Đảm bảo chất lượng nguồn nước sinh hoạt

Quảng Ninh hiện có 183 hồ chứa nước với tổng dung tích thiết kế khoảng 259 triệu m³ cùng hệ thống sông, suối phong phú đã đáp ứng được nhu cầu nước phục vụ sản xuất và sinh hoạt cho người dân. Đến nay, tỉnh đã có hơn 98% dân số sử dụng nước sạch sinh hoạt và nước hợp vệ sinh.

Hiện tại, nước sinh hoạt mà người dân trên địa bàn tỉnh sử dụng chủ yếu do Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh cung cấp và từ các công trình nước sạch nông thôn do địa phương quản lý; một số hộ sử dụng nước từ khe suối, giếng khoan, giếng khơi... Một số doanh nghiệp trên địa bàn cũng khai thác, xử lý nguồn nước để cung cấp tại đơn vị mình. Để đảm bảo chất lượng nước sinh hoạt trên địa bàn, thời gian qua, các ngành chức năng, các đơn vị liên quan luôn chú trọng công tác kiểm tra, giám sát chất lượng nước.

Cụ thể, Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh là đơn vị cung cấp nước sạch sinh hoạt cho gần 250.000 khách hàng tại 11/13 huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh. Nguồn nước được Công ty khai thác chủ yếu từ nước mặt, như: Hồ Yên Lập (Uông Bí - Hạ Long); hồ Cao Vân (Hạ Long - Cẩm Phả); đập Đá Trắng (Hạ Long); đập Khe Chè, Bến Châu (Vân Đồn), sông Tiên Yên (Tiên Yên), sông Ba Chẽ (Ba Chẽ), sông Tài Chi (Hải Hà)... Công ty có 25 nhà máy xử lý nước mặt trải dọc địa bàn tỉnh.

 Để đảm bảo chất lượng nước cung cấp, Công ty xây dựng bản đồ vùng quy hoạch nguồn nước, cắm các biển cảnh báo, lập bản đồ nguy cơ ô nhiễm nguồn nước... Khi có tác nhân nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng nước đầu nguồn, đơn vị đều phản ánh với chính quyền địa phương để có hướng xử lý kịp thời. 

Công ty còn lắp đặt các thiết bị quan trắc nước nguồn với hệ thống bể sinh học và nhiều thiết bị khác để kiểm tra chất lượng nguồn nước một cách thường xuyên, liên tục. 25 nhà máy nước của Công ty đều có các phòng thí nghiệm để lấy mẫu nước cả đầu vào và đầu ra, lấy mẫu trên mạng lưới để thường xuyên kiểm nghiệm và có hướng xử lý kịp thời nhằm đảm bảo tiêu chuẩn nước sau xử lý theo quy định.

Không chỉ các đơn vị cung cấp nước chủ động trong kiểm soát chất lượng nước cấp cho người dân mà các đơn vị chức năng của tỉnh cũng vào cuộc tích cực trong vấn đề này. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh (đơn vị được Sở Y tế giao quản lý chất lượng nguồn nước sinh hoạt) hàng năm đều xây dựng kế hoạch hoạt động giám sát, kiểm tra chất lượng nước tại các đơn vị trực thuộc Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh và các đơn vị kinh doanh nước. Tăng cường công tác truyền thông về sử dụng nước sạch cho mục đích sinh hoạt tại cộng đồng, các đơn vị xí nghiệp, trường học...

Từ đầu năm 2020 đến nay, Trung tâm đã tổ chức 2 lớp đào tạo, tập huấn về kiểm tra, giám sát chất lượng nước sạch cho 220 người là cán bộ đầu mối tại các trung tâm y tế, phòng y tế, các đơn vị cấp nước trên địa bàn tỉnh. Điều này, giúp cán bộ, nhân viên y tế được giao quản lý chất lượng nước sinh hoạt, lãnh đạo các đơn vị cấp nước có thêm kinh nghiệm, kỹ năng trong kiểm tra chất lượng nguồn nước.

Từ đầu năm 2020 đến hết tháng 3/2021, CDC tỉnh đã kiểm tra, giám sát ngoại kiểm 120 lượt/89 đơn vị cấp nước về chất lượng nước sạch sử dụng cho mục đích sinh hoạt; kiểm tra ngoại kiểm mẫu nước tại các trạm y tế xã; đồng thời kiểm tra, hướng dẫn sử dụng nguồn nước ăn uống, sinh hoạt tại 250/650 trường học trên địa bàn tỉnh.

CDC tỉnh cũng đã tiến hành giám sát, kiểm tra chất lượng nước tại các đơn vị trực thuộc Công ty CP Nước sạch Quảng Ninh và các đơn vị kinh doanh nước khác; kiểm tra chất lượng nước phục vụ các sự kiện Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh lần thứ XIII, hội nghị xúc tiến đầu tư, hội diễn xiếc ba miền... Các mẫu nước được lấy từ nhà khách UBND tỉnh, nhà hàng, khách sạn đều đảm bảo an toàn nguồn nước phục vụ sự kiện; có những khuyến nghị kịp thời cho các đơn vị nhằm đảm bảo chất lượng nước theo quy chuẩn cho phép.

Bên cạnh kiểm tra trực tiếp tại các đơn vị, CDC tỉnh và các đơn vị y tế còn duy trì kiểm tra chất lượng nước hộ gia đình tại một số huyện thị trên địa bàn để có cơ sở đánh giá chất lượng nước của các hộ dân tự khai thác, sử dụng hoặc qua đấu nối có đảm bảo quy chuẩn hay không. Kết quả, trên 80% các mẫu nước đều đáp ứng cơ bản chỉ tiêu nước ăn uống, sinh hoạt.

Nhờ việc tăng cường kiểm tra, kiểm soát chất lượng nguồn nước trên địa bàn của các cơ quan chức năng và của chính các đơn vị cấp nước, chất lượng nước sinh hoạt trên địa bàn tỉnh đã được đảm bảo. Qua kiểm tra cho thấy, các đơn vị cấp nước cơ bản thực hiện theo các quy định về chế độ nội kiểm theo Thông tư 41/2018/TT/BYT. Trong số 2.020 mẫu nước được CDC lấy xét nghiệm trong năm 2020 và 3 tháng đầu năm 2021 có 1.919 mẫu đạt. Số mẫu không đạt chủ yếu ở các công trình nước do người dân tự khai thác và đều được hướng dẫn khắc phục kịp thời.