

“Bạn có thể dùng ADN để xác định nguy cơ bệnh tật, từ đó xác định xem lãnh đạo nước ngoài có nguy cơ mắc bệnh hay không. Bạn có thể nhìn vào đó để xem có thể tận dụng những yếu tố liên quan đến tổ tiên, họ hàng của họ hay không”, ông Howard McLeod, một chuyên gia về di truyền tại Hiệp hội ung thư lão khoa ở Florida, giải thích.

Tuy nhiên, ông McLeod nói rằng ý tưởng về việc tìm hiểu kỹ về một lãnh đạo nước ngoài thông qua ADN của họ “có thể chỉ đáng sợ trên lý thuyết hơn là thực tế”.

Ông Beckman cũng cho rằng thật “quá xa vời” khi nghĩ rằng thông tin thu thập về ADN của lãnh đạo nước ngoài có thể gây tổn thất chính trị.

“Bạn có thể làm gì, nói rằng ông Macron có nguy cơ bị huyết áp cao ư? Tôi không dành nhiều thời gian để nghĩ cách vũ khí hoá thông tin di truyền của ai đó”, ông Beckman nói.

Khi các đoàn khách nước ngoài đến gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden, họ được yêu cầu xét nghiệm. Một quan chức cho biết Nhà Trắng có thể xét nghiệm cho họ, nhưng hầu hết các lãnh đạo nước ngoài tự làm, và Nhà Trắng chấp nhận kết quả.

Khi ông Biden được xét nghiệm ở trong nước hay khi ra nước ngoài, nhóm y tế Nhà Trắng phụ trách hoàn toàn việc lấy mẫu và xét nghiệm.

Chính phủ Mỹ cũng bị cáo buộc thu thập ADN của các lãnh đạo nước ngoài. Những bức điện tín ngoại giao thời chính quyền ông Obama mà Wikileaks tiết lộ cho thấy các nhà ngoại giao Mỹ ở châu Phi đã thu thập “vân tay, hình ảnh khuôn mặt, ADN, quét mống mặt” của “các quan chức chủ chốt và đang nổi”, bao gồm cả lãnh đạo tôn giáo và doanh nghiệp.