Chấm dứt hoạt động các lò vôi thủ công tại Uông Bí

Theo Kế hoạch số 1460/KH-UBND ngày 22/3/2016 của UBND tỉnh, đến 31/12/2018 các cơ sở sản xuất vôi bằng lò nung thủ công trên địa bàn Quảng Ninh sẽ phải chấm dứt hoạt động. Tuy nhiên, để người dân có thời gian sản xuất, ổn định dịp trước Tết Nguyên đán, tỉnh đã cho phép lùi thời hạn dừng hoạt động đến ngày 31/1/2019 và hoàn thành việc tháo dỡ, khôi phục lại mặt bằng trước ngày 31/3.

Nhưng đến thời điểm này, tại Uông Bí, địa phương có số lượng lò vôi thủ công nhiều nhất tỉnh vẫn còn 24 ống lò đang hoạt động đốt nung, 24 ống lò khác trong trạng thái ủ lò chờ hoạt động trở lại. Đáng nói là khi lực lượng chức năng của thành phố kiểm tra, xử lý đã bị các chủ lò phản ứng cản trở.

Lò vôi thủ công ở phường Phương Nam (Uông Bí).

Việc chấm dứt hoạt động của các lò vôi thủ công là chủ trương đúng, nhằm bảo vệ môi trường và sức khoẻ cho người lao động. Chủ trương này đã được Chính phủ phê duyệt (Quyết định số 1469/QĐ-TTg ngày 22/8/2014 của Thủ tướng Chính phủ).

Theo Quy hoạch phát triển công nghiệp vôi đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 (Quyết định số 507/QĐ-BXD, ngày 27/4/2015 của Bộ Xây dựng) quy định rõ, đến năm 2016 loại bỏ ít nhất 50% số lò vôi thủ công gián đoạn trên cả nước; đến năm 2020, xóa bỏ hoàn toàn các lò thủ công gián đoạn và thủ công liên hoàn trên phạm vi toàn quốc nhằm bảo vệ môi trường.

Để nâng cao hiệu lực công tác quản lý nhà nước, thực hiện chỉ đạo của Bộ Xây dựng, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch số 1460/KH-UBND về việc chấm dứt hoạt động các cơ sở sản xuất vôi bằng lò nung thủ công trên địa bàn Quảng Ninh. Thay vào đó, tỉnh sẽ xây dựng và phát triển ngành sản xuất vôi theo hướng công nghiệp hiện đại, đáp ứng tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật. Trên cơ sở đó, các địa phương phải xây dựng kế hoạch chấm dứt hoạt động các cơ sở sản xuất vôi thủ công.

Thực hiện kế hoạch của tỉnh, ngày 5/12/2017, TP Uông Bí đã tổ chức hội nghị công bố đề án hỗ trợ chấm dứt hoạt động các cơ sở sản xuất vôi thủ công tới các cơ sở sản xuất ở 2 phường Phương Đông và Phương Nam. Theo đó, các chủ lò chủ động phá dỡ lò trước 31/12/2017. Tuy nhiên kế hoạch này của thành phố chưa nhận được sự chấp thuận của các chủ lò nên đến cuối năm 2018 vẫn còn nhiều chủ lò vôi hoạt động.

TP Uông Bí đã sớm có chính sách và hỗ trợ cho các chủ lò vôi cũng như người lao động trong quá trình dừng sản xuất, ngày 27/10/2017, UBND TP Uông Bí đã phê duyệt đề án hỗ trợ người lao động và các chủ cơ sở sản xuất vôi với tổng số tiền hơn 11 tỷ đồng, bao gồm: Chi phí tháo, dỡ, khôi phục mặt bằng; hỗ trợ cho người lao động và dự phòng. Kỳ họp thứ 9, HĐND tỉnh Quảng Ninh khóa XIII (tháng 12/2018) đã ban hành Nghị quyết số 146/2018/NQ-HĐND về cơ chế, chính sách hỗ trợ việc chấm dứt hoạt động của các cơ sở sản xuất vôi thủ công trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở đó, ngày 28/12/2018, UBND TP Uông Bí đã ban hành Quyết định số 8108/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh đề án hỗ trợ việc chấm dứt hoạt động các cơ sở sản xuất vôi thủ công trên địa bàn TP Uông Bí.

Theo đó, UBND TP Uông Bí đã nâng mức hỗ trợ người lao động và chủ cơ sở sản xuất vôi từ hơn 11 tỷ đồng lên gần 26 tỷ đồng. Cụ thể, Uông Bí sẽ hỗ trợ các chủ cơ sở sản xuất vôi 13,2 tỷ đồng tiền tháo dỡ, khôi phục mặt bằng và hơn 540 triệu đồng để 51 chủ cơ sở chuyển đổi nghề khác; hỗ trợ cho những người lao động thường xuyên 10,590 triệu đồng và lao động không thường xuyên là 5,295 triệu đồng. Ngoài ra, TP Uông Bí còn đề nghị tỉnh hỗ trợ cho người dân vay vốn tại ngân hàng chính sách với lãi suất thấp để tạo công ăn việc làm tiếp theo.

Song song với việc hỗ trợ tháo gỡ khó khăn cho các cơ sở sản xuất và người lao động, TP Uông Bí cũng đã nhiều lần tổ chức đối thoại, vận động, tuyên truyền, giải thích cho người dân hiểu rõ về chủ trương của Nhà nước, của tỉnh cũng như những tác động xấu của việc sản xuất vôi thủ công đối với môi trường và sức khoẻ của người dân... Đến nay, nhiều chủ lò vôi cũng đã nhận thức được vấn đề, tự nguyện tháo dỡ, tuy nhiên vẫn còn một số chưa chấp hành thực hiện.

Việc hoạt động của các cơ sở sản xuất vôi thủ công đã gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường trên địa bàn, ảnh hưởng tới đời sống của nhân dân trong vùng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn lao động. Chính vì vậy, nhiều cử tri, nhân dân trên địa bàn đều bày tỏ chủ trương xóa bỏ các lò vôi thủ công là đúng đắn, không chỉ đảm bảo an toàn cho người lao động, sức khỏe cộng đồng, bảo vệ môi trường sinh thái mà còn quản lý tốt nguồn tài nguyên khoáng sản trên địa bàn.

Xét về lý, chủ trương này đã được ban hành kế hoạch thực hiện từ năm 2016, các chủ cơ sở đều nắm rõ và đã có phương án để chuyển đổi hoạt động kinh doanh. Về tình, tỉnh và TP Uông Bí cũng đã có nhiều chính sách hỗ trợ bằng tiền, cơ chế cụ thể, vì vậy không có lý do gì để các cơ sở cố tình xin gia hạn thêm hay phản đối, cản trở.

Biết rằng, việc chấm dứt hoạt động của một cơ sở sản xuất, ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến lợi ích của các chủ lò, người lao động, nhưng vì lợi ích của cả cộng đồng, vì sự phát triển an toàn, bền vững của xã hội, mong người dân sẽ đồng thuận với chủ trương của thành phố, của tỉnh.

Đặng Nhung