Siết chặt quản lý hoạt động khai thác, kinh doanh tài nguyên cát, sỏi

Thời gian qua, Quảng Ninh đã tích cực phòng, chống vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát, sỏi. Hoạt động này nhận được sự quan tâm, đánh giá cao của dư luận. Phóng viên Báo Quảng Ninh đã có cuộc trao đổi với đồng chí Cao Văn Chiến, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường (ảnh), về vấn đề này.

- Thời gian qua, công tác phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh chống vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác, kinh doanh tài nguyên cát, sỏi trên địa bàn tỉnh đã được thực hiện như thế nào, thưa đồng chí?

+ Trước tốc độ đô thị hoá diễn ra nhanh như hiện nay, nhu cầu về cát, sỏi làm vật liệu xây dựng ngày càng gia tăng trên địa bàn tỉnh. Nhằm nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về khoáng sản trên địa bàn toàn tỉnh, đặc biệt là phòng, chống vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát, sỏi trên sông và cửa biển, thời gian qua, tỉnh đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quyết liệt, ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các cấp, ngành về vấn đề này. Gần đây nhất là văn bản số 3959/UBND-CN ngày 08/6/2018 về triển khai các giải pháp tăng cường công tác quản lý Nhà nước đối với hoạt động kinh doanh tài nguyên cát, sỏi trên địa bàn tỉnh. Sở Tài nguyên và Môi trường đã tham mưu cho UBND tỉnh đã phê duyệt phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn tỉnh, làm cơ sở để UBND cấp huyện cụ thể hóa thành kế hoạch triển khai thực hiện cụ thể tại địa phương mình.

Đối với các địa bàn giáp ranh các tỉnh, thành phố lân cận với Quảng Ninh là Hải Phòng, Hải Dương, ngày 20/7/2016, UBND tỉnh đã chủ trì xây dựng và tổ chức ký kết quy chế phối hợp trong công tác quản lý, trao đổi thông tin để kiểm tra, kịp thời xử lý các vi phạm pháp luật về khai thác, vận chuyển và sử dụng cát sỏi trên sông và cửa biển. Theo đó, đã xác định rõ về nguyên tắc, hình thức phối hợp, quy định cụ thể trách nhiệm của UBND các tỉnh và nội dung phối hợp như: UBND cấp tỉnh thường xuyên trao đổi các văn bản có nội dung liên quan đến công tác quản lý nhà nước đối với các hoạt động nói trên để phổ biến, quán triệt, thực hiện trong từng cơ quan, ban, ngành, đơn vị trực thuộc, cập nhật, chia sẻ những thông tin cơ bản (danh sách, địa chỉ trụ sở văn phòng, số điện thoại các tổ chức, cá nhân hoạt động kinh doanh, khai thác, chế biến, vận chuyển cát sỏi, sản lượng kinh doanh, khai thác và mục đích sử dụng cát, sỏi), thường xuyên kiểm tra, giám sát việc tổ chức triển khai thực hiện quy chế phối hợp, xử lý nghiêm những trường hợp hoạt động trái phép, không rõ nguồn gốc; phối hợp trong hoạt động thanh kiểm tra, tổ chức tuần tra, kiểm soát chung nhằm phát hiện, ngăn chặn và điều tra làm rõ để xử lý nghiêm... Qua đó, kịp thời chấn chỉnh, khắc phục triệt để những thiếu sót.

Cùng với đó, định kỳ Tỉnh ủy, UBND tỉnh đều tổ chức họp bàn, nghe các địa phương, sở, ngành chức năng báo cáo về công tác quản lý khoáng sản (than, cát, đá, sét), tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, xử lý các vi phạm. Chỉ tính riêng 5 tháng đầu năm 2018, Cục Thuế tỉnh đã thanh, kiểm tra 55 đơn vị có hoạt động khai thác cát, sỏi, tổng truy thu và xử phạt hành chính là 954 triệu đồng, phối hợp với Chi Cục thuế TP Hải Phòng và tỉnh Hải Dương để xác minh cụ thể nguồn gốc cát, sỏi của một số doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn. Công an TP Uông Bí đã kiểm tra, phát hiện 2 trường hợp khai thác cát trái phép tại khu vực sông Uông, xử lý vi phạm với tổng số tiền 330 triệu đồng. UBND huyện Đầm Hà phát hiện, xử phạt vi phạm hành chính 40 triệu đồng đối với 1 trường hợp khai thác cát trái phép. UBND huyện Ba Chẽ đã giải tỏa 2 điểm tập kết cát trái phép, tiến hành kiểm tra, xử lý 10 trường hợp khai thác cát trái phép, tạm giữ 5 máy hút cát, xử phạt vi phạm hành chính với số tiền 105 triệu đồng.

- Sự chuyển biến trong chấp hành quy định pháp luật về hoạt động khai thác, kinh doanh tài nguyên cát, sỏi trên địa bàn tỉnh ra sao, thưa đồng chí?

+ Nhìn chung, đến nay công tác phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh chống vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác, kinh doanh tài nguyên cát, sỏi trên địa bàn tỉnh đã có những chuyển biến hết sức tích cực. Đã có sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức của các cấp ủy, các ngành, địa phương, đơn vị, xác định quản lý tài nguyên khoáng sản khác là trọng tâm trong lãnh đạo, điều hành, quản lý, cơ chế trách nhiệm được củng cố và thực hiện có hiệu quả. Các vi phạm trong khai thác, vận chuyển, chế biến và kinh doanh khoáng sản đã được xử lý nghiêm, cơ bản chấm dứt được tình trạng khai thác khoáng sản trái phép. Hoạt động khai thác đá, sét, cát, sỏi tận thu đã được kiểm soát cơ bản toàn diện, đẩy lùi rõ rệt các vi phạm, cùng cố niềm tin của nhân dân.

Công tác quản lý bến bãi, tập kết kinh doanh cát đã đi vào nề nếp, tình hình ANTT, môi trường sinh thái tại các khu vực có hoạt động khai thác cát được cải thiện rõ rệt. Công tác quản lý các hoạt động khai thác, kinh doanh tài nguyên khoáng sản nói chung và cát, sỏi nói riêng trên địa bàn luôn được cấp ủy, chính quyền các địa phương xác định là nhiệm vụ chính trị thường xuyên và trọng tâm. Việc xử lý trách nhiệm trong công tác quản lý đã đi vào thực chất, đã có các trường hợp, bí thư đảng ủy, chủ tịch UBND cấp xã bị kỷ luật, điều chuyển công tác do để xảy ra sai phạm trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản. Qua đó, vai trò của người đứng đầu trong nêu gương, thực hiện các nhiệm vụ ngày càng được đề cao.

Một điểm tập kết cát, sỏi làm vật liệu xây dựng phục vụ dự án nâng cấp đê Quan Lạn (Vân Đồn).

- Những giải pháp tăng cường công tác quản lý nhà nước về khai thác, kinh doanh tài nguyên cát, sỏi trong thời gian tới là gì, thưa đồng chí?

+ Mặc dù đã được những kết quả rõ nét như trên, tuy nhiên, qua thực tiễn cho thấy, nếu công tác lãnh đạo, chỉ đạo không tập trung, thiếu quyết liệt, nhất là vai trò của người đứng đầu các địa phương không sát sao thì nguy cơ tái diễn các hoạt động khai thác, kinh doanh cát, sỏi trái phép vẫn rất khó lường. Do đó, Sở Tài nguyên và Môi trường xác định nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới cần tập trung vào những nội dung sau: Cấp ủy, chính quyền địa phương cần tập trung xây dựng kế hoạch cụ thể để triển khai chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh về quản lý tài nguyên khoáng sản, đặc biệt là tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, triển khai nghiêm túc, có hiệu quả phương án bảo vệ khoáng sản chưa khai thác trên địa bàn.

Cùng với đó, cần tăng cường đào tạo, nâng cao nghiệp vụ của đội ngũ cán bộ quản lý cấp huyện, xã, đề xuất biên chế chuyên trách quản lý về khoáng sản cấp xã nhằm tăng cường năng lực đối với các địa phương có nhiều đơn vị hoạt động khoáng sản. Bên cạnh siết chặt công tác quản lý, cần khuyến khích đầu tư các dự án thử nghiệm nghiền đá, cát kết trong đá thải mỏ than (hiện đã có Công ty CP Thiên Nam thực hiện tại bãi thải Đông Cao Sơn, TP Cẩm Phả) để làm cát xây dựng, đá xây dựng hoặc vật liệu cấp phối, góp phần giảm tải bãi thải mỏ, tránh đất đá trôi lấp, hạn chế ô nhiễm môi trường, sử dụng hợp lý, tiết kiệm tài nguyên. Nghiên cứu thau rửa cát nước lợ làm cát xây dựng (Công ty TNHH Quan Minh đang nghiên cứu thử nghiệm) nhằm bù đắp lượng cát xây dựng đang thiếu hụt rất lớn.­

- Xin trân trọng cảm ơn đồng chí!

Hoàng Giang (Thực hiện)

[links()]