Đột quỵ thầm lặng nguy hiểm như thế nào, làm sao để nhận biết?

Tôi đã nghe nói về những cơn đau tim thầm lặng, vậy liệu chúng ta có thể bị đột quỵ mà không biết không?

Theo Trường Y Harvard (Mỹ), câu trả lời là "Có, điều này là có thể".

Trên thực tế, một tuyên bố do Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ và Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ đưa ra ước tính rằng có tới 1/4 số người trên 80 tuổi có thể đã trải qua một hoặc nhiều cơn đột quỵ mà không có triệu chứng.

Những hiện tượng này thường chỉ được phát hiện khi một người được chụp sọ não vì một lý do khác.

Đột quỵ thầm lặng thường xảy ra do lưu lượng máu giảm ở một trong những động mạch nhỏ hơn nuôi não. Nó có thể xảy ra mà không có triệu chứng đáng chú ý nếu nó ảnh hưởng đến một phần não không kiểm soát các chuyển động chính hoặc các chức năng quan trọng.

Điều này có nghĩa là nó sẽ không tạo ra các triệu chứng đột quỵ thông thường như yếu tay, chân…

BSCK2 Bùi Thị Thu Hà, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Phú Thọ, cho biết, khi nhắc đến đột quỵ, người ta có thể nhớ ngay đến các triệu chứng điển hình của nó như liệt hoặc mất vận động một số bộ phận cơ thể, khó nói hay ăn uống, rối loạn nhận thức…

Tuy nhiên, có một loại đột quỵ không biểu hiện bất kỳ một triệu chứng nào trong số trên, đó gọi là đột quỵ thầm lặng.

Đột quỵ thầm lặng là cơn đột quỵ không có bất kỳ triệu chứng bên ngoài nào liên quan đến đột quỵ và bệnh nhân thường không biết mình đã bị đột quỵ.

Trong một nghiên cứu lớn ở Mỹ vào năm 1998, ước tính có gần 12 triệu người bị đột quỵ, khoảng 770.000 ca trong số này có triệu chứng và 11 triệu ca là đột quỵ thầm lặng lần đầu phát hiện trên chụp cộng hưởng từ.

Đột quỵ thầm lặng nguy hiểm như thế nào?

Bạn không nhận biết được đột quỵ thầm lặng đang xảy ra không có nghĩa là bệnh không gây ra những thiệt hại to lớn cho sức khỏe.

Mặc dù đột quỵ thầm lặng thường chỉ ảnh hưởng đến một khu vực nhỏ của não bộ nhưng những tổn thương sẽ tích lũy dần dần. Nếu đã từng bị đột quỵ thầm lặng một vài lần, bạn sẽ bắt đầu gặp khó khăn trong việc ghi nhớ mọi thứ hoặc gặp vấn đề trong việc tập trung.

Các nhà nghiên cứu đã xác nhận rằng nhiều cơn đột quỵ thầm lặng diễn ra sẽ khiến bạn có nguy cơ mắc chứng sa sút trí tuệ do nhiều ổ nhồi máu não (multi-infarct dementia). Một số triệu chứng của chứng sa sút trí tuệ như:

- Có vấn đề về trí nhớ.

- Có vấn đề về cảm xúc, chẳng hạn như cười hay khóc vào những thời điểm không thích hợp.

- Thay đổi tướng đi.

- Bị lạc đường, mất phương hướng ở cả những địa điểm quen thuộc.

- Khó đưa ra được quyết định.

- Mất kiểm soát ruột và bàng quang.

Bên cạnh đó, theo BS Hà, sau hơn 2 thập kỷ nghiên cứu, người ta nhận thấy đột quỵ thầm lặng gặp khá phổ biến. Mặc dù không gây ra các triệu chứng dễ nhận biết, nhưng một cơn đột quỵ thầm lặng vẫn khiến bệnh nhân tăng nguy cơ bị thiếu máu não cục bộ thoáng qua (TIA), đột quỵ lớn và sa sút trí tuệ trong tương lai.

Nguy cơ đột quỵ thầm lặng tăng lên theo tuổi nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến người trẻ tuổi. Phụ nữ dường như có nhiều nguy cơ bị đột quỵ thầm lặng. 3 biểu hiện cơ bản của đột quỵ thầm lặng là nhồi máu não thầm lặng, tổn thương chất trắng do nguyên nhân mạch máu và chảy máu não vi thể.

Làm thế nào nhận biết cơn đột quỵ thầm lặng?

Nếu bạn được chụp CT hoặc MRI não bộ, kết quả hình ảnh sẽ cho thấy các đốm hoặc vùng tổn thương xuất hiện ở nơi mà tế bào não đã ngừng hoạt động. Trong khi bạn hoàn toàn không được ghi nhận dấu hiệu gì liên quan đến tổn thương thần kinh có thể nhận thấy như ảnh hưởng lời nói hoặc vận động.

Một số dấu hiệu khác khó nhận biết đến mức chúng thường bị nhầm lẫn với dấu hiệu lão hóa bình thường, chẳng hạn như:

- Gặp vấn đề trong việc giữ thăng bằng.

- Dễ bị té ngã hơn.

- Rò rỉ nước tiểu.

- Thay đổi tâm trạng.

- Giảm khả năng suy nghĩ.

Tương tự như việc giảm nguy cơ đột quỵ nặng, việc giải quyết các yếu tố nguy cơ tim mạch, chẳng hạn như cholesterol cao và huyết áp cao, cũng làm giảm nguy cơ bị đột quỵ thầm lặng.