Thu nhận mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ - Hành trình của lòng biết ơn, niềm hy vọng

Sau hơn nửa thế kỷ kể từ ngày đất nước hòa bình, vẫn còn hàng ngàn phần mộ liệt sĩ chưa thể gọi đúng tên. Dẫu chiến tranh đã lùi xa, nỗi đau của những người ở lại vẫn chưa nguôi khi thân nhân mình còn nằm lại đâu đó nơi chiến trường, chưa được về với quê hương. Nhằm chia sẻ nỗi đau ấy với thân nhân các anh hùng liệt sĩ, tại Quảng Ninh, từ "Ngân hàng Gen - ADN liệt sĩ chưa xác định danh tính" do Bộ Công an quản lý, Công an Quảng Ninh đang phối hợp với Cục Cảnh sát Quản lý hành chính về trật tự xã hội và Sở Nội vụ tiến hành thu nhận mẫu ADN của thân nhân liệt sĩ trên địa bàn với hy vọng từng bước giải mã danh tính cho những phần mộ chưa có tên.

Tại phường Cộng Hòa (TX Quảng Yên), hơn 50 năm qua, mẹ liệt sĩ Vũ Thị Sót (93 tuổi) chưa một ngày thôi mong ngóng tin con. Những ngày tháng 4 này gần đến ngày giỗ của con, cụ Sót nhận được tin có chương trình lấy mẫu ADN thân nhân liệt sĩ để tìm lại danh tính cho các anh hùng liệt sĩ chưa xác định được danh tính, phần mộ; dù đi lại rất khó khăn, nhưng cụ vẫn quyết tâm đến tận trụ sở Công an phường làm thủ tục, với mong muốn tìm lại được phần mộ người con đã hy sinh.

Mẹ liệt sĩ Nguyễn Thị Sót cho biết, người con trai cả của cụ hi sinh đúng năm trước ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Hòa bình đã lâu nhưng nơi con cụ nằm lại vẫn chưa được xác định. Những năm qua, gia đình cụ và đơn vị nơi con trai chiến đấu đã từng nhiều lần đi tìm nhưng không có kết quả, do đó được tham gia giám định mẫu ADN, cụ có thêm hy vọng.

Không chỉ có cụ Sót, trong đợt lấy mẫu ADN lần này, lực lượng chức năng đã ghi nhận 37 mẹ liệt sĩ và 35 trường hợp là thân nhân theo họ ngoại của liệt sĩ chưa xác định được danh tính, phần mộ. Nhiều người, dù đã ngoài 70, 80 tuổi, nhưng vẫn đau đáu niềm hy vọng - như một cuộc hẹn dài hơn nửa thế kỷ với người thân đã ngã xuống.

Ông Đặng Văn Mưu ở TX Quảng Yên, chia sẻ, ông có người em trai hy sinh năm 1974 ở chiến trường miền Nam. Kể từ ngày nhận giấy báo tử đến nay đã hơn 50 năm những vẫn không xác định được phần mộ. Trong những ngày cả nước phấn khởi vui mừng kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, gia đình ông vô cùng xúc động khi nhận được thông báo của Công an phường tới lấy mẫu ADN để đối chiếu tìm lại danh tính, phần mộ cho em trai đã hi sinh. Đây cũng ước nguyện, trăn trở mà cha mẹ ông trước khi nhắm mắt đã giao lại cho ông. Ông Mưu hy vọng với khoa học công nghệ và sự nỗ lực giúp đỡ của các cấp chính quyền, lực lượng Công an, quân sự, em trai ông sau hơn 50 năm hi sinh sẽ được tìm thấy phần mộ và đưa về quê hương bản quán.

Thiếu tá Phạm Đức Hiệp, Trưởng Công an phường Cộng Hòa (TX Quảng Yên) cho biết: Công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ là nhiệm vụ có ý nghĩa, nhân văn, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa của dân tộc Việt Nam. Thực hiện chỉ đạo của Đảng ủy, Ban Giám đốc, Công an tỉnh, Công an phường Cộng Hòa đã phối hợp với các cấp an cấp xã trên địa bàn TX Quảng Yên, Đội căn cước, Phòng Cảnh sát Quản lý hành chính về TTXH, (Công an tỉnh) lập danh sách các thân nhân liệt sĩ trên địa bàn, chuẩn bị điều kiện, phương tiện đưa đón những trường hợp thân nhân liệt sĩ có nhu cầu tới trụ sở Công an phường Cộng Hòa để lấy mẫu ADN. Các trường hợp thân nhân liệt sĩ đau yếu, đi lại bất tiện thì, đơn vị tổ chức tổ công tác tới tận nhà để lấy ADN.

Chiến tranh đã lùi xa, nhưng tại Quảng Ninh hiện vẫn còn 3.718 trường hợp liệt sĩ chưa xác định được danh tính, phần mộ. Việc lấy mẫu ADN từ thân nhân cho phép đối chiếu với mẫu hài cốt đang lưu giữ trong Ngân hàng Gen liệt sĩ. Nếu trùng khớp, danh tính liệt sĩ sẽ được xác định chính xác. Công an tỉnh đặt mục tiêu, trong năm nay sẽ thu nhận được mẫu AND cho tất cả thân nhân các anh hùng liệt sĩ còn chưa xác định được danh tính, phần mộ trên địa bàn.

Mỗi nấm mộ vô danh là một câu chuyện dang dở, một người con của Tổ quốc chưa thể trở về trong vòng tay gia đình. Hành trình tìm lại tên gọi cho các liệt sĩ là hành trình của lòng biết ơn, của nước mắt, của niềm hy vọng. Một ngày không xa, từng nấm mộ vô danh sẽ được khắc lại tên người.