Cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn: Sân chơi bổ ích mở rộng tri thức cuộc sống

Được tổ chức từ năm học 2012-2013, Cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học đã trở thành sân chơi bổ ích, lý thú cho các em học sinh của Quảng Ninh nói riêng, cả nước nói chung. Cuộc thi góp phần đẩy mạnh thực tiễn dạy học theo phương châm “học đi đôi với hành”, từ đó gắn kiến thức lý thuyết và thực hành trong nhà trường với thực tiễn đời sống.[links()]

Trong số các sản phẩm giành giải nhất từ Cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học cấp tỉnh năm học này, chúng tôi ấn tượng nhất với sản phẩm mang tên “Thực trạng shisha và giải pháp hạn chế sử dụng” của hai học sinh Nguyễn Lan Phương và Vũ Hoàng Linh, lớp 10 Hoá, Trường THPT Chuyên Hạ Long. Chia sẻ với chúng tôi về lý do thực hiện sản phẩm này, em Nguyễn Lan Phương nói: “Tình cờ một hôm trên đường đi học về, em có đi ngang qua một quán cà phê và bắt gặp hình ảnh tốp thanh niên đang ngồi hút thuốc bên cạnh một bình thuỷ tinh. Chính vì vậy, bằng kiến thức thực tế, chúng em đã thực hiện bài liên môn này để đề ra tác hại của shisha và từ đó nêu ra biện pháp giải quyết giúp mọi người, nhất là độ tuổi thanh thiếu niên không sử dụng chúng”.

Nhóm học sinh Nguyễn Lan Phương và Vũ Hoàng Linh, lớp 10 Hoá, Trường THPT Chuyên Hạ Long thuyết trình với các bạn trong lớp về sản phẩm “Thực trạng shisha và giải pháp hạn chế sử dụng”.

Theo Lan Phương thì để có được sản phẩm này, em đã phải vận dụng kiến thức từ rất nhiều môn học. Đơn cử:  Môn Hoá học, giúp nhận biết trong shisha có những hoá chất gì; môn Sinh học giúp nhận biết những hoá chất của shisha ảnh hưởng tới sức khoẻ con người như thế nào; môn Văn học giúp việc trình bày, thuyết trình, tuyên truyền lưu loát, dễ hiểu và có sức thuyết phục; môn Địa lý, giúp nâng cao khả năng vẽ biểu đồ từ số liệu cụ thể, nhận xét biểu đồ; môn Tin học giúp soạn thảo, căn chỉnh văn bản, tìm kiếm thông tin và lập trang blog về shisha… Không chỉ vậy, trong quá trình thực hiện sản phẩm, nhóm còn tìm hiểu, khảo sát ở địa phương, nghiên cứu thông qua các kênh, nguồn thông tin trên truyền hình, báo chí, mạng xã hội, các tư liệu từ sách… nhằm tìm hiểu thực trạng, nguyên nhân, phân tích và tìm kiếm giải pháp để có thể giải quyết tình huống đã đề ra. Cô giáo Vũ Thị Thuỳ Dung, giáo viên chủ nhiệm lớp 10 Hoá, Trường THPT Chuyên Hạ Long, cho biết: “2 học sinh của lớp hoàn toàn chủ động khi thực hiện sản phẩm này. Trong quá trình thực hiện sản phẩm, các em còn tổ chức một buổi tuyên truyền rất hiệu quả với các bạn học sinh trong lớp với chủ đề “nói không với shisha”. Từ đó, nhiều học sinh trong lớp đã có nhận thức đúng đắn hơn về tác hại của shisha đối với bản thân, mọi người xung quanh”.

Sản phẩm “Thực trạng shisha và giải pháp hạn chế sử dụng” của hai học sinh Nguyễn Lan Phương và Vũ Hoàng Linh chỉ là một trong 12 sản phẩm giành giải nhất từ Cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học cấp tỉnh năm học này. Tại cuộc thi này, toàn tỉnh có 42/57 trường có cấp THPT, 2 Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên cấp huyện, 13/14 Phòng GD-ĐT tham gia, với 519 sản phẩm. Theo đó, tất cả các môn đều có sản phẩm tham gia cuộc thi. Cụ thể: Toán: 13 sản phẩm; Vật lý: 33 sản phẩm; Hoá học: 63 sản phẩm; Sinh học: 140 sản phẩm... Kết quả, toàn ngành có 130 sản phẩm đạt giải (đạt 25% số sản phẩm dự thi); trong đó có 12 sản phẩm giành giải nhất, 18 sản phẩm đạt giải nhì, 33 sản phẩm đạt giải ba. Ban Tổ chức đã chọn lựa ra 48 sản phẩm tham dự Cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học cấp quốc gia năm học 2015-2016.

Theo bà Phạm Thị Quyên, Phó Phòng Giáo dục Trung học, Sở GD-ĐT thì sau 4 năm học liên tục triển khai, các đơn vị đã có nhiều kinh nghiệm tổ chức cuộc thi và đã phát động phong trào sâu rộng tới giáo viên, học sinh. Số lượng và chất lượng sản phẩm dự thi năm sau luôn cao hơn năm trước. Năm học này, toàn tỉnh có khá nhiều sản phẩm có nội dung đa dạng, gắn liền với việc giáo dục trong nhà trường với thực tiễn cuộc sống, góp phần hình thành năng lực giải quyết vấn đề của học sinh trung học. Một số đơn vị có nhiều sản phẩm dự thi và đạt giải, số giải cũng như chất lượng giải ổn định theo các năm, điển hình là: Trường THPT Chuyên Hạ Long; Trường THPT Cẩm Phả; Trường THPT Uông Bí; Phòng GD-ĐT TX Đông Triều; Phòng GD-ĐT TX Quảng Yên… Tuy nhiên, theo đánh giá của Sở GD-ĐT, Cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học cấp tỉnh năm học này vẫn còn một số tồn tại. Cụ thể: Nhiều đề tài còn trùng lặp với các năm trước; nội dung thiếu tính mới, tính sáng tạo; nhiều đề tài xác định kiến thức liên môn chưa rõ ràng; nhiều sản phẩm chưa giải quyết triệt để tình huống đặt ra...

Được biết, để nâng cao chất lượng cuộc thi trong những năm học tới, Sở GD-ĐT đã đề nghị các đơn vị tăng cường các hoạt động trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm về kế hoạch giáo dục theo định hướng phát triển năng lực học sinh thông qua các hình thức tổ chức hội nghị, hội thảo, học tập, giao lưu giữa nhà trường với các cơ sở giáo dục khác; tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn cho học sinh về mục đích của cuộc thi; tổ chức chu đáo các cuộc thi tại đơn vị để lựa chọn những sản phẩm có chất lượng gửi tham dự cuộc thi cấp tỉnh. Mong rằng, với những chỉ đạo sát sao kịp thời của ngành giáo dục, Cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học sẽ khắc phục những hạn chế, phát huy hiệu quả trong những năm học tới.

Lan Anh