Bảo đảm quyền lợi cho các hộ dân bị sạt lở khu vực đồi Tên Lửa (TP Hạ Long)

Thời gian vừa qua, tại khu vực đồi Tên Lửa (tổ 6, khu 3B phường Giếng Đáy, TP Hạ Long) xảy ra sự cố làm sạt lở công trình nhà, đất của gần 20 hộ dân và đường giao thông. Để đảm bảo an toàn, các hộ dân đã phải di dời người và tài sản đến nơi ở tạm. Điều này đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống của người dân tại khu vực bị ảnh hưởng. Trước thực trạng này, TP Hạ Long đã rốt ráo xác định nguyên nhân gây sạt lở để làm rõ trách nhiệm và có giải pháp triển khai, nhằm đảm bảo quyền lợi cho các hộ dân.

Thời điểm đầu tháng 12/2021, tại khu vực moong khai thác sét của Công ty CP Gốm xây dựng Giếng Đáy Quảng Ninh (gọi tắt là Công ty Gốm) đã có dấu hiệu sạt lở, ảnh hưởng đến các hộ dân liền kề tại khu vực và diễn biến sạt lở tiếp tục tăng dần vào đợt mưa bão tháng 8/2022. 

Trước thực tế đó, ngay cuối tháng 8/2022, TP Hạ Long đã yêu cầu UBND phường Giếng Đáy tiến hành di chuyển toàn bộ người và tài sản ra khỏi vị trí công trình có nguy cơ bị sạt lở và Công ty Gốm chi trả tiền thuê nhà, hỗ trợ di chuyển cho các hộ dân trong phạm vi ảnh hưởng đến nơi ở an toàn. Ngoài việc thực hiện các biện pháp trên, để đảm bảo quyền lợi của người dân, UBND TP Hạ Long cũng đã yêu cầu Công ty Gốm chủ động thực hiện các nội dung: Có biện pháp gia cố, khắc phục tuyến đường dân sinh, sạt lở đất tại khu vực gần mỏ khai thác sét của công ty, đảm bảo an toàn cho các công trình của hộ dân liền kề; phối hợp với các phòng, ban, đơn vị của thành phố trong kiểm định, đánh giá nguyên nhân sạt lở và thực hiện các biện pháp khắc phục; có trách nhiệm thuê đơn vị tư vấn độc lập, có chức năng kiểm định để đánh giá mức độ sạt lở, nguyên nhân gây sạt lở đất và nứt công trình của các hộ dân; khảo sát hiện trạng địa hình khu vực, trong đó có ghép ranh giới giao khai thác tài nguyên và sơ đồ địa chính các thửa đất của hộ dân tại khu vực.

Theo báo cáo của Công ty Gốm, tháng 9/2022, đơn vị thuê đơn vị tư vấn là Viện Địa kỹ thuật và Công trình để triển khai thực hiện đánh giá mức độ, nguyên nhân gây sạt lở.

Tháng 12/2022, Công ty đã có báo cáo gửi UBND thành phố đánh giá sự cố sạt lở và hồ sơ thẩm tra khu vực. Đồng chí Vũ Trường Thành, Phó Phòng Quản lý đô thị TP Hạ Long, cho biết: Dựa trên dữ liệu khảo sát hiện trạng địa hình khu vực và báo cáo của đơn vị tư vấn kiểm định, thẩm tra đã phân tích rõ các nguyên nhân dẫn đến sự cố sạt lở mái dốc tại khu vực nói trên. Nguyên nhân chính dẫn đến 16 hộ dân bị sạt lở tại khu vực là do hoạt động khai thác đất (sét) của Công ty Gốm. Còn hoạt động thi công tuyến đường từ ngã ba Kênh Đồng đến điểm đầu cầu Tình Yêu và diễn biến xấu của thời tiết cũng là một nguyên nhân nhưng mức độ tác động không đáng kể. 

Dựa trên ranh giới khu vực dự báo nguy cơ sạt lở tại hồ sơ báo cáo đánh giá của đơn vị tư vấn, UBND TP Hạ Long đã xác định ngoài 16 hộ dân đã di dời thì sơ bộ có thêm 21 hộ dân và một phần diện tích Trường Tiểu học Lý Thường Kiệt nằm trong vùng di dời và có nguy cơ mất ổn định theo “hiệu ứng dây chuyền”. Qua đó, đã khai toán kinh phí thực hiện GPMB để di dời với khoảng 58 tỷ đồng. Trong đó, phần diện tích Trường Tiểu học Lý Thường Kiệt được dự báo nằm trong vùng ít bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, nếu hiện tượng sạt lở tại khu vực diễn biến theo hướng xấu, thì các công trình trường học nằm trong phần diện tích này cũng sẽ tiềm ẩn nguy cơ sạt lở cao.

Sau khi xác định được rõ nguyên nhân, phạm vi ảnh hưởng, UBND thành phố yêu cầu các phòng, ban chức năng của thành phố thực hiện công tác GPMB và di dời các hộ dân nằm trong vùng dự báo nguy cơ sạt lở xong trước tháng 4/2023; tham mưu xây dựng giá đất, thông báo thu hồi đất, bố trí quỹ đất để phục vụ tái định cư cho các hộ thuộc diện phải di dời; nghiên cứu lập quy hoạch chi tiết khu công viên công cộng tại quỹ đất moong khai thác sét của Công ty Gốm và khu vực bị ảnh hưởng sạt lở đảm bảo khớp nối về không gian, kiến trúc trên cơ sở phù hợp với định hướng quy hoạch của thành phố. UBND phường Giếng Đáy tiếp tục triển khai các biện pháp đảm bảo an toàn, an sinh xã hội cho các hộ dân tại khu vực bị ảnh hưởng trong thời gian chưa hoàn tất công tác di dời, tái định cư cho các hộ dân tại khu vực.

Tại báo cáo số 74/BC-UBND của UBND thành phố (ngày 13/2/2023) gửi Thường trực Thành ủy về việc khắc phục sự cố sạt lở tại khu vực tổ 6, khu 3B (phường Giếng Đáy) cũng chỉ rõ: Việc chi trả kinh phí bồi thường, GPMB thuộc về trách nhiệm của Công ty Gốm và đơn vị này phải chi trả kinh phí bồi thường nhà, tài sản của 16 hộ dân nằm trong vùng bị ảnh hưởng sạt lở trực tiếp.

Thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố, ngày 2/3 vừa qua, UBND phường Giếng Đáy đã tổ chức hội nghị triển khai phương án xây dựng phương án di dời khẩn cấp các hộ dân bị ảnh hưởng do sạt lở.

Chị Nguyễn Thị Chọn, một trong 16 hộ dân bị ảnh hưởng, phải di dời, cho biết: Chúng tôi đánh giá cao sự vào cuộc, hỗ trợ của chính quyền địa phương các cấp và cũng rất đồng thuận với báo cáo kiểm định cũng như phương án mà thành phố đã chỉ ra đối với trách nhiệm của Công ty Gốm. Tuy nhiên, tại hội nghị của thành phố triển khai phương án di dời, ông Đoàn Văn Bích, Trưởng Phòng Kỹ thuật Công ty Gốm khẳng định, trước mắt sẽ tiếp tục hỗ trợ người dân thêm 6 tháng tiền thuê nhà, còn việc chi trả, bồi thường cần phải đợi kết luận của cơ quan chức năng và Ban lãnh đạo Công ty họp bàn sau đó mới đưa ra câu trả lời. Do đó, chúng tôi mong muốn thành phố sớm xây dựng xong phương án di dời và xác định rõ trách nhiệm của các bên liên quan theo đúng quy định, giúp người dân nhanh chóng ổn định cuộc sống, tránh để việc thuê trọ của người dân kéo dài như hiện nay.