Chrome phớt lờ định dạng ảnh JPEG XL được cả làng công nghệ tán dương

Tiêu chuẩn JPEG XL mới chiếm ít không gian lưu trữ hơn chuẩn JPEG hiện nay trong khi vẫn cung cấp chất lượng hình ảnh hàng đầu. Đây chính là những yếu tố thuyết phục các chuyên gia hình ảnh tại Adobe chấp nhận công nghệ này. Nhưng nhóm phát triển Chrome của Google lại có suy nghĩ khác khi quyết định không hỗ trợ.

Trong thời đại mà chúng phải quyết định có nên chi thêm 100 USD cho chiếc điện thoại có dung lượng lưu trữ lớn hơn hay không, công nghệ thu nhỏ dung lượng file ảnh dường như là một ý tưởng tuyệt vời. Tuy nhiên, tương lai đó đang khá lộn xộn.

JPEG XL đã trở thành tiêu chuẩn công nghiệp từ năm 2021, nhưng Google lại ưu tiên một cái tên đối thủ mà họ đã hỗ trợ phát triển, đó là AVIF cũng như định dạng HEIC từ những chiếc iPhone của Apple.

Có nhiều điều để thích ở JPEG XL chứ không chỉ đơn thuần là hiệu quả tiết kiệm dung lượng. Nó được điều chỉnh để sử dụng cho mục đích chụp ảnh, có thể làm tốt việc duy trì mọi chi tiết tốt hơn so với các định dạng bắt nguồn từ video như AVIF và HEIC. JPEG XL cũng cải thiện chất lượng hình ảnh thông qua hỗ trợ HDR, một trong những lý do mà Adobe – vốn thường bảo thủ trong việc hỗ trợ định dạng tệp mới – ủng hộ tiêu chuẩn này. Facebook ca ngợi tốc độ của JPEG XL và Intel cho rằng JPEG XL là lựa chọn tốt nhất trong số các tùy chọn định dạng ảnh thế hệ tiếp theo.

Google không có quyền phủ quyết đối với tương lai của JPEG XL, nhưng với tư cách là nhà phát triển trình duyệt được sử dụng nhiều nhất trên thế giới, họ có thể chặn việc sử dụng nó trên web một cách hiệu quả.

Việc tranh giành các tiêu chuẩn công nghiệp đã là một vấn đề phổ biến cản trở sự xuất hiện của công nghệ mới và gây khó khăn cho người tiêu dùng. Một ví dụ kinh điển là sự cạnh tranh VHS – Betamax đã làm phân mảnh ngành công nghiệp quay video VCR vào những năm 1980, khiến hàng triệu khách hàng rơi vào cảnh bế tắc. Sạc điện thoại thông minh được chia thành USB-C và Lightning, dù rằng Apple đang loại bỏ cổng Lightning. Sạc không dây không theo kịp cho đến khi tiêu chuẩn Qi đánh bại các đối thủ không tương thích.

Google khẳng định chắc nịch: Không có JPEG XL

Đừng mong đợi Google sẽ thay đổi lập trường của mình. Gã khổng lồ trình duyệt tuyên bố: “Trong quá trình thử nghiệm để hỗ trợ JPEG-XL trong Chrome, chúng tôi đã kết luận rằng nó không mang lại lợi ích đáng kể so với AVIF và không giống như AVIF, JPEG-XL không được các trình duyệt khác chấp nhận. Chúng tôi không có kế hoạch hỗ trợ JPEG-XL vào lúc này và thay vào đó sẽ tiếp tục tập trung nỗ lực vào việc cải thiện các định dạng hiện có trong Chrome.”

Hiện tại, Chrome hỗ trợ JPEG XL, thường được viết tắt là JXL nhưng chúng ta phải kích hoạt nó thông qua một quy trình kỹ thuật. Trong bản cập nhật phần mềm mới nhất, Google đã loại bỏ hỗ trợ JPEG XL cho các phiên bản Chrome sẽ ra mắt trong những tuần tới. Những lý do loại bỏ JPEG XL mà Google đưa ra bao gồm mức độ chấp nhận thấp, không đủ lợi ích và nỗ lực cải thiện "các định dạng hiện có".

Động thái này đã tạo ra hàng loạt bình luận trong những người ủng hộ JPEG XL, bao gồm cả Jon Sneyers, người ủng hộ JPEG XL lâu năm cũng như đã giúp tạo ra tiêu chuẩn. “Tôi thấy một điều khá rõ ràng rằng JPEG XL thực sự mang lại những thứ mà các định dạng hiện tại không có.”

Các fan của JPEG XL: Adobe, Facebook, Intel, thậm chí cả Google

Nhân viên Sneyers tại công ty cơ sở hạ tầng internet Cloudinary cũng ủng hộ JPEG XL. Và cũng có nhiều công ty lớn khác cũng theo phe anh chàng này.

Eric Chan, kỹ sư cấp cao của Adobe, cho biết trong một bình luận hồi tháng 8 trước quyết định loại bỏ JPEG XL của Google: “Tôi tin JPEG XL là codec tốt nhất hiện có để phân phối và tiêu thụ rộng rãi ảnh tĩnh HDR. Tôi đã thực hiện một số so sánh với AVIF và thích JPEG XL hơn vì tính linh hoạt cao hơn và tốc độ mã hóa nhanh hơn.”

Ông cho biết, tốc độ đặc biệt quan trọng đối với những khách hàng của Adobe Lightroom và Photoshop, những người thường xuất hàng trăm hoặc hàng nghìn bức ảnh. Adobe đã tích hợp hỗ trợ JPEG XL vào Photoshop, mặc dù nó phải được kích hoạt theo cách thủ công.

Erik Andre, thành viên trong đội ngũ hình ảnh của Facebook cho biết vào năm 2021, tốc độ cũng là một lý do chính khiến Facebook thích JPEG XL.

Intel coi JPEG XL là nhân tố quan trọng cho HDR, công nghệ giúp mở rộng phạm vi tông màu sáng và tối đầy đủ hơn. Trong một bài đăng tháng 8 về việc liệu Firefox của Mozilla có hỗ trợ JPEG XL, Roland Wooster, kỹ sư chính tại Intel và cũng là người dẫn đầu công việc tiêu chuẩn hóa HDR tại nhóm tiêu chuẩn màn hình VESA, cho biết: “Hỗ trợ trình duyệt là liên kết quan trọng còn thiếu đối với hệ sinh thái này.”

Ngay cả Google cũng có những người ủng hộ định dạng này. Jyrki Alakuijala, nhà nghiên cứu tham gia thiết kế một số công nghệ nén, cho biết vào năm 2020 rằng JPEG XL là tùy chọn mạnh nhất về mặt kỹ thuật và đầy đủ tính năng nhất trong số các định dạng hình ảnh mới.

AVIF có phải là tương lai cho hình ảnh?

JPEG XL không phải là cách duy nhất để cải thiện chất lượng hình ảnh trên web. Google là một công ty hỗ trợ chính của AVIF, một định dạng ảnh khác từ định dạng video AV1 của Alliance for Open Media. Giống như JPEG XL, AVIF miễn phí bản quyền, hỗ trợ HDR và được tăng tốc từ các bộ xử lý hiện đại với nhiều nhân xử lý.

Mozilla đã giúp Google phát triển AVIF và nó được tích hợp vào Chrome và Firefox. Apple đã bắt đầu hỗ trợ AVIF trong Safari với macOS 13 và iOS 16. HEIC, bị cản trở bởi các yêu cầu cấp phép bằng sáng chế, không có khả năng thành công như một định dạng trên web.

AVIF có một số nhược điểm so với JPEG XL, chẳng hạn như xuất ảnh chậm hơn. Điều đó có thể làm chậm trình chiếu ảnh trên web và cản trở việc chụp ảnh ở chế độ chụp liên tục trên điện thoại. Và AVIF thiếu tùy chọn đẩy trước hình ảnh chất lượng thấp lên trang web và bổ sung chi tiết sau. Đây là tính năng giúp các trang web tải ảnh lên nhanh nhất.

Với việc được những tên tuổi lớn hỗ trợ, AVIF có thể giành chiến thắng trước JPEG XL.