Từ Viết Hà: Từ “sân phủi” thành hậu vệ đa năng

Bóng đá Quảng Ninh đã từng được biết tới "thế hệ vàng" với những cầu thủ lừng danh như Hùng A, Hùng B... Một trong số đó là hậu vệ Từ Viết Hà.

Từ Viết Hà sinh ra và lớn lên tại TX Hòn Gai (nay là TP Hạ Long) trong một gia đình có bố là công nhân, mẹ là tiểu thương. Ngày từ khi còn nhỏ, Hà đã mang trong mình tố chất của “môn thể thao vua”. Hà thường xuyên cùng bạn bè đá bóng ở tất cả những nơi có thể đá, từ sân chùa Long Tiên tới các bãi đất trống quanh xóm Bu-ru (tên gọi của ngõ nhỏ thuộc phố Long Tiên ngày nay). Trong ký ức của ông ngày ấy vẫn không quên những trận đòn của bố, mẹ vì tội trốn học đi đá bóng. Trong nhà khi ấy chỉ có người cậu ruột động viên, ủng hộ ông theo đuổi đam mê, con đường thể thao.

Từ niềm đam mê và những trận đá “phủi”, Từ Viết Hà dần được tham gia đội bóng thiếu niên nhi đồng, rồi thanh niên TX Hòn Gai, thi đấu giải phong trào giữa các huyện, thị trong tỉnh. Chính trong những trận đấu, ông đã bộc lộ năng khiếu, kỹ thuật trên sân cỏ. Từ Viết Hà lọt vào “mắt xanh” của các huấn luyện viên đội bóng đá Than Quảng Ninh (TQN) lúc đó là Nguyễn Văn Hiếu và Bùi Mấn.

Sau 1 năm huấn luyện, Từ Viết Hà đã được thi đấu cho tuyển trẻ TQN ở vị trí hậu vệ trái, tham gia nhiều giải đấu lớn, nhỏ và có sự thăng tiến nhanh. Đó có lẽ là quãng thời gian đáng nhớ nhất trong sự nghiệp cầu thủ của Từ Viết Hà. Với lối đá chắc, kỹ thuật, liên tiếp 2 năm 1978 và 1979, Từ Viết Hà cùng đồng đội Bùi Trọng Chuyên được gọi lên đội trẻ đội tuyển quốc gia thi đấu Giải bóng đá 12 nước XHCN, đá giao hữu với các đội trẻ của Đông Đức, Ba Lan, Liên Xô… Ông là số ít các cầu thủ TQN trẻ sớm chứng tỏ tài năng.

Năm 1977, Từ Viết Hà được đôn lên đội 1 cùng với Đinh Cao Nghĩa, Trần Đức Ái, được làm đồng đội với Nguyễn Đình Hùng A, Nguyễn Đình Hùng B, Phạm Văn Thông... Năm 1979, bóng đá Vùng mỏ đã giành chiến thắng trước nhiều đối thủ "nặng ký" như: Hóa chất, Quảng Nam - Đà Nẵng, Xây dựng Hà Nội, để thăng hạng A1 - Giải đấu có thứ hạng cao nhất lúc bấy giờ.

Sớm chứng tỏ tài năng, được thi đấu và sự dìu dắt của những đàn anh, Từ Viết Hà đã tiến bộ rất nhanh, trở thành một trong những trụ cột của đội. Khi mà sự nghiệp cầu thủ đang ở đỉnh cao sự nghiệp, năm 1980, ông gặp chấn thương nặng gẫy xương mác trong trận đấu với Công an Hà Nội, phải nghỉ hơn 1 năm. Đây có lẽ là thời điểm khủng hoảng nhất trong cuộc đời cầu thủ. Tuy nhiên, bằng sự nỗ lực và tình yêu bóng đá, Từ Viết Hà tiếp tục quay lại thi đấu. Tuy phong độ không còn cao, nhưng nhờ kinh nghiệm, nhãn quan chiến thuật, Từ Viết Hà được HLV tin tưởng đưa vào đá trung vệ “gánh đội” và trở thành trụ cột, người dìu dắt "thế hệ vàng” vô địch U21 toàn quốc 1986 của những Nguyễn Bảo Linh, Đỗ Ngọc Khải thi đấu tại giải A2 toàn quốc. Phải đến hơn thập kỷ sau, khi đã 36 tuổi ông mới nói lời chia tay với sự nghiệp quần đùi áo số. Trước khi treo giày, năm 1990, ông đã cùng đồng đội kịp giành suất thăng hạng A1 khi đã ở sườn bên kia của sự nghiệp.

Từ Viết Hà chia sẻ: Quả thật tôi còn nhiều nuối tiếc với bóng đá. Thế hệ cầu thủ ngày nay thật may mắn khi được tiếp cận phương pháp huấn luyện, chăm sóc, điều trị chấn thương tiên tiến nhất. Dù có gặp chấn thương nhưng vẫn có khả năng hồi phục và trở lại thi đấu đỉnh cao.

Là hậu vệ cánh trái, Từ Viết Hà nổi bật với lối đá chắc chắn, có nhãn quan chiến thuật tốt, bọc lót cho trung vệ. Có lẽ ông là một trong những đại diện cho lối chơi hậu vệ tham gia tấn công, ghi bàn và ghi nhiều bàn thắng cho đội. Ông luôn xoay xở nhanh, là đối thủ đáng gờm với hàng tấn công của đối thủ. Chính lối đá này, ông đã từng “khoá chặt” Cao Cường - "sát thủ" nức tiếng của Thể Công, góp phần vào chiến thắng 2-0 cho TQN trong trận đấu với Thể Công nhân dịp Quốc khánh 2/9/1981. Đây là trận đấu đã làm rạng danh bóng đá Quảng Ninh. 

“Từ Viết Hà thi đấu đầy bản lĩnh, hòa đồng với đồng đội, nhưng rất nghiêm túc trong thi đấu, tập luyện. Là một hậu vệ biên trái có lối đá chắc chắn, "rắn" đôi khi “nhiệt” quá mức, nhưng ông lại là nhân tố truyền lửa cho đồng đội" - đồng đội, cựu danh thủ Trần Triệu Long chia sẻ.

Cùng với "thế hệ vàng", Từ Viết Hà đã góp phần vào những trang sử vẻ vang, truyền thống bóng đá Vùng mỏ.