Bộ trưởng Y tế: Đưa trang thiết bị y tế vào mặt hàng bình ổn giá

Bộ Y tế đảm bảo quản lý giá trang thiết bị y tế bằng cách đưa vào mặt hàng quản lý giá theo Luật Giá và sẽ trình Quốc hội để bình ổn giá mặt hàng này.

Là Tư lệnh ngành đầu tiên ngồi “ghế nóng” trả lời chất vấn trên nghị trường Quốc hội vào sáng 10/11, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã giải đáp nhiều vấn đề mà các đại biểu Quốc hội đề cập như loạn giá xét nghiệm; khi nào nước ta sản xuất được kit, test xét nghiệm COVID-19, dự báo tình hình dịch, tỷ lệ bao phủ vaccien cho trẻ em…

Phòng dịch hiệu quả nhưng tiết kiệm

Về trang thiết bị y tế và sinh phẩm chẩn đoán, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long khẳng định trước kia, trang thiết bị y tế sinh phẩm không thuộc mặt hàng quản lý theo Luật Giá. Điều này dẫn đến giá cả khác nhau giữa các nước sản xuất, giữa các trang thiết bị y tế sinh phẩm cũng khác nhau, có thời kỳ cung ít nhưng cầu nhiều vì vậy giá thành cao.

Đơn cử, đầu dịch COVID-19 năm 2020, giá các loại khẩu trang, găng tay, máy thở khan hiếm thị trường và bị đẩy lên cao, các quốc gia có tình trạng tranh mua trong thời điểm đầu. Song đến nay, có nhiều doanh nghiệp, đơn vị tham gia nên giá những mặt hàng này đã giảm.

Đưa ra giải pháp, Bộ trưởng Long cho biết Bộ Y tế triển khai quyết liệt từng bước minh bạch hóa cung ứng trang thiết bị vật tư sinh phẩm y tế; yêu cầu các doanh nghiệp công khai, niêm yết giá trên Cổng thông tin của Bộ Y tế. Mặt khác, các doanh nghiệp tăng nguồn cung, hạ giá thành sản phẩm; Bộ Y tế tăng cường cấp phép để tạo cạnh tranh giữa các đơn vị.

Hiện nay, Bộ Y tế đã cấp phép cho 131 sản phẩm sinh phẩm chẩn đoán (trong đó test nhanh là 60, PCR là 43, và kháng thể là 28) đồng thời tăng cường vận động, hỗ trợ từ các nước với khoảng trên 50 triệu test từ các nước.

Nhấn mạnh các giải pháp tăng cường giảm giá thành, theo ông Long, Bộ Y tế có các hướng dẫn về gộp mẫu test nhanh gộp 3-5 mẫu, PCR gộp 10 mẫu, có nơi như thành phố Đà Nẵng gộp 20 mẫu PCR để giảm hạ giá xét nghiệm, liên tục có điều chỉnh về mặt xét nghiệm, tùy thời điểm, mức độ trên quan điểm phòng dịch hiệu quả nhưng tiết kiệm.

Trước ngày 1/7, ông Long cho biết lượng test nhanh sử dụng không nhiều nhưng sau ngày 1/7, Bộ Y tế dự báo thị trường sôi động hơn vì việc xét nghiệm nhiều hơn. Vì vậy, bộ yêu cầu các địa phương triển khai theo hướng “thực thanh thực chi.” Nếu người dân tự nguyện đến xét nghiệm và thu phí thì chỉ được thu theo giá đầu vào, nên có hiện tượng chênh lệch giá giữa các đơn vị và các đơn vị tư nhân.

“Chúng tôi đã yêu cầu các địa phương nghiêm khắc nhắc nhở và chấn chỉnh việc thu này,” ông Long giãi bày.

Bộ trưởng Y tế khẳng định đã có văn bản và Thủ tướng Chính phủ đã liên tục nhắc nhở các địa phương phải thực hiện đúng quy định về pháp luật, đảm bảo không có lợi ích nhóm, không được tiêu cực, tham nhũng, lãng phí. Đặc biệt, việc đấu thầu mua sắm trang thiết bị và sinh phẩm y tế vì thế đã được đưa vào chương trình thanh tra năm 2022.

“Chính phủ cũng ban hành Nghị định quản lý trang thiết bị y tế nhằm minh bạch quản lý, chuyển từ phương thức tiền kiểm sang hậu kiểm, phương thức quản lý phù hợp với quốc tế. Bộ Y tế đảm bảo quản lý giá trang thiết bị y tế bằng cách đưa vào mặt hàng này quản lý giá theo Luật giá và sẽ trình Quốc hội để bình ổn giá mặt hàng,” người đứng đầu ngành Y tế cho hay.

Bao phủ vaccine trẻ 12-17 tuổi trong tháng 11

Liên quan đến câu hỏi bộ test, kit xét nghiệm do Việt Nam sản xuất được sử dụng ra sao, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết Việt Nam là một trong 4 nước đã phân lập và giải trình tự gene thành công với virus. Tháng 4-5 vừa qua, bộ đã chỉ đạo, phối hợp Công ty Việt Á, Học viện Quân Y, Công ty Thái Dương để sản xuất test RT-PCR.

“Bộ Y tế sẽ đảm bảo nguồn cung, thúc đẩy sản xuất trong nước; nghiên cứu sản xuất phương pháp chuẩn đoán qua hơi thở, nước bọt làm tăng tính tiện ích cho người dân. Hiện có 8 đơn vị cung cấp test nhanh và PCR, kháng thể, năng lực sản xuất cơ bản đáp ứng,” ông Long nói.

Trả lời câu hỏi nguyên tắc phân bổ vaccine, Bộ trưởng Long cho biết việc phân bổ dựa trên Nghị quyết 21 của Chính phủ, trong đó có địa bàn ưu tiên trọng điểm và đối tượng ưu tiên. Vì vậy, bộ ưu tiên cho địa phương có tình hình dịch bệnh phức tạp trước; thứ hai là nơi nguy cơ cao như tập trung khu công nghiệp; đầu mối giao thông, trung tâm kinh tế, mật độ dân cư lớn… Ngoài ra, việc tiêm vaccine cũng tập trung cho đối tượng ưu tiên trước như người cao tuổi trên 50-65 tuổi, vì đây là nhóm người rủi ro nhất.

Đối với việc tiêm cho trẻ em 12-17 tuổi, ông Long nói trước mắt sẽ ưu tiên cho địa bàn trọng điểm trước, còn trong tháng 11 sẽ cố gắng bao phủ phạm vi toàn quốc.

Về tiêm mũi 3, ông Long cho biết Bộ Y tế đã có kế hoạch và dự kiến thực hiện vào cuối tháng 12. Tuy nhiên, ông khẳng định mục tiêu ưu tiên vẫn là phủ toàn bộ vaccine cho dân số nhanh nhất: 2 tuần đầu tháng 11 phủ toàn bộ mũi 1 và trả mũi 2; sau đó sẽ tính đến tiêm mũi 3 cho người cao tuổi.

Ông Long cũng nhấn mạnh chiến lược vaccine của Việt Nam rất thành công, đồng bộ gồm vấn đề mua nhập khẩu vaccine, tăng lượng vaccine về nhanh nhất; triển khai tự chủ vaccine qua việc nghiên cứu sản xuất chuyển giao công nghệ, có đơn vị trong nước tự nghiên cứu sản xuất và tới đây được cấp phép; chiến dịch tiêm chủng trên quy mô lớn nhất (hiện tiêm được 94 triệu người).

Đánh giá dịch COVID-19 là chưa có tiền lệ và liên tục có biến chủng mới, lây lan nhanh và mạnh hơn nên rất khó dự báo, ông Long lưu ý các địa phương hết sức quan tâm phòng, chống dịch từ nay đến cuối năm và đầu năm 2022 đồng thời cần đẩy nhanh phủ vaccine tới người dân./.