Việt Nam chủ động phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo trong kỷ nguyên mới

Sáng 14/3, tại Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia - NIC (Hoà Lạc, Hà Nội), Thủ tướng Phạm Minh Chính dự Diễn đàn chính sách “Việt Nam chủ động phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo trong kỷ nguyên mới” do NIC trực thuộc Bộ Tài chính phối hợp với Aitomatic (Hoa Kỳ) tổ chức.

Cùng dự, có Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng; lãnh đạo các bộ, ban, ngành, cơ quan Trung ương.

Diễn đàn thu hút sự tham gia của hơn 1.000 đại biểu là các nhà lãnh đạo, chuyên gia công nghệ cao cấp đến từ NVIDIA, Meta, IBM, Google, Intel, TSMC, MediaTek, Tokyo Electron, Panasonic, Marvell… cùng nhiều doanh nghiệp đến từ Silicon Valley của Hoa Kỳ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Pháp, Đức, Hà Lan… và Việt Nam nhằm thảo luận các định hướng phát triển, cơ hội và thách thức của ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI) toàn cầu, đề xuất định hướng phát triển các lĩnh vực công nghệ này cho Việt Nam.

Tại Diễn đàn, Lãnh đạo Bộ Tài chính cho biết: sự kiện khẳng định nỗ lực của Việt Nam để từng bước tham gia vào hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và chuỗi giá trị toàn cầu của ngành công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo - hai lĩnh vực được coi là “trái tim” của công nghệ hiện đại và là nền tảng cho nền kinh tế số.

Lãnh đạo Bộ Tài chính đề nghị tất cả các đối tác, các chủ thể trong hệ sinh thái bán dẫn và trí tuệ nhân tạo - từ các tập đoàn công nghệ hàng đầu trên thế giới, đến các viện nghiên cứu, trường đại học, quỹ đầu tư và cộng đồng doanh nghiệp trong và ngoài nước - hãy cùng nhau hợp tác chặt chẽ hơn nữa, để cùng tiến xa hơn và cùng đưa Việt Nam trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng bán dẫn, trí tuệ nhân tạo toàn cầu.

Về phía Bộ Tài chính, Bộ sẽ tiếp tục tổng hợp ý kiến của các đại biểu, chuyên gia trong suốt quá trình diễn ra Hội nghị, phối hợp với các Bộ ngành liên quan để báo cáo, đề xuất Chính phủ, lãnh đạo Chính phủ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để thúc đẩy hai ngành công nghệ chiến lược này trong thời gian tới, tạo ra những đóng góp lớn giúp Việt Nam tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn phát triển quan trọng tới đây”, lãnh đạo Bộ Tài chính cho hay.

Trong bối cảnh cách mạng công nghệ số bùng nổ, định hình lại mọi mặt của nền kinh tế toàn cầu, Việt Nam đặt mục tiêu chủ động phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, nhằm nắm bắt xu hướng công nghệ của thế giới, tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận các công nghệ mới, từng bước tự chủ công nghệ, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh đồng thời khẳng định vị thế Việt Nam là điểm đến tiềm năng của khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo thế giới. Diễn đàn diễn ra trong khuôn khổ Hội nghị quốc tế về Trí tuệ nhân tạo và Bán dẫn 2025 (AISC 2025), được tổ chức lần đầu tiên tại Việt Nam bởi Tổ chức Aitomatic Hoa Kỳ phối hợp với NIC.

Tại Diễn đàn, những chuyên gia hàng đầu thế giới đã có những góp ý đề xuất quan trọng để Việt Nam từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ toàn cầu.

Ông Christopher Nguyễn, Giám đốc điều hành và nhà sáng lập Aitomatic chia sẻ về “Sự tương thích về xu hướng phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo của Việt Nam với xu thế toàn cầu”.

Ông Christopher Nguyễn phân tích các yếu tố then chốt giúp Việt Nam tận dụng nền tảng công nghệ tiên tiến, từ đó gia tăng sức cạnh tranh trên trường quốc tế, đồng thời khẳng định sự tự chủ trong công nghệ là chìa khóa đưa nền kinh tế số của Việt Nam phát triển mạnh mẽ.

Ông Michael Kagan, Giám đốc Công nghệ Tập đoàn NVIDIA và ông Suresh Venkatarayalu, Giám đốc Công nghệ Tập đoàn Honeywell đã cùng chia sẻ về tiềm năng của Việt Nam trở thành trung tâm R&D về AI và bán dẫn, cũng như tầm quan trọng của việc mở rộng hợp tác quốc tế để khai thác tối đa các lợi thế công nghệ. Những chia sẻ này phản ánh xu hướng toàn cầu, và là lời kêu gọi hành động cho các doanh nghiệp Việt Nam hướng tới chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.

Ông Trương Gia Bình, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn FPT khẳng định sự sẵn sàng của doanh nghiệp Việt Nam trong việc chuyển giao công nghệ và xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo.

Trong khuôn khổ Diễn đàn đã diễn ra Tọa đàm “Hiến kế để Việt Nam chủ động phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo” tạo ra không gian trao đổi sôi nổi, với sự tham gia của các chuyên gia, chiến lược gia đầu ngành đã cùng nhau đề xuất những giải pháp sáng tạo, vạch ra lộ trình phát triển chiến lược cho ngành công nghiệp bán dẫn và AI, góp phần đưa Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ tiên phong của khu vực.

Thông qua Diễn đàn này, Việt Nam hướng đến vị thế mới trên trường quốc tế, mở ra những cơ hội hợp tác chiến lược, tạo nền tảng vững chắc cho quá trình chuyển đổi số, nắm bắt và làm chủ công nghệ, thực hiện mục tiêu phát triển nhanh và bền vững trong giai đoạn tới. Đây là bước đi quan trọng để các nhà khoa học, đối tác quốc tế cùng liên kết, hợp tác với các đối tác Việt Nam tạo nên kỷ nguyên mới cho nền kinh tế số của Việt Nam.

Nhân sự kiện, Thủ tướng Phạm Minh Chính, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng chứng kiến lễ công bố Sáng kiến phát triển nguồn nhân lực bán dẫn; sáng kiến ươm tạo và phát triển doanh nghiệp khởi nghiệp trong lĩnh vực bán dẫn; sáng kiến hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tham gia Liên minh trí tuệ nhân tạo toàn cầu.

Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đồng chí lãnh đạo, đại biểu cũng thực hiện nghi thức khởi động các sáng kiến và khẳng định cam kết tham gia phát triển hệ sinh thái AI và bán dẫn Việt Nam.

Phát biểu ý kiến tại Diễn đàn, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, tình hình thế giới, khu vực diễn biến hết sức nhanh chóng, khó lường, khó định đoán, tuy nhiên, chúng ta vẫn vui mừng vì xu thế hòa bình, hợp tác, phát triển vẫn là xu thế chủ đạo, vì vậy, chúng ta phải có cách tiếp cận toàn dân, toàn cầu, toàn diện để giải quyết khó khăn; phải đoàn kết, chung tay hợp tác, chia sẻ với tinh thần để cho thế giới ngày càng tốt đẹp hơn, người dân mỗi nước được sống trong hoà bình, hợp tác phát triển. Nỗ lực của các tập đoàn hàng đầu trên thế giới đang phát triển vì mục tiêu phát triển con người; lấy con người là trung tâm, chủ thể của sự phát triển.

Thủ tướng đề nghị tinh thần đoàn kết phải có tư duy mới, “1 cộng 1 phải lớn hơn 2”; nhân đôi nhân ba sức mạnh của mỗi chúng ta, “muốn đi nhanh phải một mình, muốn đi xa phải đi cùng nhau”; dù là đi nhanh hay đi xa thì đều phải đi an toàn, bền vững.

Chia sẻ việc Việt Nam đang làm gì để chào đón các nhà đầu tư, doanh nghiệp nước ngoài, Thủ tướng nhấn mạnh Việt Nam tạo thời cơ, thuận lợi cho các bạn, biến khó khăn, thách thức thành thời cơ, thuận lợi; đưa ra tầm nhìn đến 2045 Việt Nam trở thành nước phát triển có thu nhập cao, thể hiện sự quyết tâm, bản lĩnh, trí tuệ của người Việt Nam phát triển, giàu mạnh, nhân dân Việt Nam phải được ấm no, hạnh phúc, hưởng thụ thành quả của đất nước, thành quả hợp tác mang lại.

Muốn biến tầm nhìn, mục tiêu lớn này thành hiện thực, Thủ tướng cho rằng cần phải tạo nguồn lực vì nguồn lực bắt nguồn từ tư duy; động lực bắt nguồn từ sự đổi mới; sức mạnh bắt nguồn từ nhân dân và doanh nghiệp; nhân dân làm nên lịch sử. Thủ tướng chia sẻ, các biện pháp, là Việt Nam xác định năm 2025, vẫn phải đạt mục tiêu tăng trưởng ít nhất 8% trở lên, tạo đà, tạo lực, tạo thế cho tăng trưởng 2 con số những năm tiếp theo, khó mấy cũng làm, Việt Nam tự tin cùng với các nhà đầu tư, doanh nghiệp nước ngoài quyết tâm đạt được mục tiêu này.

Theo Thủ tướng, phát triển nhanh, tăng trưởng cao nhưng phải bền vững đó là: ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng, kiểm soát lạm phát; bảo đảm các cân đối lớn; kiểm soát nợ công, nợ Chính phủ, nợ nước ngoài, bội chi ngân sách trong tầm kiểm soát; bảo đảm tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội, mọi người được tiếp cận bình đẳng sự phát triển, không để ai bị bỏ lại phía sau; bảo vệ môi trường “sáng, xanh, sạch đẹp”.

Thủ tướng nêu rõ, Việt Nam phát triển dựa trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế sáng tạo, phát triển mạnh mẽ các ngành mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI), điện toán đám mây, internet vạn vật, sản xuất chip bán dẫn... Việt Nam xác định thể chế là "điểm nghẽn của điểm nghẽn", nhưng cũng là "đột phá của đột phá", do đó xác định thể chế để phát triển bán dẫn, AI, giảm chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp, kiên quyết cắt bỏ ít nhất 30% số thủ tục hành chính rườm rà.

Tăng cường phân cấp, phân quyền, đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi, tăng cường kiểm tra, giám sát; phát huy tính tự lực, tự cường, chủ động sáng tạo của mỗi chủ thể liên quan.

Phát triển hạ tầng chiến lược phục vụ phát triển AI, nghiên cứu và sản xuất bán dẫn, trong đó đầu tư phát triển hạ tầng giao thông để giảm chi phí logistics, tăng sức cạnh tranh hàng hoá; phát triển hạ tầng công nghệ thông tin, viễn thông, hạ tầng số, hạ tầng năng lượng, không để thiếu điện bất cứ trường hợp nào, bảo đảm hạ tầng sóng và điện ở vùng sâu, vùng xa; bảo đảm phát triển nguồn nhân lực cho ngành chíp bán dẫn, AI.

Đây là thách thức lớn nhất nhưng Việt Nam đang tập trung, có giải pháp đổi mới hệ thống giáo dục đào tạo chất lượng hơn, tập trung nghiên cứu cơ bản, đào tạo tiếng Anh, phổ cập tiếng Anh là ngôn ngữ thứ hai; đào tạo phân luồng hợp lý với tinh thần học tập suốt đời. Giải quyết vấn đề dân số theo quan điểm mới là dân số phát triển. Việt Nam xây dựng hệ thống y tế, chăm sóc, bảo vệ và nâng cao thể lực, thể chất của người dân Việt Nam; chú trọng giữ gìn bản sắc văn hoá, đạo đức kinh doanh; tích cực đào tạo 100 nghìn kỹ sư bán dẫn và AI những năm tới.

Việt Nam đang đẩy mạnh hội nhập và hợp tác quốc tế; chia sẻ học tập cùng các đối tác; nỗ lực xây dựng môi trường hoà bình, hợp tác, phát triển. Ổn định để phát triển, phát triển mang lại lợi ích cho quốc gia, dân tộc mạnh mẽ, hùng cường hơn, nhân dân được thụ hưởng cuộc sống ấm no, hạnh phúc cao hơn. Phát triển hệ sinh thái cho AI, bán dẫn; xây dựng trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) tổng kết thực tiễn phát triển phù hợp điều kiện, năng lực của Việt Nam. Đẩy mạnh hệ sinh thái khởi nghiệp phù hợp điều kiện mới, khả năng. Tạo ra phong trào khởi nghiệp trên toàn quốc dù già hay trẻ đều có thể khởi nghiệp phù hợp khả năng, đáp ứng sự phát triển chung của đất nước.

Phát triển các trung tâm tài chính quốc tế và khu vực ở Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Đẩy mạnh cuộc cách mạng về sắp xếp tổ chức, bộ máy, tạo ra bộ máy nhà nước tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; chuyển tiếp nhận và xử lý công việc cho nhân dân, doanh nghiệp sang sang phục vụ nhân dân, doanh nghiệp; tìm đến dân, sát với dân, giải quyết các yêu cầu, nhiệm vụ tại cơ sở về những khó khăn, vướng mắc, nguyện vọng, khuyến khích đổi mới sáng tạo của nhân dân. Việt Nam đang nỗ lực “xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái”, đáp ứng các ngành mới nổi với tinh thần quyết tâm mạnh mẽ.

Thủ tướng bày tỏ Việt Nam đang mong muốn các nhà đầu tư, doanh nghiệp góp phần tư vấn, định hướng tư duy, phương pháp luận, cách tiếp cận, phát triển tầm nhìn, mục tiêu bảo đảm phù hợp tình hình trong nước và thế giới, có tính khả thi, hiệu quả. Góp ý cho Việt Nam hoàn thiện thể chế; thể chế phải thông thoáng, nhất là phải cắt bỏ các thủ tục hành chính rườm rà, chuyển từ tư duy quản lý sang tư duy thúc đẩy phát triển; quản lý để phát triển; tăng cường phân cấp, phân quyền, tạo không gian sáng tạo cho mỗi chủ thể trong quá trình phát triển; ban hành các quyết định sớm nhất để giảm chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp càng nhiều càng tốt. Hỗ trợ về tài chính như cho vay ưu đãi để bảo đảm hiệu quả, hợp lý.

Giúp đỡ Việt Nam xây dựng các quỹ đầu tư, trong đó có cả quỹ đầu tư mạo hiểm, phát triển các trung tâm tài chính, nâng hạng thị trường chứng khoán để đầu tư trực tiếp và gián tiếp. Xây dựng cơ chế đẩy mạnh hợp tác công tư để huy động nguồn lực trong dân, trong xã hội. Chuyển giao công nghệ cho Việt Nam thông qua các trung tâm R&D.

Tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia chuỗi cung ứng, chuỗi sản xuất kinh doanh toàn cầu; tham gia lãnh đạo, quản lý cùng với các doanh nghiệp nước ngoài; ưu tiên tiếp nhận người Việt Nam vào làm việc ở các tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu thế giới; góp phần cùng Việt Nam đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, phát triển các trung tâm, cơ sở đào tạo mang tầm quốc tế, hướng vào các ngành mới nổi như chíp bán dẫn, AI, quang lượng tử, điện toán đám mây, y sinh học; đào tạo nâng cao, hoàn thiện đào tạo các kỹ sư đã được học về công nghệ thông tin, điện tử… Đào tạo bổ sung, hoàn thiện… đa dạng hoá các hình thức đào tạo phù hợp từng thời kỳ, giai đoạn, phát huy tối đa tinh thần học tập suốt đời, tạo ra phong trào học tập, nghiên cứu; hợp tác với Việt Nam xây dựng quản trị thông minh tại các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, nhà máy, đến từng người dân Việt Nam. Mọi công dân phải được sử dụng thành quả của AI, đó là trợ lý ảo; bảo vệ an ninh, an toàn cho người dân, hạn chế mặt trái của AI.

Chính phủ Việt Nam cam kết góp phần để các nhà đầu tư, doanh nghiệp nước ngoài đã phát triển rồi thì phát triển nhanh hơn, hiệu quả hơn trong quá trình đầu tư tại Việt Nam; bảo đảm cho các doanh nghiệp có lợi nhuận hợp pháp, chính đáng cao hơn, nâng cao hiệu quả sản xuất, kinh doanh; xây dựng cơ chế ưu đãi để giải phóng mọi sức sản xuất, khai thác hiệu quả tiềm năng thiên nhiên, nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc, huy động mọi nguồn lực của xã hội góp phần sản xuất, kinh doanh.

Tạo hệ sinh thái phát triển tích cực; bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng cho nhà đầu tư bằng các giải pháp liên quan thể chế, chính sách, ưu đãi phù hợp với tinh thần lợi ích hài hoà, rủi ro chia sẻ. Luôn luôn đổi mới môi trường đầu tư kinh doanh bằng các chính sách như visa, giấy phép lao động, nghiên cứu xây dựng Cổng đầu tư một cửa quốc gia theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm…

Thủ tướng nhấn mạnh, sự có mặt của các nhà đầu tư, tập đoàn lớn của nước ngoài tại Diễn đàn là sự cổ vũ, động viên, ủng hộ Việt Nam, nhưng tốt hơn nữa là chúng ta tạo được chương trình, dự án, kế hoạch đầu tư cụ thể; cùng làm, cùng hưởng, cùng chiến thắng, cùng hưởng niềm vui, hạnh phúc khi đã nói là làm, đã cam kết là thực hiện, có thành quả cụ thể, mang lại lợi ích chung cho sự phát triển, góp phần làm cho thế giới này ngày càng tốt đẹp hơn.