Vướng mắc trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất

Năm 2020 Dự án cải tạo, nâng cấp, mở rộng tuyến đường Dốc Đỏ - Yên Tử đã ảnh hưởng đến trên 200 hộ dân và tổ chức ở phường Phương Đông (TP Uông Bí). Công tác GPMB hoàn thành sớm hơn tiến độ được giao, được nhân dân đồng tình ủng hộ. Tuy nhiên những hộ dân này đang gặp khó khăn trong thực hiện quyền chuyển nhượng vì trên đất có một phần công trình thuộc hành lang đường giao thông chưa được bồi thường.

Tuyến đường vào khu du lịch Yên tử chạy qua phường Phương Đông khá đẹp, nhưng với nhiều gia đình liên quan GPMB tuyến đường này còn gặp khó khăn. Hộ chị Nguyễn Thị Kim Tuyến (khu Đồng Minh, phường Phương Đông) có 208m² đất ở, năm 2020 khi Nhà nước triển khai Dự án cải tạo, nâng cấp, mở rộng tuyến đường Dốc Đỏ - Yên Tử đã thu hồi của gia đình chị 50m² đất ở. 

Chị Tuyến đã đến Trung tâm Hành chính công của thành phố xin cấp đổi lại giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) với diện tích còn lại từ hộ gia đình sang tên cá nhân, tuy nhiên không thực hiện được. Văn bản của Chi cục Thuế khu vực Uông Bí - Quảng Yên trả lời, do nhà ở xây ra diện tích đất thuộc hành lang đường. Chị Tuyến cho biết: "Tôi đã thực hiện đầy đủ các thủ tục theo yêu cầu của cơ quan chức năng, nhưng đến bước xác định nghĩa vụ tài chính thì được cơ quan thuế trả lời như trên. Tôi mong muốn thành phố hướng giải quyết cho gia đình được cấp đổi lại GCNQSDĐ".

Hộ bà Bùi Thị Thê (khu Dốc Đỏ) sau khi Nhà nước thu hồi hơn 100m² để triển khai Dự án, diện tích đất xây dựng của gia đình bà còn 208m². Hiện gia đình bà muốn xây nhà nhưng không được, vì nằm trong chỉ giới hành lang giao thông không đủ điều kiện xây dựng. Bà Thê cho hay: "Phía trước mảnh đất nhà tôi đã chấp nhận trừ hành lang giao thông, trong khi phía sau còn rộng. Tôi đề nghị cho gia đình được chuyển đổi phần diện tích bị trừ hành lang giao thông bù ra phía sau để gia đình có đủ điều kiện xây nhà".

Sở dĩ có tình trạng này, trước đây công tác đền bù GPMB chỉ tính đến phần diện tích lòng đường, còn phần hành lang do chưa đền bù nên đương nhiên họ vẫn sử dụng. Hiện phường Phương Đông có gần 200 hộ giống hoàn cảnh của gia đình chị Hương, bà Thê, đều có diện tích đất nằm trong chỉ giới hành lang giao thông thuộc quyền sử dụng đất của người dân được cấp giấy chứng nhận qua nhiều thời kỳ. Quá trình nâng cấp, mở rộng đường sau này lại chưa xử lý dứt điểm việc đền bù GPMB.

Trao đổi với Chi cục Thuế khu vực Quảng Yên - Uông Bí được biết, Chi cục căn cứ Nghị định số 43/NĐ-CP ngày 15/5/2014 của Chính phủ "Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Đất đai", trong đó tại Điểm c, Khoản 4, Điều 56 có quy định về cấp GCNQSDĐ đối với đất thuộc hành lang an toàn công trình giao thông và Điều 22 về xử lý, cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với hộ gia đình, cá nhân có đất vi phạm pháp luật đất đai ngày 1/7/2014.

Chi cục cho rằng: Các trường hợp khi thực hiện chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất nhưng trên đất có một phần công trình xây dựng thuộc hành lang đường chưa được bồi thường, khi tiến hành giải quyết hồ sơ, cần xem xét đến nguồn gốc đất và thời điểm xây dựng công trình. Nếu công trình xây dựng được tạo lập trước thời điểm công bố quyết định cắm mốc hành lang đường, thì phải cung cấp đủ quyết định về việc ban hành cắm mốc hành lang đường và giấy phép xây dựng, hoặc xác nhận hoàn công nhà của cơ quan chức năng chịu trách nhiệm cấp phép và quản lý các công trình xây dựng.