Cách nào để quản lý nhà cho thuê và chung cư mini

Những năm gần đây, chung cư mini rộ lên như một "phong trào" ở các thành phố lớn, tuy nhiên loại hình này tiềm ẩn nhiều nguy cơ khi vấn đề phòng cháy chữa cháy (PCCC) không được đảm bảo.

Nhu cầu nhà ở vừa túi tiền cao

Những năm qua, loại hình căn hộ diện tích nhỏ khoảng 30 - 40m2 bán chạy bởi nhu cầu cao. Nhiều người săn tìm thuê hay mua căn hộ nhỏ từ 25 - 30m2, dẫn đến số lượng căn hộ dịch vụ cho thuê hay còn gọi là chung cư mini trở nên phổ biến. Điều này gây ra những nguy cơ với hạ tầng nói chung, trong đó có giao thông, an toàn cháy nổ.

Từ năm 2016, Bộ Xây dựng đã ban hành thông tư 20/2016 về quy định tiêu chuẩn tối thiểu của nhà ở xã hội do hộ gia đình, cá nhân đầu tư xây dựng để cho thuê thì diện tích tối thiểu là 10m2 và kèm theo nhiều tiêu chí khác.

Hiện nhiều chung cư mini hiện nay là dạng biến tướng từ nhà ở riêng lẻ do nằm trong những khu ngõ ngách nhỏ nên vi phạm nhiều vấn đề về điều kiện nhà ở, PCCC… Mặc dù đã có nhiều khuyến cáo về việc không phát triển chung cư mini mà phải kiểm soát loại hình này từ thiết kế đến thẩm định nhưng vẫn có sự buông lỏng trong quản lý.

Trên thực tế, hiện nay tồn tại nhiều hình thức thuê nhà trọ như thuê chung cư mini, thuê phòng trọ trong ngõ hay như thuê hộp ngủ… Song loại hình nhà trọ này chủ yếu đều được khai thực từ nhà ở riêng lẻ. Chủ nhà xin giấy phép xây dựng nhà ở, sau đó đăng ký hoạt động kinh doanh cho thuê trọ.

Tuy nhiên, Thông tư 09/2021 thay thế Thông tư 20/2016 không quy định cụ thể về tiêu chuẩn tối thiểu đối với phòng ở mà chỉ có những quy định chung. Hiện nay mới có tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng về nhà chung cư quy định phải có tối thiểu một phòng ở và một khu vệ sinh, với diện tích tối thiểu không nhỏ hơn 25m2.

Như vậy, hiện nay nhà cho thuê nói chung nếu có quy mô thấp hơn vẫn chưa có tiêu chuẩn xây riêng, mà chỉ có thể áp dụng theo tiêu chuẩn nhà ở cá nhân, xây dựng tự phát.

Trong khi đó, hiện nay trên thực tế các trường hợp cá nhân xây nhà cho thuê có quy mô nhỏ phổ biến vì nhu cầu cho các đối tượng công nhân, sinh viên, người lao động thu nhập thấp thuê có ở khắp nơi.

Sẽ có tiêu chuẩn cho chung cư mini, nhà ở riêng lẻ cho thuê trọ

Theo ông Vũ Ngọc Anh - Vụ trưởng Vụ Khoa học công nghệ và Môi trường (Bộ Xây dựng), dự kiến trong tháng 7.2024, Tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN) Nhà ở riêng lẻ - Yêu cầu chung về thiết kế đối với các công trình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ (chung cư mini) có quy mô dưới 7 tầng sẽ được ban hành.

Đối với các công trình chung cư mini có quy mô dưới 7 tầng (hoặc có chiều cao PCCC dưới 25m), thuộc phạm vi điều chỉnh của TCVN Nhà ở riêng lẻ, yêu cầu chung về thiết kế sẽ do Bộ Xây dựng và Bộ Công an phối hợp biên soạn.

“Tiêu chuẩn này trình Bộ Khoa học Công nghệ (KHCN) thẩm định lần 2 để ban hành. Trong đó, các công trình nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ dưới 7 tầng xây mới, hay cải tạo, chuyển đổi công năng, thay đổi mục đích sử dụng, kinh doanh hỗn hợp phải áp dụng quy chuẩn mới này. Đặc biệt đối với vấn đề an toàn phòng cháy, chữa cháy”, ông Ngọc Anh cho hay.

Còn đối với các công trình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ (hay được gọi là chung cư mini) có quy mô cao từ 7 tầng trở lên (hoặc có chiều cao PCCC từ 25m trở lên) sẽ thuộc phạm vi điều chỉnh theo quy định do Bộ Xây dựng và Bộ Công an phối hợp biên soạn đã được ban hành trước đó .

Đại diện Bộ Xây dựng cho biết, sau vụ cháy công trình nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ tại phường Khương Hạ, quận Thanh Xuân, các cơ quan quản lý nhà nước đã rà soát đối với các công trình thuộc loại hình này và xác định nhiều công trình được xây dựng chưa tuân thủ đầy đủ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về xây dựng.

Bộ Xây dựng đã phối hợp với Bộ Công an và lực lượng phòng cháy chữa cháy để hướng dẫn một số giải pháp cơ bản về an toàn cháy như đường thoát nạn, ngăn chặn cháy lan, báo cháy.

Tuy nhiên, đây chỉ là các giải pháp bổ sung nhằm khắc phục các điều kiện về an toàn cháy chưa tuân thủ tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, do vậy không thể đảm bảo an toàn cháy như các công trình xây mới, đã tuân thủ đầy đủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.

“Các công trình nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ hiện hữu, căn cứ tình hình thực tiễn có thể sử dụng tài liệu này để cải tạo, bổ sung các giải pháp kỹ thuật về an toàn cháy”, ông Vũ Ngọc Anh chia sẻ thêm.