Điều kiện vay khoản mới để cơ cấu nợ cũ

Công ty ông Nguyễn Thanh (TPHCM) có 100% vốn nước ngoài, được công ty mẹ tại nước ngoài cho vay ngắn hạn để bổ sung nguồn vốn. Khi khoản vay đến hạn, công ty ông Thanh dự định vay một khoản vay ngắn hạn nước ngoài khác để cơ cấu khoản vay cũ.

Ông Thanh tham khảo Thông tư số 12/2014/TT-NHNN, trong đó, điều kiện vay khoản vay nước ngoài mới nhằm cơ cấu lại khoản vay nước ngoài cũ là không làm tăng chi phí vay.

Tuy nhiên có một số nội dung ông Thanh chưa được rõ, ông hỏi, nếu công ty ông vay khoản vay cũ trị giá 50.000 USD, lãi suất 2%, sau đó vay khoản vay mới trị giá 100.000 USD, lãi suất 2% và dùng một phần của khoản vay mới để trả toàn bộ khoản vay cũ thì có xem là không tăng chi phí vay hay không? Ngoài việc lãi suất của khoản vay sau không cao hơn khoản vay cũ thì khoản vay sau có được phép khác giá trị (nhỏ hơn/lớn hơn) với khoản vay cũ hay không?

Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trả lời vấn đề này như sau:

Khoản 5, Điều 2 Thông tư số 12/2014/TT-NHNN ngày 31/3/2014 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định về điều kiện vay nước ngoài của doanh nghiệp không được Chính phủ bảo lãnh quy định:

"Chi phí vay nước ngoài là tổng mức chi phí quy đổi theo tỷ lệ phần trăm hàng năm của kim ngạch khoản vay, bao gồm lãi suất vay nước ngoài và các chi phí khác có liên quan đến khoản vay nước ngoài mà bên đi vay chắc chắn phải trả cho bên cho vay, các bên bảo đảm khoản vay, bên bảo hiểm khoản vay, các đại lý và các bên liên quan khác".

Khoản 2, Điều 5 Thông tư số 12/2014/TT-NHNN quy định về điều kiện vay nước ngoài của doanh nghiệp không được Chính phủ bảo lãnh, bên đi vay được phép vay nước ngoài để phục vụ các mục đích sau: "Cơ cấu lại các khoản nợ nước ngoài của bên đi vay mà không làm tăng chi phí vay".

Khoản 1, Điều 3 Thông tư số 12/2014/TT-NHNN quy định nguyên tắc áp dụng điều kiện vay, theo đó bên đi vay và các khoản vay nước ngoài phải đáp ứng các điều kiện chung và điều kiện bổ sung tương ứng đối với từng khoản vay nước ngoài cụ thể.

Theo câu hỏi của ông Nguyễn Thanh, công ty ông đang có khoản vay ngắn hạn trị giá 50.000 USD, lãi suất 2%/năm và dự kiến vay khoản vay ngắn hạn mới trị giá 100.000 USD, lãi suất 2%/năm trả nợ cho khoản vay ngắn hạn hiện có (cơ cấu khoản nợ nước ngoài).

Trường hợp các khoản vay nói trên không có thêm các chi phí khác ngoài lãi suất, khi đó lãi suất của hai khoản vay cùng là 2%/năm nên việc sử dụng một phần khoản vay mới để cơ cấu lại khoản nợ nước ngoài ban đầu không làm tăng chi phí vay là đáp ứng quy định tại Khoản 2, Điều 5 Thông tư số 12/2014/TT-NHNN như trích dẫn ở trên.

Bên cạnh đó, theo nguyên tắc áp dụng điều kiện vay quy định tại Khoản 1, Điều 3 Thông tư số 12/2014/TT-NHNN, công ty cần nghiên cứu các quy định khác có liên quan về điều kiện vay nước ngoài tại Thông tư số 12/2014/TT-NHNN, đồng thời nghiên cứu các văn bản hướng dẫn về quản lý ngoại hối đối với hoạt động vay, trả nợ nước ngoài (Thông tư số 03/2016/TT-NHNN và các văn bản sửa đổi, bổ sung, thay thế - nếu có) để bảo đảm tuân thủ quy định về vay, trả nợ nước ngoài của doanh nghiệp không được Chính phủ bảo lãnh trong quá trình thực hiện khoản vay nước ngoài. Ví dụ như, mục đích vay đối với phần còn lại của khoản vay mới sau khi đã trả nợ khoản vay cũ, thỏa thuận vay, giao dịch bảo đảm, mở và sử dụng tài khoản vay trả nợ nước ngoài, chế độ báo cáo...