Niềm vui của Hà Lâu

Tháng 4 năm nay, Hà Lâu - xã khó khăn nhất của huyện Tiên Yên đón 2 niềm vui mới. Đó là khánh thành cầu treo Co Mười - Khe Liềng và đường bê tông chạy vào thôn Pò Mẩy - Khe Ngà.

Thôn Khe Liềng (xã Hà Lâu, Tiên Yên) có 56 hộ dân và gần 200 nhân khẩu, bị chia cắt với trung tâm xã bởi con sông chảy từ huyện Đình Lập (tỉnh Lạng Sơn) về. Nhiều năm qua, người dân trong thôn đi lại khó khăn, nhất là lũ trẻ trong thôn khi đi học phải qua sông bằng mảng tre, không chỉ là những ngày mưa lũ mà ngay cả những ngày bình thường, bố mẹ chúng chỉ có thể thở phào khi thấy chúng bước chân vào nhà. Nay cầu treo được bắc một đầu ở thôn Co Mười nằm trên đường trục chính của xã, đầu kia nối với Khe Liềng bên kia sông. Công trình khởi công từ tháng 12-2014 với tổng mức đầu tư 8 tỷ đồng từ nguồn ngân sách trung ương.

Cầu treo Co Mười - Khe Liềng (xã Hà Lâu, Tiên Yên) khánh thành, đem lại niềm vui cho bà con trên địa bàn. Ảnh: Thanh Sơn (Đài Tiên Yên)

Bà con thôn Pò Mẩy - Khe Ngà, tuy không cách trở sông suối, nhưng một thời vào những ngày mưa bão, thôn cũng biệt lập như một ốc đảo do đường dẫn vào thôn quá xấu. Từ chương trình xây dựng nông thôn mới, đường liên thôn Pò Mẩy - Khe Ngà dài 2,9km, tổng mức đầu tư 2,2 tỷ đồng đã hoàn thành từ nguồn hỗ trợ chủ yếu của Nhà nước bởi thôn nghèo và 100% là đồng bào dân tộc thiểu số. Hiện nay, 46 hộ dân của thôn vẫn còn 17,39% là hộ nghèo, còn lại đa phần là cận nghèo. Tuy thế bà con cũng đóng góp 100 triệu đồng (hơn 2 triệu đồng/hộ) từ tiền bán lâm sản, lợn, gà… để làm đường. Bà con còn hăng hái hiến hàng nghìn m2 đất với nhiều tài sản trên đất để đường được mở rộng hơn.

Trưởng thôn Sằn Quay Sáng phấn khởi bảo: “Đây là con đường thoát nghèo của thôn chúng tôi đấy. Bà con chúng tôi nhiều năm khổ vì đường xấu rồi. Trồng được cây keo, cây quế, nuôi được con lợn, con gà mà khó bán lắm, ai cũng ngại vào thôn thu mua vì đường xấu. Bây giờ có đường đẹp, cuộc sống sẽ khá hơn nên sẽ hết dần hộ nghèo thôi”. Trước đó, vào tháng 8-2012, Dự án nước sạch và phát triển cộng đồng tại xã Hà Lâu được đưa vào Pò Mẩy - Khe Ngà với tổng mức đầu tư gần 2 tỷ đồng. Đây là dự án từ nguồn vốn tài trợ của Công ty Det Norske Veritas (Na Uy) thông qua Hội Chữ thập đỏ Na Uy cùng với Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam và nguồn vốn đối ứng của huyện Tiên Yên. Thời điểm ấy, Pò Mẩy - Khe Ngà chỉ có 39 hộ dân nhưng đến 70% số hộ nghèo. Từ khi có nước sạch, bà con có nhiều thời gian hơn để chăm sóc đồng ruộng và các cánh rừng cho thu nhập cao hơn nên dù số hộ dân có tăng cao hơn nhưng số hộ nghèo lại ít đi.

Trước đây, các gia đình muốn có nước dùng là phải mất một lao động khoẻ ở nhà dành nửa ngày ra suối gánh nước. Có hộ bắc đường ống nhựa vài km vào rừng kéo nước về nhưng nước chảy rất yếu, thỉnh thoảng đường ống lại bị trâu bò đi qua làm hỏng. Dự án “Nước sạch và phát triển cộng đồng” còn hỗ trợ giá con giống, tiền mua keo giống trồng 30ha rừng cho toàn bộ các hộ nghèo trong thôn. Dự án đồng thời hỗ trợ bàn ghế học sinh, bàn ghế giáo viên, bảng từ, đồ chơi cho điểm trường mầm non và điểm Trường Tiểu học Pò Mẩy - Khe Ngà. Có nước sạch, nay có đường đẹp, giá trị của các cánh rừng cũng tăng lên từ 25 triệu lên 50 triệu đồng/ha, bà con phấn khởi bán rừng lấy tiền làm nhà, làm đường.

Hà Lâu còn có thôn Khe Lẹ, là thôn khó khăn nhất về giao thông hiện nay của xã. Đường vào Khe Lẹ một thời bà con phải chờ nhau bên bờ suối thành từng đoàn đông rồi giúp nhau qua vì suối chảy xiết. Tháng 5 năm ngoái, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo huyện Tiên Yên phối hợp với Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo tỉnh xây dựng cho thôn một cây cầu dài 34m, rộng 5m bằng bê tông, trị giá 200 triệu đồng đã giải quyết được khó khăn này. Tuy chỉ là cây cầu nhỏ bắc qua suối, nhưng tạo ra sự đổi thay ở thôn nghèo Khe Lẹ, vì theo bà con từ bao năm nay rồi, người dân Khe Lẹ rất khó thoát nghèo, nguyên nhân cơ bản vì không có cầu. Bà con trong thôn làm cái gì cũng “của một đồng, công một nén” nuôi con lợn, con gà không dám nuôi nhiều theo hướng sản xuất hàng hoá, bởi chẳng lái buôn nào lội suối vào thôn tiêu thụ hàng hoá cho bà con. Nhiều người trồng rừng cũng đành chờ khi cầu xây xong mới có cơ hội bán. Nay thôn đã có cầu, lại thêm con đường nối vào thôn dài 1,6km đang làm và chờ ngày hoàn thành. Người dân hăng hái tăng gia sản xuất, năm ngoái tỷ lệ hộ nghèo ở Khe Lẹ hơn 70% thì năm nay chỉ còn 23,21%.

Hà Lâu nay vẫn là xã khó khăn của huyện Tiên Yên và xã mới chỉ đạt được 5 tiêu chí xây dựng nông thôn mới, thế nhưng từ sự vào cuộc của tỉnh, huyện và bà con trong xã cùng đồng lòng chung sức mà những cái khó đang dần được tháo gỡ. Hà Lâu được tiếp sức nên cái nghèo đã giảm nhiều, tỷ lệ hộ nghèo của xã từ 43,83% năm 2012 nay chỉ còn 14,5%.

Công Thành