Bộ Y tế khuyến cáo về nguy cơ xảy ra sự cố y khoa

Bộ Y tế cho biết, thời gian gần đây, tại một số cơ sở khám bệnh, chữa bệnh đã xảy ra một vài sự cố y khoa, gây ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh và hình ảnh người thầy thuốc. Trong các đợt đi kiểm tra, giám sát cải tiến chất lượng và an toàn người bệnh năm 2023 và năm 2024, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) đã phát hiện những vấn đề còn tồn tại. 

Để giảm thiểu sự cố y khoa và nguy cơ xảy ra sự cố y khoa, nâng cao sự an toàn và hài lòng người bệnh, ngày 24/4, Bộ Y tế đã có văn bản gửi bệnh viện trực thuộc; Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Y tế các bộ, ngành; bệnh viện trực thuộc trường đại học yêu cầu chấn chỉnh công tác quản lý chất lượng, an toàn người bệnh và khuyến cáo phòng ngừa sự cố y khoa.

Bộ Y tế yêu cầu thủ trưởng các đơn vị chịu trách nhiệm nghiêm túc triển khai, thực hiện giải pháp cải tiến chất lượng, nâng cao an toàn người bệnh, phòng tránh nguy cơ, sự cố y khoa; đôn đốc, khuyến khích chủ động phát hiện, báo cáo phân loại sự cố và thực hiện báo cáo định kỳ, đột xuất đúng hướng dẫn tại Thông tư 43/2018/TT-BYT.

Các đơn vị rà soát nguy cơ gây mất an toàn, phân loại nguy cơ, ưu tiên xử lý, khắc phục ngay nguy cơ gây mất an toàn cao, ảnh hưởng đến tính mạng người bệnh và nhân viên y tế.

Đồng thời, các đơn vị định kỳ rà soát quy trình chuyên môn kỹ thuật, chuẩn hóa, sửa đổi, bổ sung kịp thời, đặc biệt là quy trình không còn phù hợp, chú trọng quy trình như phân loại người bệnh cấp cứu, kiểm soát nhiễm khuẩn, quản lý thuốc, thiết bị, vật tư y tế tại khoa Cấp cứu, Hồi sức tích cực và các phòng phẫu thuật thủ thuật... để xác định được cụ thể danh mục sự cố bắt buộc phải báo cáo của từng đơn vị, phát hiện nguy cơ mất an toàn, có thể xảy ra sự cố theo đặc thù từng quy trình, từng chức năng của khoa/phòng, từng chuyên khoa của bệnh viện.

Các đơn vị tăng cường tập huấn về bảo đảm an toàn người bệnh, nâng cao trách nhiệm của từng nhân viên y tế (kể cả nhân viên mới, nhân viên thực tập) trong việc phát hiện và tự nguyện báo cáo sự cố y khoa; khuyến khích báo cáo nguy cơ, không chấp nhận hành vi cản trở báo cáo sự cố y khoa tại vị trí quản lý (trưởng khoa/phòng, trưởng ca trực...); hướng dẫn phổ biến cho người bệnh và người nhà người bệnh hợp tác trong việc nhận diện, báo cáo chính xác sự cố y khoa.

Bên cạnh đó, các bên liên quan tăng cường kiểm tra, giám sát, báo cáo định kỳ việc thực hiện quy định hướng dẫn về phòng ngừa sự cố y khoa, bảo đảm an toàn người bệnh, phòng chống, hạn chế tối đa nhầm lẫn tại đơn vị. Người kiểm tra, giám sát chịu trách nhiệm về kết quả được báo cáo về cấp quản lý.

Trong phụ lục về danh mục vấn đề cần giám sát, phòng chống nhầm lẫn, Bộ Y tế yêu cầu các cơ sở y tế xác định chính xác người bệnh, tránh nhầm lẫn khi cung cấp dịch vụ; phòng ngừa rủi ro, sai sót do trao đổi, truyền đạt thông tin; thường xuyên kiểm tra, giám sát, tăng cường chất lượng thực hiện hồ sơ bệnh án; triển khai các quy trình hội chẩn chuyên môn theo quy định. Đồng thời, các cơ sở tuân thủ quy định về an toàn phẫu thuật, thủ thuật, thực hiện nghiêm túc bảng kiểm an toàn trong phẫu thuật, thủ thuật ban hành tại Quyết định số 7482/QĐ-BYT ngày 18/12/2018 của Bộ Y tế…

Ngay sau khi nhận được báo cáo sự cố y khoa, thủ trưởng đơn vị cần phân công nhân sự liên hệ, trấn an người bệnh, thân nhân và có phương án giải quyết xử lý phù hợp. Bên cạnh đó, đơn vị chủ động liên hệ hỗ trợ, trấn an nhân viên y tế, người hành nghề có liên quan đến tình huống sự cố, tránh ghi nhận cảm tính, kết luận vội vàng đổ lỗi cá nhân mà bỏ sót lỗi hệ thống.

Bộ Y tế cũng hướng dẫn phân biệt sự cố y khoa liên quan đến thuốc (ME) và phản ứng có hại của thuốc (ADR). Theo đó, việc thực hiện rà soát, phát hiện sự cố y khoa liên quan đến thuốc hay gặp, theo giai đoạn sử dụng cụ thể như: Phòng ngừa sự cố trong giai đoạn kê đơn, trong giai đoạn sao chép đơn thuốc, trong giai đoạn cấp phát, trong giai đoạn dùng thuốc và phòng ngừa sự cố trong quá trình giám sát.