Đề án 25 - Khẳng định sự sáng tạo, năng động của Quảng Ninh

Sau 2 năm xây dựng và thực hiện Đề án “Đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng; thực hiện tinh giản bộ máy, biên chế” (gọi tắt là Đề án 25), Quảng Ninh đã đạt được những kết quả quan trọng. Những kết quả này một lần nữa khẳng định quyết tâm của tỉnh trong thực hiện chỉ đạo của Đảng và Nhà nước trong đổi mới, hoàn thiện hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở theo tinh thần Kết luận 63-KL/TW và 64-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Đồng thời, thực hiện mục tiêu tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước, phát huy quyền làm chủ của nhân dân; giữ vững ổn định chính trị, xã hội, đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước trong thời kỳ đổi mới.

Ông Bùi Quang Tuất, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng ban Công tác mặt trận khu Thủ Dương, phường Hưng Đạo, TX Đông Triều (đứng giữa) khẳng định: “Thực hiện Đề án 25, mặc dù thêm việc nhưng tôi thấy rất phù hợp”

Sáng kiến đột phá về chính trị hành chính

Nhận xét về Đề án 25 của Quảng Ninh, GS-TS Nguyễn Đăng Thành, nguyên Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia, nguyên Thứ trưởng Bộ Nội vụ cho biết: Đây là sự đột phá, là sáng kiến về chính trị hành chính. Mặc dù GS-TS Nguyễn Đăng Thành cũng như nhiều chuyên gia đầu ngành trong cả nước đều cho rằng có khó khăn trong thực hiện nhưng không ai phủ nhận rằng Đề án 25 là một sáng kiến táo bạo, khẳng định khát khao đổi mới của Quảng Ninh. Trong Đề án 25, Quảng Ninh đã đề xuất đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng; tinh giản bộ máy, biên chế một cách đồng bộ, toàn diện cả về thể chế, cơ chế lãnh đạo, nền hành chính, quản lý điều hành. Từ đó, tạo sự thống nhất trong ý chí và hành động của cả hệ thống chính trị, được sự đồng thuận của nhân dân, khắc phục những hạn chế, yếu kém về năng lực, sức chiến đấu và phương thức lãnh đạo của Đảng. Đề án cũng là bước quan trọng trong công tác tổ chức, công tác nhân sự và tổng kết, khái quát được những vấn đề thực tiễn đặt ra cũng như xác định mục tiêu, nhiệm vụ và những giải pháp để chuẩn bị cho đại hội Đảng các cấp năm 2015. Đồng thời, Đề án đã đề xuất mô hình, giải pháp khắc phục được những hạn chế, yếu kém đang tồn tại của một số tổ chức cấp tỉnh, huyện trong hệ thống chính trị hiện nay; góp phần giảm đầu mối, giảm biên chế thông qua thử nghiệm mô hình tổ chức bộ máy hành chính hiện đại, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Điều này đã góp phần nâng cao được hiệu quả công việc, tăng thu nhập cho người lao động, loại bỏ ra khỏi bộ máy hành chính những cán bộ, công chức không có năng lực và trình độ và góp phần ngăn chặn, đẩy lùi nạn tham nhũng, tạo động lực mới cho phát triển kinh tế trong điều kiện hội nhập quốc tế.

Đặc biệt, Đề án 25 của Quảng Ninh đã đưa ra những sáng kiến chính trị, hành chính có tính đột phá. Đó là sáng kiến thí điểm hợp nhất một số cơ quan tham mưu giúp việc của cấp uỷ với cơ quan chuyên môn thuộc UBND cùng cấp như: Hợp nhất Ban Tổ chức cấp uỷ với Nội vụ; Uỷ ban Kiểm tra cấp uỷ với Thanh tra; Ban Tuyên giáo với Thông tin truyền thông; Văn phòng cấp uỷ với văn phòng HĐND - UBND. Đề án cũng thí điểm thực hiện việc sử dụng cơ quan chuyên môn giúp việc chung cho MTTQ và các đoàn thể cấp huyện. Đồng thời đề nghị Trung ương cho phép tỉnh Quảng Ninh thí điểm thực hiện nhân dân bầu cử trực tiếp Chủ tịch UBND ở 50% số xã, phường, thị trấn. Trong khi chờ Trung ương cho chủ trương về hợp nhất một số cơ quan tham mưu, giúp việc của cấp uỷ và cơ quan chuyên môn thuộc UBND cùng cấp, Quảng Ninh đã thực hiện chủ trương nhất thể hoá một số chức danh lãnh đạo quản lý; bố trí kiêm nhiệm, nhất thể hoá chức danh: Thường trực cấp uỷ đồng thời là chủ tịch HĐND cùng cấp; bí thư cấp uỷ đồng thời là chủ tịch UBND cấp xã ở những nơi có điều kiện; tiếp tục thí điểm nhất thể hoá chức danh bí thư kiêm chủ tịch UBND cấp huyện tại các huyện có đủ điều kiện...

Hiệu quả sáng rõ

Đề án 25 đã được tỉnh Quảng Ninh triển khai trong toàn hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở. Quá trình tổ chức thực hiện đã chỉ đạo rà soát tổng thể bao gồm cả năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu, tổ chức bộ máy, biên chế, việc sử dụng kinh phí và công sản… đánh giá thẳng thắn những tồn tại, bất cập, chỉ ra nguyên nhân. Quyết liệt táo bạo nhưng vẫn có sự thận trọng cần thiết, coi trọng dân chủ, lấy ý kiến rộng rãi. Việc xây dựng Đề án 25 được thảo luận công khai, dân chủ trong cấp uỷ; thông qua hội đồng nhân dân cùng cấp; có sự tham gia góp ý của nhân dân và được thực hiện từ dưới lên trên, phát huy tính chủ động, sáng tạo của mỗi địa phương, đơn vị, tổ chức. Theo Ban Tổ chức Tỉnh uỷ, bước đầu Đề án đã mang lại một số kết quả quan trọng. Đó là việc đổi mới phương thức, năng lực lãnh đạo của các cấp uỷ đã có chuyển biến tích cực thông qua việc xây dựng, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện hệ thống quy định, quy chế, lề lối làm việc, mối quan hệ công tác của cấp uỷ với chính quyền, MTTQ và các đoàn thể chính trị xã hội. Việc xây dựng, sửa đổi này đảm bảo nguyên tắc tổ chức của Đảng, phát huy vai trò, tính chủ động, sáng tạo của cấp uỷ, trách nhiệm cá nhân, nhất là trách nhiệm người đứng đầu trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ ở địa phương, đơn vị. Cùng với đó, triển khai, thực hiện Đề án, các cấp uỷ đã tăng cường bồi dưỡng, kết nạp đảng viên ở thôn, bản, vùng sâu, biên giới, hải đảo, đến nay đã nâng tỷ lệ trưởng thôn, bản, khu phố là đảng viên lên 62,31%, trưởng ban công tác mặt trận là 61,16%. Công tác đào tạo, bồi dưỡng cấp uỷ viên, cán bộ, công chức cấp xã, bí thư chi bộ, trưởng thôn, bản, khu phố, trưởng ban công tác mặt trận được chú trọng. Năm 2015, các địa phương đã đào tạo, bồi dưỡng 4.508 lượt cấp uỷ viên, cán bộ, công chức cấp xã; 1.764 lượt bí thư chi bộ, 497 lượt trưởng ban công tác mặt trận và 1.229 lượt trưởng thôn, bản, khu phố.

Đến nay, toàn tỉnh đã mở rộng thực hiện nhất thể hoá chức danh bí thư cấp uỷ đồng thời là chủ tịch UBND ở 2 huyện: Cô Tô và Tiên Yên (bằng 14,29%) và 63/186 xã, phường, thị trấn (bằng 33,87%); thực hiện bí thư cấp uỷ kiêm chủ tịch HĐND cấp huyện ở 9 địa phương (64,29%) và 40/186 xã, phường, thị trấn (21,51%). Đồng thời, thực hiện kiêm nhiệm, nhất thể hoá chức danh người đứng đầu cơ quan tham mưu, giúp việc cấp uỷ với cơ quan chính quyền ở cấp huyện, như: Trưởng ban dân vận kiêm chủ tịch ủy ban MTTQ ở 9 địa phương (64,29%); chủ nhiệm uỷ ban kiểm tra kiêm chánh thanh tra ở 5 địa phương (35,71%); trưởng ban tổ chức kiêm trưởng phòng nội vụ ở 5 địa phương (35,71%); trưởng (phó) ban tuyên giáo kiêm giám đốc trung tâm bồi dưỡng chính trị ở 8 địa phương (57,14%). Đặc biệt, ở cấp cơ sở, toàn tỉnh đã thực hiện bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, bản, khu phố và bí thư chi bộ kiêm trưởng ban công tác mặt trận ở 499 thôn, bản, khu phố. Trong đó: Bí thư chi bộ kiêm trưởng thôn, bản, khu phố là 314 người, bí thư chi bộ kiêm trưởng ban công tác mặt trận là 185 người (bằng 11,8%). Ông Bùi Quang Tuất, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng ban Công tác mặt trận khu Thủ Dương, phường Hưng Đạo, TX Đông Triều cho biết: “Từ tháng 5-2014, tôi bắt đầu thực hiện kiêm nhiệm 2 chức danh. Thực hiện Đề án 25, mặc dù thêm việc nhưng tôi thấy rất phù hợp, hiệu quả công việc vẫn đạt tốt, chất lượng hoạt động không kém đi so với trước kia. Trong khi đó bớt được một khâu trung gian, cơ cấu bộ máy ở khu gọn nhẹ, tạo sự thống nhất, đồng thuận từ việc ban hành chủ trương cho đến tuyên truyền, vận động và chỉ đạo thực hiện”.

Các ngành, các địa phương cũng sắp xếp, tinh giản bộ máy, biên chế theo hướng tinh gọn, hiệu quả. Đã có 8 huyện, thị xã, thành phố triển khai thực hiện Đề án cơ quan tham mưu, giúp việc chung khối MTTQ và các đoàn thể chính trị - xã hội. Tất cả các địa phương đều tổ chức rà soát, sắp xếp lại trường, điểm trường, lớp ghép. Đến nay, qua tổng hợp báo cáo của các cơ quan, đơn vị, địa phương, toàn tỉnh đã giảm 61 phòng, ban, đơn vị trực thuộc các sở, ban, ngành, đoàn thể và địa phương; giảm 7 trường, 97 điểm trường, 446 lớp học; thực hiện tinh giản biên chế và cơ cấu lại đội ngũ đã giúp giảm 969 người (trong đó công chức, viên chức là 730 người, chấm dứt HĐLĐ 239 người). Ngoài ra, triển khai  thực hiện nội dung đổi mới cơ chế, tăng tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các đơn vị sự nghiệp công lập theo Đề án 25 đã có 7/9 đơn vị trực thuộc UBND tỉnh; 122 đơn vị trực thuộc các sở, ban, ngành, địa phương tự chủ kinh phí từ một phần đến 100%.

Bên cạnh những con số trên, Đề án 25 đã mang lại cho Quảng Ninh những hiệu quả không thể đo, đếm được. Thông qua Đề án 25, cả hệ thống chính trị đã nghiêm túc tự đánh giá sự lãnh đạo của Đảng trên địa bàn tỉnh. Từ đó, thấy rõ ưu điểm để tiếp tục phát huy và nhân rộng. Quan trọng hơn là phát hiện ra những yếu kém trong nội tại tổ chức, cơ quan, đơn vị của mình để tìm nguyên nhân và cách khắc phục. Từ đó, góp phần giải quyết được những hạn chế, yếu kém về năng lực, sức chiến đấu, phương thức lãnh đạo của Đảng; nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên; củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng. Đề án được đưa vào vận dụng thực tiễn đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ của cán bộ, công chức, các cấp, các ngành và của toàn dân.

Bảo Bình