Làng chài Cửa Vạn

Những năm gần đây, làng chài Cửa Vạn (TP Hạ Long) nổi lên như là một điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước. Đến đây, du khách không chỉ được đắm mình trong không gian êm ả, thanh bình, quyến rũ đến kỳ lạ, được tận mắt ngắm cảnh thiên nhiên sơn thuỷ hữu tình, tìm hiểu đời sống văn hoá của ngư dân mà còn được những thôn nữ làng chài trực tiếp hướng dẫn tham quan, chỉ dẫn cách chèo thuyền, giăng lưới, thả câu bắt tôm cá...

Làng chài Cửa Vạn có nguồn gốc từ hai làng chài cổ là Giang Võng và Trúc Võng, cùng với các hòn đảo, trở thành một bộ phận cấu thành Vịnh Hạ Long, nay thuộc địa phận phường Hùng Thắng (TP Hạ Long). Làng chài Cửa Vạn hiện là nơi sinh sống của 176 hộ, với trên 750 nhân khẩu, hầu hết sống bằng nghề chài lưới. Đến đây, du khách dễ dàng bị cuốn hút trước vẻ đẹp của những ghe thuyền, những chiếc mủng tre đậu trước cửa nhà, những ngôi nhà kèo cột vào nhau chống giông bão, những ngư dân giản dị, chất phác nhưng vô cùng mến khách, những đứa trẻ da sạm đen, dáng nhỏ nhắn mà nụ cười lại rất tươi vui, hồn nhiên…

Một góc làng chài Cửa Vạn. Ảnh: TRẦN MINH

Khung cảnh bình yên, hiền hoà, nhưng lại chứa đựng đầy nét nguyên sơ của một làng chài trên biển. Vào Trung tâm văn hoá nổi Cửa Vạn (mô hình Trung tâm văn hoá nổi đầu tiên dành cho cộng đồng ngư dân vạn chài được xây dựng tại Việt Nam nhằm bảo tồn, gìn giữ những giá trị văn hoá làng chài thông qua các sinh hoạt truyền thống cũng như hoạt động giao lưu giữa cộng đồng dân cư và du khách), du khách sẽ được tận mắt xem và tìm hiểu hàng trăm hiện vật khảo cổ, trong đó có những dụng cụ, phương tiện đánh bắt hải sản của người Việt cổ, nhiều hình ảnh, phim tư liệu, các ấn phẩm về văn hoá dân gian, đời sống của những cư dân làng chài sống trên Vịnh Hạ Long xưa và nay… Tất cả được tái hiện lại bằng mô hình theo 6 chủ đề chính: Tự nhiên và con người; phương thức kiếm sống của ngư dân; đời sống vật chất của dân chài; thuỷ cư với cuộc sống đời người; tâm linh với cuộc sống tinh thần; cho hôm nay và cho muôn đời sau. Hướng dẫn viên trung tâm chính là con em của những cư dân làng chài Cửa Vạn. Qua lời thuyết minh của các em, du khách sẽ được hoà mình vào thế giới của dân vạn chài với các sưu tập về phương thức đánh cá truyền thống ở nơi đây. Khi màn đêm buông xuống, du khách sẽ được chèo thuyền tham quan quanh làng, cùng dân chài kéo lưới, ra khơi câu mực, hoà trong từng vị mặn mòi của ngư dân vùng biển. Theo chân các thôn nữ làng chài, dưới ánh trăng thanh, du khách có thể thoả thích vui đùa, hồi hộp theo dõi những hình thù ngộ nghĩnh cử động trên núi đá. Song điều thú vị nhất là lúc du khách tự tay bắt những con cá, con tôm mắc lưới cho vào giỏ đưa về rồi tự tay chế biến, thưởng thức các loại hải sản mà mình đánh bắt được. Những đêm làng chài vào hội, hoặc có đám cưới, du khách còn được nghe dân chài hát ghẹo, hát chèo đường (một hình thức diễn xướng với nhiều làn điệu dân ca đặc hữu vùng Vịnh Hạ Long). Tất cả tạo nên sự hấp dẫn, độc đáo đến vô cùng.

Không dừng lại đó, hiện nay các tour du lịch thăm làng chài Cửa Vạn còn được quy hoạch và bổ sung thêm nhiều hình thức du lịch mới lạ, độc đáo khác như thăm hang Tiên Ông, tới khu hồ Ba Hầm, leo núi, đến Đầm câu cá… và phương tiện được sử dụng đi lại sẽ là đò gỗ, mủng gỗ, chèo kayak và đặc biệt là do chính những ngư dân làng chài đảm nhiệm. Sau khi tham quan, du khách còn được nghỉ đêm ngay tại các gia đình ngư dân, được thưởng thức những điệu hát, câu hò giao duyên, hò biển…

Có thể nói với các tour du lịch thường xuyên được đổi mới, chương trình ngày càng phong phú hấp dẫn, làng chài Cửa Vạn sẽ trở thành một trong những điểm đến không thể thiếu trong lộ trình của du khách khi đến thăm Vịnh Hạ Long. Xin trích lời của một du khách quốc tế viết lại trong sổ lưu niệm của Trung tâm văn hoá nổi Cửa Vạn để kết lại bài viết: “Đến Việt Nam, không đến Vịnh Hạ Long và Trung tâm văn hoá nổi Cửa Vạn, coi như chưa đến Việt Nam…”.

(Theo website: “SAIGON TOSERCO”)