Điểm tựa cho người sau cai nghiện

Thực hiện Kế hoạch số 3522/KH-UBND ngày 22-8-2011 của UBND tỉnh về việc cai nghiện và quản lý sau cai nghiện ma tuý giai đoạn 2011-2015, vừa qua Chi cục Phòng chống TNXH có triển khai xây dựng thí điểm mô hình câu lạc bộ (CLB) “Hỗ trợ người sau cai nghiện ma tuý tái hoà nhập cộng đồng” tại 3 địa phương là các phường Hồng Gai (TP Hạ Long); Thanh Sơn (TP Uông Bí) và Cẩm Đông (TP Cẩm Phả). Đây không chỉ là “chỗ dựa tinh thần” mà còn tạo môi trường lành mạnh giúp những đối tượng này tự tin và quyết tâm từ bỏ ma tuý.

Thành lập từ tháng 6-2012, để tạo sự đồng cảm, thân thiện cho các thành viên, lãnh đạo CLB ở các địa phương thí điểm đã đặt tên cho phù hợp với điều kiện từng địa phương. Cụ thể như phường Hồng Gai (TP Hạ Long), CLB có tên là “Hướng Thiện”, phường Thanh Sơn (TP Uông Bí) là CLB “Sinh thái an bình; phường Cẩm Đông (TP Cẩm Phả) là CLB “Thân thiện”. Tổng số thành viên cả 3 CLB là 55 người (trong đó có 17 người ở phường Hồng Gai, 15 người phường Thanh Sơn, 13 người phường Cẩm Đông). Đồng chí Trần Quốc Vương, Phó Chi cục Trưởng Chi cục Phòng chống TNXH cho biết: “Thực ra, trên địa bàn tỉnh hiện đã xuất hiện nhiều mô hình CLB giúp đỡ người sau cai nghiện ma tuý. Qua đánh giá cho thấy những thành viên khi tham gia các CLB này đều rèn được tính kỷ luật cao. Với mô hình CLB “Hỗ trợ người sau cai nghiện ma tuý tái hoà nhập cộng đồng” này, nhờ nhận được sự chỉ đạo trực tiếp của UBND tỉnh nên các hoạt động triển khai thuận lợi. Nếu hoạt động có hiệu quả, CLB có thể sẽ được nhân rộng ra nhiều địa phương khác trong tỉnh”...

Một buổi sinh hoạt định kỳ của CLB “Thân thiện” ở phường Cẩm Đông (TP Cẩm Phả).

Mục đích chính của mô hình CLB này đó là duy trì tính bền vững và nâng cao hiệu quả công tác cai nghiện ma tuý; quản lý, tiếp cận đối với người sau cai nghiện bằng biện pháp đa dạng, toàn diện, liên tục; đồng thời cung cấp có chất lượng các hoạt động y tế, tâm lý, xã hội, việc làm kết hợp các biện pháp giảm hại của người sử dụng ma tuý và dự phòng hạn chế lây nhiễm HIV/AIDS do tiêm chích ma tuý. Đặc biệt, hoạt động của CLB được tổ chức sinh hoạt 1 tháng/lần. Những buổi sinh hoạt này, các thành viên trong CLB sẽ được tư vấn cá nhân, tư vấn nhóm, tổ chức nói chuyện chuyên đề, kiểm tra nước tiểu giám sát dự phòng tái nghiện; đồng thời CLB còn tổ chức họp với các thành viên gia đình những đối tượng này để hỗ trợ, giúp đỡ họ tái hoà nhập cộng đồng. Không chỉ vậy, CLB còn thiết lập mạng lưới chuyển tiếp dịch vụ và kết nối người sau cai nghiện với các dịch vụ y tế và xã hội bằng cách giới thiệu những người sau cai nghiện tới các dịch vụ y tế, chăm sóc, điều trị HIV/AIDS và các bệnh nhiễm trùng cơ hội; giao ban với các tổ chức cung cấp dịch vụ để phản hồi và nâng cao chất lượng cung cấp và chuyển tiếp dịch vụ tại mỗi địa bàn thí điểm... Bên cạnh đó, nhằm giúp đỡ, hỗ trợ những thành viên trong CLB sinh hoạt thuận lợi, thường xuyên, các phường được triển khai thí điểm cũng đã thành lập các Tổ công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện. Các thành viên của Tổ được phân công trực tiếp theo dõi, quản lý, xác định tình trạng của những đối tượng cụ thể, đồng thời vận động, thu hút đối tượng này bằng cách trao đổi, gặp gỡ, tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng sau khi cai nghiện. Mỗi khi phát hiện có trường hợp nào khó khăn về sức khoẻ, những thành viên này sẽ chủ động báo cáo với Tổ trưởng tổ công tác để kịp thời trao đổi, tư vấn, động viên, giúp đỡ kịp thời. Do vậy dù mới thành lập, song các thành viên đã nhận thấy quyền lợi của mình khi vào CLB nên đã tham gia khá tích cực, thậm chí nhiều thành viên tự tin trao đổi, tháo gỡ những thắc mắc, khó khăn sau khi cai nghiện.

Tuy nhiên, cũng phải thấy rằng, thời điểm ban đầu, việc vận động những đối tượng sau cai nghiện tham gia vào CLB là điều không hề đơn giản. Bà Đỗ Thị Bình, Tổ phó Tổ công tác cai nghiện và quản lý cai nghiện tại phường Hồng Gai, TP Hạ Long cho biết: “Những đối tượng này có thể vừa đã cai một thời gian, hoặc vừa cai xong, thậm chí có những đối tượng đã tái nghiện trở lại, nhìn chung họ đều rất ngại tiếp xúc với những người xung quanh, trao đổi với cộng đồng. Vì thế chúng tôi phải tư vấn bằng nhiều cách, nhận thấy đối tượng nào có khả năng tham gia là chúng tôi kiên trì vận động họ và gia đình đến cùng...”.

Tính từ năm 2006 đến 18-5-2012, Trung tâm Giáo dục Lao động Xã hội Quảng Ninh đã bàn giao về gia đình và địa phương 2.422 lượt người, nên số lượng những đối tượng hiện cần được hỗ trợ sau cai nghiện là rất lớn. Hy vọng mô hình CLB này sẽ được triển khai nhân rộng ra nhiều địa phương trong tỉnh, để công tác cai nghiện và quản lý sau cai nghiện mang lại hiệu quả bền vững.

Lan Anh