Chiến lược đằng sau ‘canh bạc’ tấn công tỉnh Kursk của Ukraine

Sự khôn ngoan của “canh bạc” này đã bị một số nhà quan sát Ukraine công khai nghi ngờ. Theo họ, có thể có một chiến lược lớn hơn đang diễn ra ở đây.

Theo đài CNN, quyết định của Ukraine triển khai một lượng lớn trong nguồn lực quân sự ít ỏi của mình qua biên giới vào Nga đánh dấu một khoảnh khắc hoặc là tuyệt vọng hoặc đầy cảm hứng đối với Ukraine. Và nó có lẽ báo trước một giai đoạn mới của cuộc chiến.

Các cuộc xâm nhập vào Nga của Ukraine không phải là mới, chúng đã xảy ra trong hơn một năm qua, chủ yếu là do các nhóm đối lập Nga chiến đấu với sự hỗ trợ quân sự rõ ràng của Kiev nhưng không có vai trò chính thức, công khai.

Nhưng ít nhất theo phía Moskva, diễn biến ngày 6/8 là mới vì đây là quân đội chính quy của Ukraine đang tiến hành một cuộc tấn công vào Nga.

Quân đội Nga cho biết, sáng sớm ngày 6/8, các lực lượng Ukraine đã phát động một cuộc đột kích lớn vào địa bàn tỉnh Kursk của Nga, vượt qua biên giới ở nhiều địa điểm. Thị trấn Sudzha, trung tâm hành chính của quận cùng tên, đã liên tục hứng chịu các cuộc tấn công bừa bãi bằng pháo binh và thiết bị bay không người lái.

Theo ước tính của quân đội Nga, có tới 1.000 binh sĩ Ukraine đã tham gia vào vụ tấn công. Lực lượng này đã đột phá qua biên giới bằng cách sử dụng hàng chục phần cứng hạng nặng, bao gồm xe tăng các loại, xe bọc thép chở quân Stryker do Mỹ sản xuất cũng như các xe và thiết bị bọc thép khác.

Tuy nhiên, sự khôn ngoan của “canh bạc” này đã bị một số nhà quan sát Ukraine công khai nghi ngờ. Theo họ, có thể có một chiến lược lớn hơn đang diễn ra ở đây.

Thị trấn Sudzha, có thời điểm một phần đã nằm dưới sự kiểm soát của Ukraine, nằm cạnh một kho khí đốt của Nga ở ngay biên giới, là nơi quan trọng để cung cấp khí đốt từ Nga, qua Ukraine, đến châu Âu. Thỏa thuận khí đốt được cho là sẽ kết thúc vào tháng 1 và đây có thể là một nỗ lực nhằm cắt giảm nguồn thu của Moskva. (Nhưng đến ngày 8/8, không có dấu hiệu công khai nào về việc nguồn cung cấp khí đốt bị ảnh hưởng).

Tuy nhiên, cho đến khi tầm quan trọng rộng lớn hơn của cuộc tấn công ở Kursk lộ diện, vẫn còn một dấu hỏi lớn về các mục tiêu chiến lược của tướng Oleksandr Syrskyi, vị tư lệnh tương đối mới của lực lượng vũ trang Ukraine. Sự chia rẽ trong quyền chỉ huy của ông gần đây đã được công chúng chú ý, khi các cấp dưới trẻ tuổi hơn đặt câu hỏi về việc Syrskyi sẵn sàng chấp nhận thương vong đáng kể trong các trận chiến tiêu hao ở tiền tuyến, nơi mà nhân lực vượt trội của Nga thường chiếm ưu thế.

Đó là tư duy từ thời Liên Xô, và ông Syrskyi cũng thuộc thời đại đó. Nhưng những người lính và sĩ quan cấp dưới của ông lại thuộc thế hệ trẻ, coi trọng sự khéo léo, linh hoạt hơn là sự kiên định chấp nhận hy sinh.

Ukraine trong nhiều tháng đã có những thành công trong việc nhắm mục tiêu vào cơ sở hạ tầng nội bộ của Nga, phá hủy đường băng, căn cứ hải quân và cảng dầu nhằm gây thiệt hại lâu dài cho Moskva.

Nhưng lần này thì khác: họ đang triển khai một lực lượng bộ binh lớn vào sâu hàng kilomet trong lãnh thổ đối phương, nơi các tuyến tiếp tế của Ukraine ngày càng khó khăn hơn và khó theo đuổi các mục tiêu hơn.

Động thái này lại diễn ra vào thời điểm Ukraine đã bắt đầu nhận thấy lợi ích cụ thể từ việc vũ khí phương Tây cuối cùng cũng đã xuất hiện. Máy bay chiến đấu F-16 là loại máy bay mới xuất hiện trên tiền tuyến nhưng có thể làm suy yếu ưu thế trên không của Nga trong những tháng tới. Điều đó có thể có nghĩa là sẽ có ít bom lượn tấn công quân đội tiền tuyến Ukraine hơn và ít tên lửa nhắm xuống các cộng đồng đô thị hơn. Đạn dược vẫn là một khó khăn đối với Kiev, nhưng chắc chắn nguồn cung của phương Tây cuối cùng có thể lấp đầy khoảng trống đó.

Vậy tại sao Kiev lại có động thái rủi ro cao như vậy vào lúc này?

Nếu chúng ta nhìn xa hơn chuỗi tin tức tích cực trước mắt của Tổng thống Volodymyr Zelensky, các mục tiêu khác sẽ xuất hiện.

Lần đầu tiên trong cuộc chiến, những đề cập đến đàm phán đã bắt đầu. Nga có thể được mời tham dự hội nghị hòa bình tiếp theo do Ukraine và các đồng minh tổ chức. Tỷ lệ người Ukraine chấp thuận đàm phán, dù chiếm thiểu số, đang tăng lên một chút. Và khả năng ứng cử viên đảng Công hòa Donad Trump trở thành tổng thống Mỹ đang tỏa sáng ở Kiev.

Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris có thể vẫn giữ được sự kiên định như Tổng thống Joe Biden về vấn đề Ukraine. Nhưng điều quan trọng cần nhớ là chính sách đối ngoại của phương Tây là một thứ hay thay đổi và dễ "kiệt sức". Việc NATO kiên trì ủng hộ Ukraine là một ngoại lệ. Nhưng khi xung đột bước sang năm thứ tư, những câu hỏi về việc kết thúc cuộc chiến sẽ ngày càng lớn hơn.

Việc Ukraine chiến đấu mà không có triển vọng thực sự giành lại lãnh thổ liệu có giá trị thực sự hay không? Liệu Nga có muốn một cuộc tiến công vô thời hạn, trong đó họ chịu tổn thất nhân sự và chứng kiến cả những ​​tổn thất từ các cuộc tấn công tầm xa của Ukraine?

Với triển vọng đạt được một giải pháp thương lượng giờ đây đã trở nên ít xa vời hơn, cả hai bên sẽ nỗ lực cải thiện thế trận trên chiến trường trước khi ngồi vào bàn đàm phán.

Không rõ việc Ukraine tiến vào Kursk có động cơ từ đó hay chỉ là một động thái đơn giản nhằm gây sát thương vào điểm yếu của đối phương. Nhưng nó đánh dấu một canh bạc hiếm hoi và đáng kể với nguồn lực hạn chế của Kiev, và do đó có thể báo trước niềm tin của người Ukraine rằng sẽ có sự thay đổi lớn hơn ở phía trước.