Quản lý chất lượng nông, lâm, thuỷ sản

Trong những năm qua, công tác quản lý nhà nước về chất lượng nông, lâm, thuỷ sản và vệ sinh an toàn thực phẩm trên địa bàn Quảng Ninh đã được ngành chức năng và các địa phương quan tâm thực hiện. Các hoạt động thanh tra, kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm đã được tăng cường. Tuy nhiên, vấn đề vệ sinh, an toàn thực phẩm nông, lâm sản và thuỷ sản hiện nay còn nhiều vấn đề cần phải quan tâm, trong đó có việc quản lý từ khâu sản xuất hiện còn rất nhiều khó khăn.  

Theo đánh giá của ngành chức năng, mặc dù công tác quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm và vật tư đầu vào cho sản xuất đã được tăng cường và đã có nhiều chuyển biến song vẫn còn nhiều bất cập. Tình trạng nông sản, thực phẩm, vật tư nông nghiệp chất lượng kém, giả, độc hại vẫn được lưu hành và sử dụng gây bức xúc, giảm lòng tin của người tiêu dùng và kìm hãm sự phát triển của một nền nông nghiệp an toàn, bền vững. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh đã bước đầu hình thành một số mô hình, cơ sở trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng, chế biến thuỷ sản, giết mổ gia súc tập trung, một số mô hình trồng rau, hoa chất lượng cao theo mô hình nhà lưới... đã được hình thành. Tuy nhiên, quy mô còn nhỏ bé, chưa có nhiều mô hình sản xuất mang tính chuyên canh quy mô lớn, chưa đáp ứng được nhu cầu sản xuất, tiêu dùng của nhân dân.

Nông dân phường Cộng Hoà (Quảng Yên) trồng rau vụ đông 2012 theo quy trình sản xuất rau an toàn.

Toàn tỉnh có 3 cơ sở giết mổ, chế biến gia súc, gia cầm tập trung đang hoạt động. Song với sản lượng thịt hơi xuất chuồng trên địa bàn tỉnh đạt 66.584 tấn như năm nay, tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ thì các cơ sở giết mổ này chỉ đáp ứng được một phần nhỏ. Vì vậy, vấn đề an toàn vệ sinh trong giết mổ gia súc, gia cầm trên địa bàn tỉnh là vấn đề cần nhiều sự quan tâm của ngành chức năng. Trong chăn nuôi, thời điểm này, đàn gia súc, gia cầm trên địa bàn tỉnh có hơn 53.000 con trâu, hơn 19.000 con bò; 360.000 con lợn và hơn 2,4 triệu con gia cầm các loại song chủ yếu là chăn nuôi nhỏ lẻ trong nhân dân. Các trang trại chăn nuôi tập trung, đảm bảo các yêu cầu về vệ sinh, an toàn dịch bệnh bước đầu hình thành song số lượng còn ít với 155 trang trại chăn nuôi tập trung quy mô vừa và nhỏ.

Theo báo cáo của Sở NN&PTNT, để tăng cường quản lý chất lượng nông, lâm, thuỷ sản trong thời gian qua theo từng lĩnh vực quản lý, các đơn vị đã tập trung công tác thanh kiểm tra, hướng dẫn người chăn nuôi, trồng trọt các biện pháp sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, thức ăn, phân bón, quy trình kỹ thuật để đảm bảo an toàn sản phẩm nông sản. Tỉnh đã thành lập nhiều đoàn liên ngành thực hiện kiểm tra trên toàn tỉnh, đến nay chưa phát hiện có doanh nghiệp, cá nhân nào kinh doanh, sử dụng các chất cấm thuộc nhóm Beta-agonist trong chăn nuôi.

Trong năm 2012, tổ chức 6 đợt thanh tra tại 12 huyện thị cho 63 cơ sở sản xuất kinh doanh nông sản, thuỷ sản (23 cơ sở sản xuất kinh doanh nông sản, 40 cơ sở sản xuất kinh doanh thuỷ sản). Qua kiểm tra có 74% cơ sở có giấy phép đăng ký kinh doanh, 22% cơ sở có giấy chứng nhận đủ điều kiện đảm bảo ATTP, 33% cơ sở có chứng nhận tập huấn VSATTP, 25% cơ sở có giấy chứng nhận sức khoẻ theo quy định, 36% cơ sở có vi phạm một số quy định về quản lý chất lượng, an toàn thực phẩm nông, lâm sản và thuỷ sản. Cùng với đó, lực lượng chức năng cũng đã kiểm tra 94 cơ sở gồm các loại hình sản xuất: cơ sở giết mổ, cơ sở trồng trọt, cơ sở chăn nuôi lợn, gà, cơ sở chế biến chè, miến dong, kinh doanh rau, thịt. Qua kiểm tra, nhiều cơ sở chưa đáp ứng đầy đủ các quy định hiện hành về điều kiện đảm bảo an toàn nông sản. Các cơ sở vẫn chưa áp dụng chương trình quản lý chất lượng GMP, SSOP, HACCP theo quy định. Bên cạnh đó, việc kiểm soát vận chuyển động vật, sản phẩm động vật không rõ nguồn gốc trên địa bàn tỉnh còn gặp nhiều khó khăn.

Trong năm 2012, lực lượng liên ngành của tỉnh phối hợp với các địa phương đã kiểm tra bắt giữ, xử lý 174 vụ vận chuyển động vật, sản phẩm động vật không rõ nguồn gốc với 97.276kg gà thịt; 264.850kg gà giống; 165.818kg cánh gà đông lạnh; 104.060 quả trứng gia cầm; 2.221kg tê tê; 22.000kg mỡ động vật; 9.851kg mèo thịt; 1.800kg ếch thương phẩm... không rõ nguồn gốc nhập lậu vào tỉnh. Đây cũng là mối lo ngại trong việc gây mất vệ sinh, an toàn thực phẩm, quản lý chất lượng nông, lâm thuỷ sản trên địa bàn. Nhằm tăng cường, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong công tác quản lý chất lượng vệ sinh, an toàn nông - lâm và thuỷ sản ngành chức năng và địa phương tổ chức 70 lớp tập huấn tuyên truyền, phổ biến Luật An toàn thực phẩm, các văn bản quy phạm pháp luật quy định chất lượng vật tư nông nghiệp và an toàn thực phẩm nông lâm thuỷ sản cho 2.396 người dân sản xuất - kinh doanh; cấp phát 17.440 tờ rơi, đĩa hình từ trang trại đến bàn ăn 424 bộ, áp phích 640 tờ, tài liệu tuyên truyền 1.250 quyển. Tính đến nay, ngành chức năng đã cấp 97 giấy chứng nhận xuất xứ nhuyễn thể 2 mảnh vỏ cho 132 tấn tu hài và 102,5 tấn hàu Thái Bình Dương.

Việc tăng cường các biện pháp thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm chỉ giải quyết được phần ngọn. Để quản lý được từ gốc, có được sản phẩm nông nghiệp sạch, an toàn từ đồng ruộng tới bữa ăn thì cần sự vào cuộc tích cực của các cấp, các ngành, từng bước hình thành trong cộng đồng dân cư ý thức xây dựng một nền nông nghiệp an toàn, bền vững.

Hữu Việt