Hình tượng Bác Hồ trong các tác phẩm của văn nghệ sĩ Vùng than

Thời gian qua, văn nghệ sĩ Quảng Ninh đã ra sức học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, bằng chính nỗ lực vươn lên để sáng tạo ra nhiều tác phẩm VHNT có chất lượng, góp phần về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.

Để thúc đẩy khả năng sáng tạo đó, Hội VHNT Quảng Ninh đã quán triệt nội dung của Chỉ thị 03-CT/TW của Bộ Chính trị khoá XI về “Tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” đến toàn bộ hội viên, thông qua các đợt sinh hoạt chính trị, các trại sáng tác.

Thông qua các đợt sinh hoạt chính trị, các trại sáng tác, văn nghệ sĩ Quảng Ninh đã gắn việc sáng tác VHNT với cuộc vận động học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, hướng vào thể hiện chủ đề tư tưởng chân - thiện - mỹ, xây dựng văn hóa, con người Quảng Ninh. Nhờ đó, đã có hàng ngàn tác phẩm mới được văn nghệ sĩ sáng tạo ra và được công bố. Nhiều tác phẩm có chất lượng tốt đã được ưu tiên đăng tải trên các báo, tạp chí trong cả nước.

Sáng tác những tác phẩm VHNT về hình tượng Bác Hồ cũng là dịp để các văn nghệ sĩ Quảng Ninh thể hiện lòng tôn kính với vị lãnh tụ kính yêu của mình. Người sáng tác nhiều và sớm nhất về hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh có lẽ là cố họa sĩ Nguyễn Hoàng. Từ những năm 60 của thế kỷ trước, vào mỗi dịp đại lễ, ông đều thực hiện những bức tranh chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh cỡ lớn. Đặc biệt, ông có bức chân dung khổ rộng 10x8m, treo tại nơi diễn ra các lễ mít tinh, kỷ niệm ở trung tâm TX Hòn Gai (nay là TP Hạ Long), bức “Bác Hồ về thăm mỏ Đèo Nai” đã vinh dự được treo tại Triển lãm tranh công nhân ở Ba Lan. Ngoài ra, ông còn thành công với bức “Bác Hồ đọc báo Quảng Ninh”.

Một họa sĩ vẽ nhiều về Bác Hồ từ năm 1968 là Vũ Tư Khang. Đến nay ông có 20 bức tranh vẽ về Bác Hồ, trong đó có nhiều tranh đã đoạt giải cao, được triển lãm toàn quốc như: “Bác Hồ với các cháu thiếu nhi”, “Bác Hồ với công nhân mỏ Quảng Ninh”, “Tạc tượng Bác Hồ”...

Là người đi sau nhưng họa sĩ Đặng Đình Nguyễn (TX Quảng Yên) cũng có nhiều tác phẩm thể hiện sâu sắc và chân thực chân dung Bác Hồ, như: “Bác Hồ với thiếu niên và nhi đồng”, “Bác Hồ ở chiến khu Việt Bắc”, “Như có Bác Hồ trong ngày vui đại thắng”, “Bác Hồ với nhân dân các dân tộc Quảng Ninh”. Hai bức tranh “Bác Hồ với thiếu niên và nhi đồng”, “Bác Hồ ở chiến khu Việt Bắc” đoạt giải thưởng tại cuộc vận động sáng tác về chủ đề Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh do tỉnh Quảng Ninh phát động năm 2009-2010.

Họa sĩ Đào Thế Am (TX Quảng Yên) say mê vẽ về Bác Hồ bằng chất liệu lụa và sơn dầu. Bức tranh “Bác Hồ với thiếu niên và nhi đồng” của anh đã được trao giải B tại cuộc vận động sáng tác về chủ đề Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh tỉnh Quảng Ninh, năm 2010; tác phẩm “Chúng em nghe kể chuyện Bác Hồ”, vẽ năm 2009, được chọn treo tại Triển lãm Mỹ thuật khu vực đồng bằng sông Hồng năm 2010.

Nhà điêu khắc Kiều Sỹ Khuê (TP Hạ Long) được nhiều người biết đến với 20 mẫu tượng đẹp về chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng thạch cao và đúc đồng. Ông đã có tác phẩm tượng đài Bác Hồ được trưng bày trong Nhà lưu niệm Bác Hồ trên đảo Ngọc Vừng, có tượng được Cục Mỹ thuật chọn làm mẫu để đặt thống nhất ở các hội trường trong cả nước. Ông còn có bức tượng được chọn vào Triển lãm mỹ thuật, nhiếp ảnh toàn quốc về chủ đề học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh ở Nghệ An.

Về văn học, nhà thơ Lê Duy Thái là người viết nhiều nhất về Bác Hồ với 2 tập thơ: “Hương sen” (NXB Hải Phòng, 2009) và “Quảng Ninh thương nhớ Bác Hồ” (NXB Hải Phòng, 2010). Nhóm tác giả Nguyễn Quang Vinh, Vũ Thảo Ngọc và Phạm Học đã xuất bản cuốn sách "Bác Hồ với công nhân mỏ" (NXB Lao động 2017).

Về âm nhạc, nhạc sĩ Đỗ Hoà An viết một chùm ca khúc về Chủ tịch Hồ Chí Minh và đã để lại dấu ấn khó phai, như: “Người chiến sĩ đứng gác trên đảo Cô Tô”, “Cô Tô nhớ Bác”, “Đảng là mùa xuân người thợ”, “Vùng than nhớ Bác”, “Bác Hồ sống mãi với thợ mỏ vùng than” v.v..

Nhiều tác phẩm trong số những tác phẩm vừa kể đã được giải thưởng các cấp. Tiêu biểu như bài thơ “Thế gian này chỉ riêng Bác mà thôi” của nhà thơ Mai Phương được nhận tặng thưởng đặc biệt của Báo Văn nghệ, chùm truyện và ký “Thợ mỏ làm theo lời Bác” cũng của nhà thơ Mai Phương đoạt giải B cuộc thi của Ban Tuyên giáo trung ương. Họa sĩ Nguyễn Thị Thiền có bức tranh lụa “Giữ biển đảo quê hương” được trao giải C - Giải thưởng sáng tác, quảng bá tác phẩm văn học, nghệ thuật, báo chí về chủ đề học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh đợt 2 tại Hà Nội.

Những sáng tác về đề tài hình tượng Bác Hồ của văn nghệ sĩ đã góp phần bồi đắp nền tảng đạo đức cho xã hội, xây dựng văn hóa, con người Quảng Ninh, làm phong phú đời sống tinh thần của nhân dân, phục vụ đắc lực cho sự nghiệp đổi mới. Thông qua đó, nhiều điển hình tiên tiến trong việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đã được phát hiện và nhân rộng.