Xây dựng cơ sở giết mổ tập trung: Khó chồng khó

Xây dựng cơ sở giết mổ gia súc, gia cầm (GSGC) tập trung là nhu cầu bức thiết, nhằm đảm bảo ATTP, vệ sinh môi trường và chống dịch bệnh trên vật nuôi. Quảng Ninh phấn đấu hết năm 2021, 100% các địa phương xây dựng được cơ sở giết mổ GSGC tập trung (Theo Nghị quyết số 231/NQ-HĐND ngày 7/12/2019 của HĐND tỉnh). Tuy nhiên đến thời điểm này, toàn tỉnh mới có 4 địa phương xây dựng 6 cơ sở giết mổ GSGC tập trung. 

Đó là các cơ sở: Thiên Trường, Hà Khánh (TP Hạ Long); Thái Hòa (TP Cẩm Phả); Vang Thanh Dương, Đức Hà (TP Uông Bí); Hồng Thái Tây (TX Đông Triều). Các cơ sở đều đầu tư hạ tầng, dây chuyền giết mổ đầy đủ, hiện đại, sàn giết mổ là sàn hở i-nốc, nước nóng lạnh tự động, khu nuôi nhốt, đường đưa lợn ra, vào riêng biệt, đảm bảo mọi điều kiện về khoảng cách đề ra.

Các cơ sở Thiên Trường, Hà Khánh, Thái Hòa, Vang Thanh Dương hiện hoạt động đạt từ 60-100% công suất thiết kế; Đức Hà, Hồng Thái Tây mới đạt 20-30%. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hoạt động của các cơ sở giết mổ GSGC tập trung chưa cao, trong đó có việc vào cuộc chưa thực sự tích cực, hiệu quả của các đơn vị chức năng và chính quyền địa phương để vận động người dân đưa lợn vào giết mổ tập trung. Bên cạnh đó, từ đầu năm 2020 đến nay, do không còn cơ chế hỗ trợ của tỉnh, nên hoạt động lăn dấu, dán tem thú y sau giết mổ không được duy trì thường xuyên (lăn dấu, dán tem thú y là hoạt động bắt buộc, nhằm phân biệt lợn được giết mổ an toàn tại các cơ sở giết mổ tập trung với lợn giết mổ trong dân, thiếu kiểm soát).

Thực tế, có cơ sở đảm bảo các tiêu chí ATTP,  vệ sinh môi trường, nhưng lại không thu hút được lợn vào giết mổ, dẫn đến công suất thấp, chưa đáp ứng hiệu quả đầu tư. Đây cũng là một trong những cái khó trong thu hút đầu tư vào các dự án giết mổ GSGC tập trung theo chủ trương của tỉnh thời gian qua.

Bên cạnh 6 cơ sở này, một số địa phương đã triển khai nhiều hoạt động xúc tiến đầu tư, để hình thành mới các cơ sở giết mổ GSGC tập trung. Cụ thể là các dự án cơ sở giết mổ GSGC tập trung tại: Thôn Giếng Đá (xã Tiền An, TX Quảng Yên); xã Hồng Phong (TX Đông Triều); phường Mông Dương (TP Cẩm Phả). Tuy nhiên phần lớn các dự án này gặp khó khăn, thời gian đầu tư kéo dài, chưa biết khi nào hoàn thành...

HTX Trường Thịnh Phát (trụ sở tại TX Quảng Yên) đã xúc tiến các bước đầu tư dự án giết mổ GSGC tập trung thôn Giếng Đá (xã Tiền An). Tuy nhiên, sau thời gian dài theo đuổi, hiện nơi này vẫn là bãi đất trống. Nguyên nhân chính là do TX Quảng Yên chưa cập nhật quy hoạch sử dụng đất bổ sung để phù hợp định hướng, chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Công ty CP Chế tạo thiết bị môi trường xanh Vinh Hoa (trụ sở tại TP Hồ Chí Minh) đề xuất đầu tư dự án cơ sở giết mổ GSGC tập trung tại phường Hưng Đạo (TX Đông Triều). Sau thời gian dài thay đổi địa điểm, đến nay nhà đầu tư đang giải phóng mặt bằng (gần 5,7ha), cũng chưa biết khi nào hoàn thành.

Dự án giết mổ GSGC tập trung công nghệ cao tại phường Mông Dương (TP Cẩm Phả), đơn vị đầu tư là Công ty CP Khai thác khoáng sản Thiên Thuận Tường đã triển khai đền bù GPMB, hoàn thiện các thủ tục hành chính cần thiết. Tuy nhiên dự án này được cho là chồng chéo quy hoạch, các đơn vị chức năng Cẩm Phả chưa có hướng tháo gỡ, nên thời gian dài qua dự án vẫn nằm im.

Có thể thấy, việc thu hút đầu tư các cơ sở giết mổ GSGC tập trung trên địa bàn tỉnh gặp rất nhiều khó khăn. Để hoàn thành mục tiêu Nghị quyết số 231/NQ-HĐND cần phải có sự vào cuộc tích cực từ nhiều phía, nhất là các đơn vị chuyên môn và các địa phương.