Đấu tranh, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến “bóng cười”

Thời gian qua, lực lượng công an đã phát hiện nhiều vụ vận chuyển, mua bán, tàng trữ bình khí cười (N2O) các loại, trong đó có những vụ phát hiện cả kho chứa hàng trăm bình. Tuy nhiên việc quản lý chất này còn nhiều khó khăn.

Tập trung đấu tranh với các hành vi mua bán trái phép chất ma túy “núp bóng” thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điện tử và các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến “bóng cười”, tối 3/4/2023, Công an TX Đông Triều phát hiện xe ô tô tải vận chuyển 15 bình khí nén bằng kim loại, bên trong nghi chứa khí cười (khí N2O) không có hóa đơn chứng từ, chứng minh nguồn gốc xuất xứ. Qua đấu tranh khai thác, đơn vị tiếp tục phát hiện, thu giữ 30 bình khí cười tại nhà một đối tượng. Đây là mắt xích tiếp theo để lần ra “hang ổ”, thu trọn gần 500 bình khí cười không có hóa đơn chứng từ tại một kho chứa hàng trên địa bàn TP Bắc Ninh, tỉnh Bắc Ninh. Đây là số lượng khí cười lớn nhất từ trước đến nay do Công an Quảng Ninh phát hiện, bắt giữ.

Cùng thời điểm, 0h15 ngày 4/3/2023, sau khi phát hiện một đối tượng xách bình khí nén (giống hình dạng bình khí cười) bước ra từ một nhà kho và tìm thấy 10 bình khí giống như vậy trên xe ô tô. Từ lời khai của đối tượng, Công an TP Hạ Long đã tiến hành kiểm tra, phát hiện 1 nhà kho tại phường Cao Xanh chứa 210 bình khí N2O.

Trước đó, những vụ việc nhỏ lẻ vận chuyển, tàng trữ, mua bán bình khí cười cũng đã được lực lượng công an phát hiện trên địa bàn TP Hạ Long, TP Cẩm Phả.

Điều này dấy lên tình trạng đáng lo ngại về nhu cầu sử dụng các loại bóng cười trên thị trường, nhất là đối với giới trẻ. Mặc dù lực lượng chức năng đã có nhiều cảnh báo, song "bóng cười" vẫn thu hút sự tò mò của nhiều bạn trẻ. Từ dùng thử cho biết, đến thích, thành thói quen, nghiện… Trò vui này tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần của người sử dụng. Thực tế  sau một thời gian dài sử dụng bóng cười đã có rất nhiều bạn trẻ đã tìm đến ketamine và các loại ma túy tổng hợp khác. 

Khí cười là oxit nitơ (N2O). Giải thích về tác hại của loại khí này đến sức khỏe, theo PGS.TS Trần Hồng Côn, Khoa Hóa, Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia Hà Nội, khí N2O thực ra là thuốc gây mê. Khi hít phải ở lượng nhỏ sẽ kích thích thần kinh trung ương tạo ra hưng phấn và gây cười. Việc thần kinh bị kích thích, hưng phấn và cười một cách cơ học như vậy rất nguy hiểm nếu diễn ra thường xuyên. Một chất kích thích đúng vào trung tâm gây cười mà không xuất phát từ cảm xúc thực sự sẽ làm cho thần kinh bị chai lì, quen với việc bị kích thích mới cười. Lâu dần sẽ làm người hít bóng cười bị tự kỷ, vui cũng không thể cười được, không muốn nói năng gì, đau đầu, mệt mỏi.

Nếu sử dụng một thời gian dài hơn, người dùng có thể bị thiếu vitamin B12, gây tổn thương thần kinh ở tay và chân, hoặc các vấn đề với hệ thống miễn dịch vì hóa chất có thể ngăn chặn các tế bào bạch cầu hình thành đúng cách. Ở liều cao có thể dẫn đến ảo giác và chóng mặt, làm tăng nguy cơ tai nạn lao động hoặc tai nạn giao thông, khiến cơ thể dễ mất kiểm soát.

Mặc dù lực lượng công an tăng cường phát hiện, thu giữ các bình khí cười, nhưng do N2O không nằm trong danh mục hàng cấm sử dụng, nên chưa có chế tài xử phạt đủ sức răn đe, dẫn đến việc quản lý, kiểm soát kinh doanh các loại khí cười gặp nhiều khó khăn, chưa triệt để. Các đối tượng lợi dụng kẻ hở của pháp luật để thực hiện các hành vi sản xuất, vận chuyển, tàng trữ, kinh doanh các loại bình khí cười, cung cấp bóng cười đến tận tay người dùng, gây khó khăn cho lực lượng chức năng trong công tác quản lý, xử lý vi phạm.