Cùng chiến sĩ biên phòng ra khơi cứu nạn

Chúng tôi đang đi thực tế với Thượng tá Lê Văn Tuấn, Chính trị viên Đồn Biên phòng Trà Cổ thì anh nhận được cuộc điện thoại rất gấp. Tôi nghe loáng thoáng hình như cấp dưới của anh báo cáo là có một con tàu của ngư dân vừa đắm trên biển. Tình huống thực tế không thể lên kịch bản trước và thế là, chúng tôi được dịp cùng các chiến sĩ biên phòng cứu nạn, qua đó mới hiểu hơn được sự vất vả gian lao của các anh.

Khẩn trương tiếp cận tàu bị nạn

Chúng tôi cùng 3 chiến sĩ biên phòng khẩn trương lên một chiếc xuồng cao tốc. Chờ anh em mặc áo phao đầy đủ, Thiếu tá Dương Văn Quyền, thuyền trưởng nổ máy lao vút đi trên biển. Theo tin báo, chiếc tàu cá của ngư dân bị đắm khi đang trên hành trình từ vùng biển Đầu Tán hướng về bến Mũi Ngọc thì gặp nạn.

Từ bến Mũi Ngọc, chúng tôi di chuyển độ chừng hai mươi phút mới có thể tiếp cận được tàu. Hôm nay, trời mù mịt sương xuống nhiều. Sóng đánh vào mạn xuồng phầm phập. Sóng chồm lên cả chiếc xuồng làm anh em chúng tôi ai nấy đều ướt hết. Nước biển mặn mòi ngấm vào áo quần vào tóc tai, mồm miệng mặn chát. Sóng bắn cả lên chiếc máy ảnh trên cổ tôi đang đeo. Anh Quyền tinh ý đưa cho tôi một chiếc khăn. Tôi lau máy, lau cả ống kính, thầm cảm ơn anh vì sự chu đáo ấy.

Càng ra xa bờ sóng càng mạnh. Sóng to gió lớn làm cho chúng tôi nôn nao. Chiếc xuồng chồm lên trên sóng lớn. Thiếu tá Quyền bảo chúng tôi ngồi chắc bám cho vững vào xuồng. Như hiểu được tâm lý của chúng tôi, anh Quyền trấn an rằng nhanh một lát nữa sẽ đến tàu cá và giờ nhìn từ xa đã thấy nó lờ mờ kia rồi và anh đùa rằng, chúng tôi đi biển không quen sóng gió nên vậy thôi. Mà anh cũng không thể đi chậm được vì càng đi chậm thì sóng đánh càng mạnh và thuyền càng lắc lư chúng tôi sẽ càng say.

Không ai trong chúng tôi nói gì cả vì ai cũng hiểu rằng những vất vả của chúng tôi chỉ là chốc lát thấm tháp gì so với công việc hàng ngày của các anh. Thiếu tá Quyền bảo rằng, có lẽ cũng chính vì sóng to gió lớn đã là một trong những nguyên nhân khiến con tàu cá kia bị đắm.

Đang miên man suy nghĩ thì chợt nhận ra con tàu cá ở rất gần rồi. Sở dĩ phải đến gần chúng tôi mới nhận ra bởi con tàu đã chìm gần hết. Chỉ còn trơ lại phần nóc và mũi tàu. Thiếu tá Quyền chạy xuồng chậm lại áp mạn vào tàu. Hai chiến sĩ biên phòng còn lại đã nhanh chóng tiếp cận. Cả bốn ngư dân bị nạn đã nhanh chóng được đưa lên một tàu khác của ngư dân.

Trong cái gió rét nàng Bân cả bốn anh đều co ro run lên từng cơn. Anh bạn chủ tàu kia huy động hết tất cả khăn áo ấm chăn màn để quấn để đắp cho những bạn tàu không may gặp nạn. Rồi một ngư dân tàu bên cùng với các chiến sĩ biên phòng nhảy lên nóc lên mũi con tàu đang gần chìm. Các anh tìm tất cả những dây chão có thể tìm được. Rồi lặn xuống trong nước biển giá lạnh buộc chặt vào thành con tàu đang chìm. Xong xuôi lại ngoi lên buộc đầu dây còn lại vào mũi vào lái vào thân con tàu kế bên.

Công việc khẩn trương. Các anh chỉ hô nhau làm. Không cần một lời giải thích vì gần như ai cũng hiểu. Còn chúng tôi thì hiểu rằng các anh đang cố định con tàu đắm vào con tàu kia tránh cho sóng và thủy triều đánh dạt đi ra xa mất dấu vết. Hàng chục sợi dây đã được buộc chặt như thế. Đây là công đoạn quan trọng bước đầu để chờ cho nước xuống sẽ lai dắt con tàu đắm vào gần bờ rồi mới có thể trục vớt được.

Chúng tôi tác nghiệp bằng tất cả những gì có thể để ghi lại sự việc nhưng con sóng thì không chiều lòng người. Sóng làm chiếc xuồng lắc lư mạnh chực như là muốn hất tung chúng tôi xuống biển. Anh bạn quay phim bằng chiếc máy cầm tay rung lên bần bật. Anh bảo thôi thì có rung lắc khán giả có... chóng mặt tí cũng thông cảm bởi đây là thực tế nó vậy. Thực tế luôn sinh động hơn bất cứ kịch bản có sẵn nào.

Qua thăm hỏi, tôi được biết chủ phương tiện là anh Hoàng Văn Định, sinh năm 1985, quê ở xã Nga Thủy, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Trên tàu, còn có 3 ngư dân là anh Vi Văn Tình, sinh năm 1994, quê ở Tương Dương, Nghệ An và 2 anh Đỗ Văn San, sinh năm 1989; Lê Văn Sơn, sinh năm 1987 đều có hộ khẩu thường trú tại TP Móng Cái. Anh Sơn quê ở xã đảo Vĩnh Thực còn anh San quê ở xã Hải Tiến. Các anh cho chúng tôi biết rằng, tàu đang đi đánh bắt ghẹ. Con tàu chìm dần từ 4 giờ sáng. Trời còn tối lắm nên anh Định chủ tàu cũng như ba người bạn tàu cũng chẳng kịp quơ lấy đồ đạc gì.

Anh Định buông cái nhìn chán nản xuống biển. Nhìn con tàu của mình đang chìm dần, toàn bộ số ghẹ khoảng 30kg các anh đánh bắt vất vả cũng trôi theo sóng nước, anh Định thẫn thờ tiếc lắm. Một chiến sĩ biên phòng động viên: "Thôi anh. Người còn là của còn. Mai kia vớt tàu lên ta đánh bắt bù lại. Chắc sửa chữa vài hôm là xong thôi".

Qua lời kể của anh Định và 3 ngư dân đi cùng chúng tôi được biết nguyên nhân ban đầu của vụ đắm tàu là vì tàu bị chết máy, trôi dạt tự do trên biển. Sóng lớn đánh bục mạn tàu. Nước theo chỗ thủng đã tràn vào khoang làm tàu đắm. Sóng to, gió lớn cũng làm con tàu chìm nhanh hơn. Anh Quyền cho ghi lại thông tin về con tàu và nhận định nguyên nhân sơ bộ để báo cáo về Đồn Biên phòng Trà Cổ. Vị trí con tàu bị nạn là tọa độ 21 độ 25 phút 34 giây vĩ Bắc - 107 độ 58 phút 27 giây kinh Đông trên vùng biển giáp ranh Vĩnh Thực và Bình Ngọc (Móng Cái). Thông tin này được báo cáo nhanh về Đồn để anh em cán bộ, chiến sĩ trong Đồn làm công điện báo cáo Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh.

Anh Quyền ra lệnh đưa những ngư dân đang co ro vì rét kia lên để chăm sóc y tế. Và chúng tôi cũng thấm mệt vì tác nghiệp trong sóng gió rồi nên cũng cần được về bờ nghỉ ngơi. Thực tế thì công việc đến đây cũng đã bước đầu tạm ổn. Tàu đắm đã được cố định. Chờ nước xuống sẽ đưa gần vào bờ. Dự kiến đến chiều nước cạn kéo gần vào bờ là trục vớt được.

Đồng hành với ngư dân 

Chứng kiến cuộc cứu nạn mới biết những người lính biên phòng trên biển vất vả đến nhường nào. Hơn nữa Đồn Biên phòng Trà Cổ có nhiệm vụ bảo vệ vùng biển khá rộng. Thượng tá Lê Văn Tuấn, Chính trị viên Đồn Biên phòng Trà Cổ cho biết: Đồn có nhiệm vụ bảo vệ hơn 20km đường biên giới biển tiếp giáp với Trung Quốc và đảm bảo an ninh trật tự, hướng dẫn hỗ trợ ngư dân đánh bắt cá, bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên vùng biển thuộc địa bàn 2 phường Trà Cổ, Bình Ngọc. Do đặc thù này, đơn vị luôn chủ động triển khai các biện pháp quản lý, giữ gìn an ninh trật tự tại các tuyến biên giới, đồng thời cán bộ, chiến sĩ trong đơn vị còn tích cực giúp đỡ ngư dân đánh bắt thủy hải sản. Cán bộ, chiến sĩ của Đồn thường xuyên tuần tra kiểm soát trên vùng biển đơn vị quản lý, tổ chức tuyên truyền cho hàng trăm ngư dân về diễn biến của các cơn bão để về nơi tránh trú an toàn.

Tuy nhiên, tai nạn trên biển vẫn rình rập những ngư dân. Đến bây giờ đội tàu của anh Quyền cũng không thể nhớ hết đã cứu nạn được bao nhiêu vụ trên biển. Gần đây nhất và cũng lớn nhất là vào năm 2022, các anh cứu 23 ngư dân bị lật mảng xốp do sóng lớn tại khu vực Bãi Đại (xã Vạn Ninh). Cũng năm ngoái các anh đã cứu 4 ngư dân bị cháy bè thu mua hải sản trên vùng biển biên giới thuộc phường Bình Ngọc.

Rồi nhiều vụ lẻ tẻ khác các anh không nhớ cũng không kể nhưng chúng tôi đọc báo được biết, các anh đã cứu 3 ngư dân trên tàu đánh cá bị sóng lớn đánh lật úp tại vùng biển Vạn Ninh. Năm 2020, cứu nạn thành công 2 người dân gặp nạn trên biển.

Cũng năm này, Đồn Biên phòng Trà Cổ còn phối hợp với các Đồn Biên phòng cửa khẩu cảng Vạn Gia, Chi cục Hải quan cửa khẩu Vạn Gia và Cảng vụ hàng hải cứu hộ thành công tàu cá cùng 4 người gặp nạn trên biển. Xa hơn vào năm 2017, Đồn cứu nạn 1 tàu cá vỏ gỗ, có 4 người trên tàu bị bục đường xảm, nước tràn vào khoang máy...

Do công việc thường xuyên nên những người lính biên phòng như các anh không thể nhớ hết đã cứu nạn bao nhiêu vụ trên biển. Còn chúng tôi thì nhớ mãi chuyến đi này với các anh. Một chuyến đi có nhiều chất liệu thực tế sinh động không hề có trên sách vở.

Đến chiều tối, chúng tôi đang rong ruổi trên cuộc hành trình tiếp theo thì Thượng tá Lê Văn Tuấn, Chính trị viên Đồn Trà Cổ gọi điện báo tin là tàu của ngư dân đã được trục vớt thành công, chờ sửa chữa. Các anh báo tin vui mà ráo hoảnh bởi vì có lẽ đó là công việc là phận sự các anh vốn quen làm. Nhưng với chúng tôi, đó là những chiến công thầm lặng của người lính quân hàm xanh đang canh giữ biển trời Tổ quốc ở ngay nơi đầu sóng, ngọn gió.