Bài học từ công tác lập quy hoạch ở Đông Triều

Đầu năm 2017, TX Đông Triều đã phải ban hành quyết định thu hồi 7 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) đã cấp cho gia đình ông Vũ Văn Tráng (trú khu phố 1, phường Mạo Khê) vì không đảm bảo các quy định của pháp luật. Vụ việc này không chỉ làm ảnh hưởng đến quyền lợi của công dân, mà còn là nguyên nhân dẫn đến khiếu nại kéo dài.

Một góc phường Mạo Khê (TX Đông Triều). Ảnh: Nguyễn Thanh

7 thửa đất được cấp GCNQSDĐ của gia đình ông Tráng có nguồn gốc là đất đầm chuyên nuôi trồng thủy sản (NTTS) nước ngọt, gồm 3 ao. Khu đầm này do HTX Vĩnh Thắng, thị trấn Mạo Khê (nay là phường Mạo Khê) giao khoán cho hộ bà Nguyễn Thị Bay - ông Nguyễn Hữu Hợp sử dụng để NTTS kết hợp chăn nuôi gia cầm. Năm 2012, ông Hợp có giấy ủy quyền cho ông Vũ Văn Tráng sử dụng khu đầm này. Sau đó, ông Tráng có đơn xin giao đất để NTTS và trồng cây lâu năm, được UBND huyện Đông Triều (nay là TX Đông Triều) ban hành Quyết định số 819/QĐ-UBND về việc giao đất trồng cây lâu năm và NTTS cho hộ ông Tráng với tổng diện tích 7.635,3m².

Tháng 4/2013, UBND huyện Đông Triều ban hành Quyết định số 421/QĐ-UBND phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đất xen cư tại khu phố 1 và khu Vĩnh Thông, thị trấn Mạo Khê. Trên cơ sở này, Đông Triều ban hành Quyết định số 562/QĐ-UBND cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở đô thị. Trong đó, cho phép hộ ông Tráng được chuyển 300m² sang đất ở đô thị.

Đến tháng 6/2014, Đông Triều ban hành Quyết định số 596/QĐ-UBND điều chỉnh quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đất xen cư tại khu phố 1 và khu Vĩnh Thông, tiếp tục chuyển đổi 1.800m² đất trồng cây lâu năm sang đất ở; chuyển đổi 1.660m² đất NTTS sang đất trồng cây lâu năm.

Theo đó, huyện cho phép ông Tráng được chuyển đổi 469,3m² đất trồng cây lâu năm và 1.330,7m² đất NTTS thành đất ở đô thị; chuyển 1.954,3m² đất NTTS thành đất trồng cây lâu năm. Tổng diện tích sau khi được chuyển mục đích sử dụng là 2.100m² đất ở đô thị, 5.028m² đất trồng cây lâu năm, 436,8m² đất làm đường giao thông và mương thoát nước theo quy hoạch huyện duyệt.

Cuối năm 2014,  ông Tráng được UBND huyện Đông Triều cấp GCNQSDĐ đối với toàn bộ khu đất được giao và chuyển mục đích sử dụng nêu trên. Tổng số GCNQSDĐ đã cấp cho ông Tráng là 8 giấy. Trong đó có 7 ô đất được cấp với mục đích sử dụng đất ở tại đô thị (ký hiệu từ V1 đến V7), diện tích mỗi ô là 300m², phần diện tích còn lại 5.028,8m² của thửa đất được cấp GCNQSDĐ với mục đích sử dụng là đất trồng cây lâu năm.

Như vậy, trong 2 năm (2013, 2014) UBND TX Đông Triều đã 2 lần cho phép hộ ông Tráng chuyển mục đích sử dụng khu đất và cấp GCNQSDĐ trên cơ sở quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đất xen cư tại khu phố 1, phường Mạo Khê do huyện phê duyệt. Theo đó, toàn bộ diện tích đất chuyên NTTS được chuyển thành đất ở, đất trồng cây lâu năm, đất giao thông. Tuy nhiên, theo kết quả thẩm tra của Thanh tra TX Đông Triều (nay là Cơ quan Kiểm tra - Thanh tra), việc chuyển mục đích sử dụng và cấp GCNQSDĐ cho hộ ông Tráng không đảm bảo trình tự, không đúng quy định pháp luật.

Bởi việc chuyển mục đích sử dụng khu đất trên không căn cứ vào đồ án quy hoạch xây dựng TX Đông Triều đến năm 2025, định hướng ngoài năm 2025 được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 355/QĐ-UBND (ngày 20/2/2014). Theo đồ án quy hoạch được UBND tỉnh phê duyệt là đất thương mại, dịch vụ, công cộng, văn phòng, không quy hoạch là đất ở. 

Việc chuyển mục đích sử dụng đất cho hộ ông Tráng cũng không phù hợp quy hoạch sử dụng đất của TX Đông Triều đến năm 2020 được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 319/QĐ-UBND. Vì theo quy hoạch sử dụng đất TX Đông Triều đến năm 2020, khu đất này là mặt nước chuyên dùng. Việc lập quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đất xen cư tại khu phố 1 và khu Vĩnh Thông của UBND TX Đông Triều cũng không đúng trình tự khi không lấy ý kiến thống nhất của cơ quan quản lý quy hoạch cấp tỉnh bằng văn bản trước khi phê duyệt.

Hồ sơ chuyển mục đích sử dụng đất cho hộ ông Tráng cũng không đúng quy định, thể hiện ở việc không có đơn xin chuyển mục đích sử dụng đất, không có văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất ở, chưa xem xét và đánh giá tính phù hợp với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, không trích sao hồ sơ địa chính.

Trên cơ sở kết quả thẩm tra và Kết luận của Thanh tra TX Đông Triều, UBND TX Đông Triều đã ban hành quyết định thu hồi 7 GCNQSDĐ cấp cho hộ ông Tráng, trong đó thu hồi 6 GCNQSDĐ của các thửa từ V2 đến V7 và đất trồng cây lâu năm, chưa thu hồi giấy chứng nhận của thửa V1. Đối với sai phạm trong việc lập, phê duyệt quy hoạch, TX Đông Triều đã có chỉ đạo làm rõ, xử lý theo quy định.

Không đồng ý về việc thu hồi GCNQSDĐ cấp cho gia đình, ông Tráng đã có đơn gửi các cấp chính quyền. Nội dung khiếu nại của ông Tráng đã được TX Đông Triều giải quyết lần 1 và UBND tỉnh ban hành Quyết định số 352/QĐ-UBND (ngày 25/1/2019) giải quyết khiếu nại lần 2. Từ những lý lẽ trên, UBND tỉnh khẳng định việc UBND TX Đông Triều thu hồi 7 GCNQSDĐ của hộ ông Tráng là đúng, vì GCNQSDĐ cấp trái quy định của pháp luật.

Qua vụ việc này, TX Đông Triều cần nghiêm túc rút kinh nghiệm trong việc lập, phê duyệt quy hoạch; đồng thời bồi dưỡng đào tạo nâng cao nghiệp vụ cho cán bộ chuyên môn, nhất là trong lĩnh vực đất đai. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi của người dân, mà còn ảnh hưởng công tác quản lý đất đai trên địa bàn, bởi việc khắc phục hậu quả thường rất phức tạp, khó khăn và mất nhiều thời gian.  

Trần Thanh