Xây dựng môi trường văn hóa trong quân đội

Xây dựng môi trường văn hóa là một tiêu chí quan trọng trong xây dựng đơn vị quân đội vững mạnh về chính trị, góp phần bồi dưỡng nhân cách quân nhân, phát huy phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, tạo động lực tinh thần to lớn để mỗi cán bộ, chiến sĩ (CBCS) vượt qua khó khăn, thử thách, hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Vì vậy, thời gian qua, Ðảng ủy, Bộ Chỉ huy quân sự (CHQS) tỉnh đã chỉ đạo, tổ chức triển khai thực hiện xây dựng môi trường văn hóa trong quân đội gắn với Nghị quyết số 11-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh “Về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững” mang lại hiệu quả thiết thực.

Sôi nổi thi đua

Trong những năm qua, việc xây dựng môi trường văn hóa trong các đơn vị trực thuộc Bộ CHQS tỉnh luôn được coi trọng và trở thành nhiệm vụ quan trọng trong xây dựng lực lượng vũ trang tỉnh vững mạnh về chính trị. Cấp ủy, chỉ huy, cơ quan chính trị các cấp đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, hướng dẫn việc xây dựng môi trường văn hóa trong quân đội đi vào nền nếp, đạt mục tiêu, yêu cầu đề ra, góp phần nâng cao đời sống văn hóa, tinh thần của bộ đội.

Theo đó, việc xây dựng môi trường văn hóa trong Bộ CHQS tỉnh và các đơn vị bộ đội trên địa bàn tỉnh được gắn với thực hiện "Bộ Quy tắc ứng xử trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh" và bám sát yêu cầu xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh, cơ quan, đơn vị “Mẫu mực tiêu biểu”. Các đơn vị quân đội đều nghiêm túc tổ chức học tập, quán triệt, triển khai thực hiện các văn bản về lĩnh vực tư tưởng, văn hóa gắn với thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI, XII), về đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng, Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh”. Qua đó, tạo môi trường văn hóa lành mạnh, giàu tính giáo dục, đưa phong trào tu dưỡng, rèn luyện, nâng cao phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, thực hiện nếp sống chính quy của CBCS không ngừng được nâng lên.

Một trong những yếu tố quan trọng trong xây dựng môi trường văn hóa được các đơn vị chú trọng là củng cố, xây dựng doanh trại khang trang, đơn vị chính quy, sáng, xanh, sạch, đẹp. 100% cơ quan, đơn vị duy trì hiệu quả hệ thống truyền thanh nội bộ, bảng tin tuyên truyền. Năm 2023, Bộ CHQS tỉnh và các cơ quan, đơn vị chủ động đầu tư trên 1,7 tỷ đồng, lắp đặt mới, củng cố hệ thống bảng điện tử, pano tuyên truyền, cổ động. Đồng thời, đầu tư đồng bộ, khai thác hiệu quả hệ thống thiết chế văn hóa gồm nhà truyền thống, thư viện, phòng đọc, tủ sách pháp luật... nhằm tạo môi trường sinh hoạt văn hóa, thể thao lành mạnh, xây dựng lối sống văn minh trong CBCS.

Các cơ quan, đơn vị đã duy trì nền nếp chế độ giao ban công tác tư tưởng, chế độ sinh hoạt ngày chính trị - văn hóa tinh thần, tạo điều kiện thuận lợi để CBCS phát triển và hoàn thiện nhân cách người quân nhân cách mạng. Thông qua việc duy trì nền nếp, hiệu quả việc theo dõi “Sổ hồng” ghi việc làm tốt, “Sổ nâu” ghi việc làm chưa tốt của cán bộ, đảng viên được công khai trước chi bộ hằng tháng, các phong trào thi đua “Phụ nữ Bộ CHQS tỉnh giao tiếp, ứng xử văn minh”; “Sỹ quan trẻ - Nêu gương, tình thương, kỷ cương, trách nhiệm”; “Làm hết việc chứ không phải làm hết giờ”; “CBCS lực lượng vũ trang tỉnh thi đua thực hiện văn hóa công sở, xứng danh Bộ đội Cụ Hồ”... đã cổ vũ, biểu dương cái tốt, cái đẹp, lan tỏa tinh thần thi đua xây dựng đơn vị văn hóa tại mỗi cơ quan, đơn vị.

Đặc biệt, trong hơn 2 năm đương đầu với đại dịch Covid-19, CBCS Bộ CHQS tỉnh đã phát huy vai trò xung kích, nòng cốt trực tiếp trên tuyến đầu phòng chống dịch bệnh. Tạm gác lại công việc, gia đình riêng, mỗi CBCS sẵn sàng xông pha vào “mặt trận” dẫu không tiếng súng nhưng vô cùng cam go, nguy hiểm, ở những nơi đầu sóng, ngọn gió trong trận tuyến phòng, chống Covid-19 để bảo vệ bình yên cho nhân dân, không ngừng khắc sâu và tô thắm thêm hình ảnh, phẩm chất của Bộ đội Cụ Hồ trong thời kỳ mới.

Lan tỏa mạnh mẽ

Đại tá Khúc Thành Dư, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh, khẳng định: Việc xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong các đơn vị quân đội đã làm chuyển biến mạnh mẽ nhận thức, tình cảm và nâng tầm cảm thụ về văn hóa của CBCS. Các mối quan hệ trong đơn vị được xử lý hài hòa, đúng quy định, thấm đượm tình đồng chí, đồng đội, gắn kết chặt chẽ cá nhân với tập thể, giữa bộ đội với nhân dân, đơn vị với địa phương. Qua đó, góp phần cùng với nhân dân các dân tộc trong tỉnh xây dựng, củng cố quốc phòng, an ninh ngày càng vững chắc, góp phần giữ gìn và phát huy bền vững bản sắc văn hóa, sức mạnh đại đoàn kết dân tộc, xây dựng con người Quảng Ninh “Năng động - Sáng tạo - Hào sảng  - Lành mạnh - Văn minh - Thân thiện”.

Để xây dựng môi trường văn hóa quân đội, góp phần tích cực xây dựng quân đội tinh, gọn, mạnh và phát triển văn hóa, con người Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững, các đơn vị tiếp tục đề ra các nội dung, chỉ tiêu cụ thể, sát với đặc điểm tình hình đơn vị. Theo đó, tập trung vào các giải pháp: Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, người chỉ huy, phát huy vai trò của cơ quan chính trị các cấp trong xây dựng môi trường văn hóa trong đơn vị; đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho CBCS.

Cùng với đó, chăm lo xây dựng các mối quan hệ tốt đẹp, lành mạnh trong đơn vị; xây dựng cảnh quan môi trường đơn vị sáng, xanh, sạch, đẹp; tích cực đổi mới, đa dạng hóa các hình thức hoạt động văn hóa, phát huy vai trò của các tổ chức quần chúng, các thiết chế văn hóa trong xây dựng môi trường văn hóa. Đồng thời, phối hợp với cấp ủy, chính quyền, các tổ chức chính trị - xã hội địa phương đẩy mạnh xây dựng môi trường văn hóa trong quân đội gắn với phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tại địa phương.

Đặc biệt trong bối cảnh phức tạp hiện nay, nhất là sự “xâm lăng văn hóa”, sự chống phá quyết liệt của các thế lực thù địch trên lĩnh vực tư tưởng, văn hóa, các đơn vị sẽ tập trung tổ chức các phong trào thi đua, khơi dậy tinh thần tự giác rèn luyện của mọi quân nhân theo những chuẩn mực văn hóa, thực hiện nghiêm túc “xây” gắn liền với “chống”, nói đi đôi với làm; không ngừng củng cố mối quan hệ tốt đẹp, lành mạnh, hành vi ứng xử có văn hóa trong đơn vị. Từ đây, xây dựng các đơn vị quân đội thực sự là điểm sáng văn hóa trên địa bàn tỉnh, góp phần phát huy các giá trị văn hóa, con người, tạo động lực và nguồn lực quan trọng cho phát triển nhanh, bền vững của tỉnh.

Thượng tá Tăng Văn Tĩnh, Chính trị viên Ban CHQS huyện Bình Liêu: “Đa dạng hóa các hình thức, hoạt động xây dựng môi trường văn hóa" Trụ sở Ban CHQS huyện Bình Liêu được xây mới và đi vào hoạt động hơn 1 năm nay, vì vậy đơn vị quan tâm công tác hoàn thiện và nâng cao hiệu quả hoạt động các thiết chế văn hóa tại đơn vị. Đồng thời, thường xuyên đổi mới nội dung, nâng cao chất lượng hoạt động thư viện, tủ sách pháp luật, hệ thống truyền thanh, panô, áp phích, nơi sinh hoạt, học tập, thể thao... vừa bảo đảm tốt tiêu chuẩn đời sống văn hóa, tinh thần của bộ đội theo quy định vừa đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa của CBCS. Cùng với đó, đơn vị chú trọng nâng cao hiệu quả hoạt động văn hóa, văn nghệ, khuyến khích hoạt động sáng tác văn học, nghệ thuật ở đơn vị bảo đảm phong phú, lành mạnh, thu hút sự tham gia của đông đảo CBCS. Thêm vào đó, đẩy mạnh kết nghĩa với các cơ quan, đơn vị tại địa phương, thường xuyên phối hợp tổ chức giao lưu, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, thể thao vừa đáp ứng nhu cầu hưởng thụ văn hóa, tinh thần của CBCS vừa góp phần cổ vũ, xây dựng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tại địa phương.

Trung tá Vũ Văn Thắng, Chỉ huy Trưởng Ban CHQS huyện Tiên Yên: “Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho CBCS ” Xây dựng môi trường văn hóa là một nội dung, tiêu chí quan trọng trong xây dựng đơn vị vững mạnh về chính trị. Do đó, đơn vị luôn xác định rõ mục tiêu, chủ trương, biện pháp lãnh đạo, thực hiện. Đặc biệt, công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho CBCS luôn được đặt lên hàng đầu. Trong đó, nội dung tuyên truyền, giáo dục tập trung vào những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, những chủ trương, đường lối của Đảng về văn hóa, môi trường văn hóa, truyền thống, nhiệm vụ đơn vị, cuộc vận động “Xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong Quân đội” gắn với Nghị quyết số 11-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh “Về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững”... bằng nhiều hình thức phong phú như tổ chức tọa đàm, đọc sách báo, lồng ghép trong các phong trào thi đua. Trên cơ sở đó, làm cho CBCS không chỉ có lối sống văn hóa lành mạnh, đạo đức cách mạng, phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”, mà còn nâng cao bản lĩnh chính trị, tạo phong trào tự giác rèn luyện theo những chuẩn mực văn hóa, không ngừng củng cố mối quan hệ tốt đẹp, lành mạnh, hành vi ứng xử có văn hóa trong đơn vị; khắc phục biểu hiện lệch lạc về nhận thức, tư tưởng và hành vi ứng xử không phù hợp.

Thiếu tá Vi Văn Nguyên, Đại đội trưởng Đại đội trinh sát, Phòng Tham mưu (Bộ CHQS tỉnh): “Phát huy vai trò nêu gương, thực hiện chuẩn mực về lối sống văn hóa của cán bộ, người đứng đầu đơn vị” Mỗi cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ chủ trì phải gương mẫu, đi đầu trong rèn luyện, phấn đấu theo các chuẩn mực về lối sống văn hóa, thực sự là tấm gương để chiến sĩ noi theo. Đồng thời, tạo môi trường và điều kiện tốt nhất cho bộ đội tu dưỡng, rèn luyện, phấn đấu vươn tới các giá trị chân, thiện, mỹ, góp phần xây dựng môi trường văn hóa tốt đẹp, lành mạnh, phong phú trong đơn vị, đảm bảo cho đơn vị trở thành “Đơn vị văn hóa”, góp phần hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Cùng với đó, cần kiên quyết đấu tranh với những nhận thức, hành vi sai trái, mọi biểu hiện ứng xử thiếu văn hóa, nhất là những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, các luận điệu tuyên truyền, xuyên tạc của các thế lực thù địch, gắn với phát huy dân chủ ở cơ sở, đấu tranh tự phê bình và phê bình, tạo cơ sở vững chắc cho việc ngăn chặn, vô hiệu hóa sự xâm nhập của các loại văn hóa độc hại vào đơn vị.

Thiếu tá Nguyễn Văn Hùng, Trợ lý Thanh niên, Phòng Chính trị (Bộ CHQS tỉnh): “Đổi mới nội dung, hình thức tổ chức và phương thức hoạt động công tác Đoàn và phong trào thanh niên” Đây là giải pháp cơ bản, chủ yếu để đột phá và nâng cao hiệu quả hoạt động của Đoàn Thanh niên trong xây dựng môi trường văn hóa trong quân đội hiện nay. Việc đổi mới nội dung hoạt động của Đoàn Thanh niên trong xây dựng môi trường văn hóa nhằm tăng thêm tính hấp dẫn và nâng cao hiệu quả công tác Đoàn. Theo đó, các đơn vị Đoàn tập trung nâng cao chất lượng sinh hoạt Đoàn là nhằm bồi dưỡng, giáo dục đoàn viên, thanh niên về mọi mặt, phát huy vai trò của đoàn viên, thanh niên trong thực hiện nhiệm vụ của quân đội nói chung và xây dựng môi trường văn hóa nói riêng. Đồng thời, tổ chức các phong trào thi đua cụ thể, rõ việc, rõ người, không ngừng phát huy vai trò đoàn viên, thanh niên trong tạo lập một môi trường sống tốt đẹp, lành mạnh, hài hòa, hướng CBCS vươn tới những giá trị chân - thiện - mỹ của cuộc sống, góp phần tạo sức đề kháng, khả năng tự bảo vệ trước những tác động tiêu cực, sự xâm nhập của các luồng văn hóa xấu độc, thiếu lành mạnh.