Bệnh viện Bãi Cháy: Điều trị nhiều ca bệnh nhiễm khuẩn huyết, áp xe nhiều cơ quan do vi khuẩn ăn thịt người

Khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Bãi Cháy đang tiếp nhận điều trị cho 4 trường hợp bệnh nhân mắc bệnh Whitmore (do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei) với biểu hiện lâm sàng rất đa dạng, diễn biến bán cấp tính gây tổn thương đa dạng nhiều cơ quan, làm suy yếu hệ miễn dịch như nhiễm khuẩn huyết, áp xe gan, áp xe cẳng chân, viêm màng não.

Đáng chú ý, những trường hợp bệnh nhân cao tuổi, có bệnh lý nền nhiễm bệnh Whitmore (còn gọi là bệnh vi khuẩn ăn thịt người) có tổn thương nghiêm trọng, thời gian điều trị dài ngày. Điển hình như bệnh nhân Vũ T H (67 tuổi, trú tại TP Hạ Long, Quảng Ninh) có tiền sử bệnh đa u tủy xương, tăng huyết áp được chuyển từ bệnh viện tuyến trên về điều trị tại Bệnh viện Bãi Cháy với chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết, viêm màng não do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei (Whitmore), có ổ di trú viêm phổi. Bệnh nhân đã được điều trị theo phác đồ kết hợp nạo viêm, chạy VAC loét cùng cụt.

Trường hợp khác là bệnh nhân Đặng T D (62 tuổi, trú tại TP Uông Bí, tỉnh Quảng Ninh) có tiền sử đái tháo đường đang điều trị. Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng sốt, gai rét, đau mỏi người, sưng đau phần mềm cẳng chân trái có mủ, hội chứng nhiễm trùng rõ. Xét nghiệm cấy mủ dương tính với khuẩn Burkholderia pseudomallei (Whitmore). Các bác sĩ chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết, áp xe cẳng chân do khuẩn Whitmore trên nền bệnh nhân đái tháo đường và điều trị bằng kháng sinh, dẫn lưu ổ áp xe tại cẳng chân.

Bác sĩ CKII Phạm Công Đức, Trưởng Khoa Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Bãi Cháy cho biết: “Bệnh Whitmore có biểu hiện về lâm sàng rất đa dạng, tổn thương rất nhiều cơ quan và bệnh diễn biến theo hướng bán cấp tính nên đôi khi thầm lặng, bệnh nhân diễn biến từ từ và khi nhập viện thì đã có những ổ áp xe rất sâu, biểu hiện trên nhiều cơ quan. Chúng tôi đã và đang điều trị cho nhiều bệnh nhân bị viêm phổi, viêm mô mềm, viêm xương đùi, viêm khớp háng, áp xe đa ổ, áp xe tại các cơ quan như cơ, gan, lách, thận, viêm màng não nhiễm khuẩn huyết. Tỷ lệ tử vong tương đối cao nếu không điều trị kịp thời. Những người có bệnh nền như đái tháo đường, suy thận, bệnh gan, bệnh phổi mạn tính, người suy giảm miễn dịch có nguy cơ cao mắc bệnh”.

Đối với phương pháp chẩn đoán bệnh Whitmore thì tiêu chuẩn vàng dựa trên các xét nghiệm vi sinh học trong máu, mủ tại phần da bị tổn thương. Thời kỳ ủ bệnh từ 1 - 21 ngày, có thể kéo dài và khó chẩn đoán, bệnh nhân khi đến bệnh viện đã tổn thương rất nhiều cơ quan.

Việc điều trị bệnh Whitmore trên từng trường hợp bệnh nhân sẽ có phương pháp, phác đồ điều trị thời gian khác nhau. Điều trị bằng thuốc bây giờ chủ yếu chia thành 2 giai đoạn - giai đoạn tấn công và giai đoạn duy trì. Ở giai đoạn tấn công, bênh nhân được điều trị bằng tiêm thuốc kháng sinh đường tĩnh mạch từ 4 đến 6 tuần, thậm chí là 8 tuần với những trường hợp bệnh nặng, sốc nhiễm trùng. Tiếp đó, bệnh nhân về nhà phải duy trì kháng sinh đường uống trong vòng từ 3 đến 6 tháng. Bệnh Whitmore đặc biệt có thời gian điều trị kéo dài, nên cần sự tuân thủ điều trị và bệnh nhân phải tái khám thường xuyên để đánh giá về nguy cơ, diễn biến và tác dụng phụ của thuốc nếu có.

Nhiễm trùng Burkholderia pseudomallei có thể là nhiễm trùng tiềm ẩn và tái kích hoạt giống bệnh lao. Hiện chưa có vắc xin phòng bệnh và bệnh không lây từ người sang người.

Nguyên nhân gây bệnh Whitmore là do vi khuẩn Burkholderia pseudomallei. Vi khuẩn này thường sống trong bùn đất, nhất là những vùng đất ẩm, nước bị nhiễm khuẩn và xâm nhập vào cơ thể người chủ yếu qua da khi có vết thương hở tiếp xúc trực tiếp với đất, nước bị nhiễm khuẩn.

Vì vậy, theo khuyến cáo của bác sĩ, các biện pháp phòng bệnh chủ yếu là đảm bảo vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, sử dụng bảo hộ lao động khi làm việc có tiếp xúc với đất, nước bị nhiễm khuẩn hoặc trong môi trường không đảm bảo vệ sinh, làm sạch hoàn toàn vết rách da, trầy xước hoặc bỏng bị nhiễm bẩn và thực hiện ăn chín uống sôi… Đặc biệt, khi bệnh nhân có các vết loét ở ngoài da, các triệu chứng như sốt, nhức mỏi tay chân, ho, đau bụng, đi lỏng nhiều lần cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và chẩn đoán kịp thời.