Để phát triển những tài năng cờ vua

Cờ vua là một trong số những môn thể thao tại Việt Nam mà phong trào phát triển khá sâu rộng, nhận được sự quan tâm, đầu tư của không ít các bậc phụ huynh. Trong quá trình tuyển chọn và phát triển, các giải đấu đóng vai trò quan trọng, mặc dù hiện sân chơi này ngày càng hẹp.

Hiện việc tuyển chọn tài năng cờ vua Quảng Ninh được thực hiện ở Trường TDTT tỉnh và Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể thao Quảng Ninh. Đầu tiên là việc tuyển chọn tài năng cho tuyến năng khiếu được Trường TDTT tỉnh lựa chọn với những em đam mê cờ vua từ 6 tuổi. Sau khi đào tạo cơ bản, các em được chuyển lên đào tạo và thi đấu chuyên nghiệp tại Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể thao tỉnh - nơi đang có các HLV cờ giỏi, nhiệt huyết như: Nguyễn Anh Dũng, Phạm Thùy Trang...

Theo đánh giá của các nhà chuyên môn, để phát triển các tài năng cờ vua, ngoài năng khiếu, tập luyện, gia đình ủng hộ, thì thi đấu nhiều là yếu tố quan trọng. Thông thường để phát triển tài năng môn cờ, các HLV luôn quan tâm tuyển chọn các VĐV giành giải trẻ quốc gia, tuyển chọn qua các kênh CLB, lớp học, hoặc qua các giải phong trào. Để thúc đẩy việc thi đấu, cọ xát, các VĐV cờ được tham gia giải thường niên trong hệ thống thi đấu chính thức, gồm: Giải trẻ quốc gia, giải trẻ xuất sắc… Tuy nhiên các giải chính thống này vốn không nhiều, chỉ 3-4 giải/năm.

Chính vì thế, để có nhiều cơ hội cọ xát, phát triển tài năng, các HLV thường cho VĐV trẻ thi đấu qua mạng. Cách này giúp VĐV có thêm kênh thi đấu linh hoạt, dễ tham gia. Tuy nhiên, nhược điểm là bị ảnh hưởng bởi các yếu tố đường truyền, chất lượng các đối thủ...

Ngoài ra, một cách khác là VĐV tham gia những giải đấu mở của các địa phương, tỉnh thành, ngành. Tuy giải mở vốn có thành phần, đơn vị tham gia hạn chế và chất lượng không thể tốt bằng các giải quốc gia, nhưng đây cũng là môi trường cọ xát, nâng cao trình độ. Vì thế, hiện nhiều địa phương rất khuyến khích VĐV tham gia các giải đấu mở để tích lũy kinh nghiệm.

Tham gia giải đấu mở, VĐV phải tự túc kinh phí dự giải. Có thể thấy, các địa phương có truyền thống, phong trào cờ vua mạnh như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Bắc Giang… cũng luôn quan tâm tạo điều kiện cho nhiều kỳ thủ trẻ tham gia giải đấu mở thi đấu cọ xát. Vì thế, các giải đấu cờ vua gần đây thường đông tới cả trăm thậm chí nghìn VĐV thi đấu, cạnh tranh.

Thực tế, nếu lựa chọn tốt cũng có nhiều giải đấu kiểu này có chất lượng như: Giải lấy chuẩn đẳng cấp đại kiện tướng (tổ chức tháng 5/2022) hay Giải FM, FIDE Master cũng mời được VĐV quốc tế tham gia. Vì thế có thể lựa chọn các giải phù hợp với yêu cầu cọ xát, nâng cao trình độ cho VĐV.

Nhìn từ tấm gương thành công của kỳ thủ Nguyễn Lê Cẩm Hiền đã từng tham gia nhiều giải đấu mở có thể thấy, gia đình Đại kiện tướng Nguyễn Anh Dũng cũng quan tâm, đầu tư kinh phí cho Cẩm Hiền tham gia nhiều giải đấu mở, góp phần tạo nên thành quả ngày nay.

Chính vì thế, để khắc phục nhược điểm về kinh phí, sự đầu tư chưa mạnh mẽ bằng các địa phương có truyền thống, thế mạnh khác, có lẽ cần có sự linh hoạt, tạo điều kiện hơn cho VĐV tham gia các giải đấu mở, các kênh đa dạng để mài sắc tài năng của các kỳ thủ hoặc có thể tìm nguồn tài trợ cho những VĐV có tiềm năng được tham gia nhiều giải đấu hơn, giải mở có chất lượng.