Động lực mới cho đổi mới sáng tạo

Trước thềm năm mới 2025, Quảng Ninh nhận được tin vui. Đó là trong bảng xếp hạng Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII) năm 2024, Quảng Ninh đứng thứ 6 với 47,82 điểm, đứng trong tốp 10 địa phương có điểm số cao nhất về chỉ số PII. Đây là năm thứ 2 Bộ KH&CN công bố xếp hạng chỉ số PII và Quảng Ninh tăng 3 bậc, từ hạng 9 năm 2023, lên hạng 6 năm 2024.

Kết quả này là minh chứng, thể hiện sự quan tâm của cấp uỷ, chính quyền tỉnh trong việc xây dựng để khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Thời gian qua, Quảng Ninh đã ban hành và tổ chức thực hiện nhiều chủ trương, chính sách nhằm thúc đẩy và phát triển ứng dụng khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phục vụ phát triển kinh tế xã hội của địa phương. Tỉnh ủy đã ban hành 3 nghị quyết nhằm tạo hành lang pháp lý thuận lợi thúc đẩy phát triển hoạt động khoa học và công nghệ trên địa bàn tỉnh: Nghị quyết số 04-NQ/TU ngày 5/5/2012, Nghị quyết số 07-NQ/TU ngày 13/3/2017 về phát triển khoa học và công nghệ và Nghị quyết số 13-NQ/TU ngày 28/4/2023 về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030.

Nhiều chương trình, kế hoạch để cụ thể hoá các nhiệm vụ phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã được ban hành như: Chương trình phát triển doanh nghiệp Khoa học, Công nghệ và đổi mới sáng tạo tỉnh Quảng Ninh đến năm 2025, Chương trình nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm, hàng hóa trên địa bàn tỉnh, “Đề án triển khai, áp dụng và quản lý hệ thống truy xuất nguồn gốc” trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, Chương trình phát triển tài sản trí tuệ trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đến năm 2030…

Chỉ tính riêng trong năm 2024, Quảng Ninh đã chi đầu tư cho khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo hơn 126 tỷ đồng, bằng 1,78% tổng chi thường xuyên ngân sách tỉnh. Đặc biệt, vào tháng 5/2024, tỉnh Quảng Ninh đã đưa Trung tâm khởi nghiệp đổi mới sáng tạo và hỗ trợ chuyển đổi số vào hoạt động. Trung tâm có chức năng cung cấp không gian, tiện ích, phương tiện phục vụ cho các hoạt động phát triển thử nghiệm thực tế ý tưởng, sáng kiến phục vụ cộng đồng.

Đến nay, nhiều nhiệm vụ, đề tài, dự án, đề án khoa học - công nghệ được ứng dụng vào thực tiễn, mang lại hiệu quả thiết thực. Số lượng đơn đăng ký và văn bằng bảo hộ sáng chế; sản phẩm xuất khẩu được đăng ký bảo hộ nhãn hiệu quốc tế; tỷ lệ sáng chế được khai thác, thương mại… ngày càng cao. Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã đóng góp tích cực hơn trong nâng cao năng suất lao động, chất lượng sản phẩm, bảo vệ môi trường, sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên, thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân, bảo đảm quốc phòng - an ninh và trật tự an toàn xã hội.

Những thành quả đã đạt được, đặc biệt là kết quả Chỉ số PII cung cấp căn cứ khoa học và các minh chứng về điểm mạnh, điểm yếu, về các yếu tố tiềm năng và các điều kiện cần thiết để phát triển kinh tế xã hội dựa trên KHCN và đổi mới sáng tạo của địa phương, qua đó sẽ giúp Quảng Ninh xác định, lựa chọn các chủ trương, các định hướng, giải pháp phù hợp cho phát triển.

Những kết quả này cũng là động lực quan trọng để tỉnh thực hiện thành công Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Mặt khác, Nghị quyết số 57-NQ/TW cũng xác định rõ mục tiêu, định hướng phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia một cách bài bản, hệ thống và đột phá. Nghị quyết không chỉ đặt ra các chỉ tiêu cụ thể, mà còn chỉ rõ con đường, giải pháp để đạt được những mục tiêu đó, đồng thời, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, coi đây là động lực then chốt để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, hoàn thiện quan hệ sản xuất, đổi mới phương thức quản trị quốc gia, phát triển kinh tế - xã hội, ngăn ngừa nguy cơ tụt hậu… Đó chính là “kim chỉ nam” để Quảng Ninh tiếp tục vững bước trên hành trình đổi mới sáng tạo, góp phần đưa đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.