Dùng bằng giả làm trưởng, phó khoa nhiều trường ĐH, CĐ: Quy trình tuyển dụng có vấn đề

Nhiều trường đại học, cao đẳng ở TP.HCM tỏ ra bất ngờ trước thông tin ông Nguyễn Trường Hải - người từng là giảng viên, thậm chí giữ chức trưởng, phó khoa ở các trường này - sử dụng bằng giả, cụ thể là bằng tiến sĩ giả.

Việc sử dụng bằng tiến sĩ giả là hành vi lừa đảo, đồng thời cũng bộc lộ ra quy trình tuyển dụng, bổ nhiệm nhân sự của một số trường đại học, cao đẳng có vấn đề.

Xin việc, nghỉ việc nhiều trường

Trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo Trường cao đẳng Công thương Việt Nam cho biết ông Nguyễn Trường Hải - trưởng khoa công nghệ thông tin của trường - đã nghỉ việc từ đầu tháng 11-2023, sau khi trường xác minh ông này dùng bằng tiến sĩ giả.

Thông tin ghi trên bằng tiến sĩ khoa học máy tính của ông Hải (sinh ngày 13-8-1981) do Trường đại học Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia TP.HCM) cấp ngày 15-9-2022. Còn bản sao bằng thạc sĩ ông Hải nộp trong hồ sơ xin việc ghi chuyên ngành tin học cũng ghi do trường trên cấp ngày 12-5-2010.

Đại diện Trường đại học Văn Hiến xác nhận tháng 10-2022 trường này có phỏng vấn ông Hải ứng tuyển vị trí phó trưởng khoa công nghệ thông tin.

Trong hồ sơ xin việc ông Hải nộp cho trường này cũng có bằng thạc sĩ và tiến sĩ với thông tin tương tự như trên. "Đầu tháng 11-2022, nhà trường có gửi thư mời nhận việc (thời gian thử việc 2 tháng). Đến ngày 26-11-2022, ông Hải nghỉ và chấm dứt thử việc tại trường" - đại diện nhà trường nói.

Trong khi đó, Trường đại học Công nghệ TP.HCM cũng cho biết từ năm 2016 - 2018, ông Hải có cộng tác với trường trong vai trò giảng viên thỉnh giảng. Khi đó, ông Hải sử dụng bằng thạc sĩ tin học và phụ trách đứng lớp một số môn của khoa công nghệ thông tin.

Một số trường đại học công lập và tư thục ở TP.HCM cũng cho hay ông Hải từng làm giảng viên thỉnh giảng tại trường mình trong một thời gian ngắn.

Đua tuyển dụng tiến sĩ

Lãnh đạo một số trường đại học cho rằng vụ việc trên cho thấy quy trình tuyển giảng viên của các trường hiện nay có vấn đề.

Hiệu trưởng một trường đại học công lập ở TP.HCM nhận định: "Việc một người sử dụng cả bằng thạc sĩ, tiến sĩ đều giả vẫn làm giảng viên, thậm chí lãnh đạo khoa của nhiều trường đại học, cao đẳng thể hiện rõ sự dễ dãi trong khâu tuyển dụng nhân sự ở những trường đó. Khâu tuyển dụng thực hiện đúng quy trình phải qua hội đồng tuyển dụng.

Khi ứng viên nộp hồ sơ, hội đồng phải có trách nhiệm xem xét kỹ từng loại giấy tờ, văn bằng, chứng chỉ. Đối với người có trình độ tiến sĩ còn phải xác minh kỹ lý lịch khoa học".

Tương tự, phó hiệu trưởng một trường đại học khác cũng cho rằng vụ "tiến sĩ dỏm" lừa đảo này lá "cú tát vào nền giáo dục đại học".

"Một kẻ dùng toàn bằng giả vẫn có thể vô tư đứng lớp dạy đại học nhiều năm, giờ mới lộ diện, thật là chuyện mỉa mai. Như thế xã hội làm sao tin nổi chất lượng đào tạo của các trường đại học? Thực tế này cho thấy các trường chạy đua tuyển dụng người có bằng tiến sĩ để tăng chỉ tiêu tuyển sinh, hoàn toàn không quan tâm gì đến chất lượng" - vị này nói.

Bằng giả

Đại diện Trường đại học Khoa học tự nhiên (Đại học Quốc gia TP.HCM) xác nhận văn bằng tiến sĩ của Nguyễn Trường Hải không đúng với dữ liệu lưu trữ tại trường. "Trường hợp người sử dụng bằng tiến sĩ, thạc sĩ tên Nguyễn Trường Hải này nhà trường đã xác minh nhiều lần và khẳng định đây là bằng giả. Chỉ cần nhìn văn bằng là biết giả" - vị này khẳng định.

Có thể truy cứu trách nhiệm hình sự

Theo luật sư Nguyễn Văn Hậu - phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TP.HCM, điều 341 Bộ luật Hình sự quy định tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức; tội sử dụng con dấu hoặc tài liệu giả của cơ quan, tổ chức quy định người nào làm giả con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ khác của cơ quan, tổ chức hoặc sử dụng con dấu, tài liệu hoặc giấy tờ giả thực hiện hành vi trái pháp luật thì bị phạt tiền từ 30 triệu đến 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 2 năm.

"Theo tôi, trước hết vụ này đã được xác định đây là bằng giả. Theo điều 341 Bộ luật Hình sự, cơ quan công an có thể xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự với ông Nguyễn Trường Hải tội làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức.

Hành vi này rất nguy hiểm cho xã hội vì một người không có trình độ chuyên môn thật, sử dụng bằng giả để đứng lớp dạy sẽ đưa vào xã hội kiến thức dỏm. Do vậy cần xử lý nghiêm trường hợp này để làm gương cho kẻ khác" - ông Hậu nhấn mạnh.

Ông Hậu cũng kiến nghị cần tiếp tục mở rộng điều tra, truy tìm kẻ cầm đầu đường dây làm bằng giả. Hiện nay trên mạng việc bán văn bằng, chứng chỉ giả đang hoạt động rất rầm rộ.

"Cơ quan công an cần điều tra ông Nguyễn Trường Hải có liên quan các vụ tổ chức, mua bán văn bằng hay không. Trường hợp ông này cũng có thể xem xét truy tố thêm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản của các trường.

Đồng thời phải truy thu lại toàn bộ số tiền lương, thù lao ông này nhận được trong quá trình giảng dạy, làm việc tại các trường do dùng thủ đoạn sử dụng văn bằng giả để lừa đảo" - ông Hậu nói.