Góp phần xây dựng xã hội thượng tôn pháp luật

Thời gian qua, nhờ triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, chất lượng công tác xét xử của TAND 2 cấp trên địa bàn Quảng Ninh tiếp tục được đảm bảo. Các phán quyết đã bảo vệ được quyền, lợi ích hợp pháp của công dân, bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, góp phần giữ vững và ổn định an ninh chính trị, TTATXH, xây dựng xã hội thượng tôn pháp luật, tạo thuận lợi cho phát triển KT-XH của tỉnh.

Bà Nguyễn Thị Thúy Huyền, Chánh Văn phòng TAND tỉnh, cho biết: 9 tháng năm 2022, TAND 2 cấp của tỉnh thụ lý 4.795 vụ án các loại, đã giải quyết 3.912 vụ, đạt tỷ lệ chung 82% (tăng 4% so với cùng kỳ). Trong đó, án hình sự đã giải quyết 1.275 vụ, án hành chính, dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại và lao động đã giải quyết, xét xử 2.637 vụ. Các đơn vị tổ chức 158 phiên tòa rút kinh nghiệm; đăng tải 2.822 bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật trên cổng thông tin điện tử tòa án. Đồng thời, thực hiện Nghị quyết số 33/2021/QH15 về tổ chức phiên tòa trực tuyến, trong tháng 7, 8, 9 năm 2022, TAND 2 cấp đã triển khai tổ chức 35 phiên tòa trực tuyến.

Đẩy mạnh cải cách tư pháp, TAND tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp để tiếp tục đổi mới thủ tục hành chính tư pháp như: Tập trung vào việc nâng cao tiến độ, chất lượng giải quyết, xét xử các loại án, chú trọng công tác tranh tụng tại phiên tòa; tăng cường công tác hòa giải, đối thoại trong quá trình giải quyết các vụ việc dân sự, hành chính; tiếp tục trang bị hiện đại về cơ sở vật chất, phương tiện làm việc và tăng cường việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý, điều hành, nghiệp vụ tại các tòa án.

Việc tranh tụng tại các phiên tòa hình sự được chú trọng thực hiện, đảm bảo thực chất, không hạn chế thời gian, tôn trọng và đảm bảo cho các bên tham gia tố tụng đưa ra chứng cứ, trình bày hết ý kiến của mình và trên cơ sở kết quả tranh tụng, Hội đồng xét xử đưa ra các phán quyết đúng pháp luật. Trong quá trình giải quyết án, TAND 2 cấp của tỉnh cũng chú trọng thực hiện đầy đủ các thẩm quyền tố tụng theo quy định của pháp luật để đảm bảo giải quyết tốt các vụ án hình sự như ra lệnh tạm giam, bắt tạm giam bị cáo, hoặc thay đổi biện pháp ngăn chặn đối với bị cáo...

Công tác xét xử các vụ án hình sự của TAND 2 cấp đã đảm bảo đúng người, đúng tội, đúng pháp luật, đáp ứng được yêu cầu công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm và bảo đảm an ninh chính trị, TTATXH trên địa bàn tỉnh. Hình phạt áp dụng đối với các bị cáo đều đảm bảo nghiêm minh, tương xứng với tính chất, hành vi và nhân thân của người phạm tội trong từng vụ án. Việc xử phạt tù cho bị cáo được hưởng án treo, cải tạo không giam giữ và các hình phạt không phải là phạt tù được đảm bảo đúng quy định.

Đặc biệt, trong đợt cao điểm thực hiện các quy định của Trung ương, UBND tỉnh về những biện pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19, hệ thống 2 cấp tòa án của tỉnh đã kịp thời đưa ra xét xử 3 vụ án lưu động, trực tuyến về các tội: Tổ chức cho người khác XNC trái phép, chống người thi hành công vụ. Tuyên hình phạt thích đáng đối với đối tượng phạm tội, qua đó góp phần phục vụ công tác tuyên truyền, giáo dục người dân chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật, nhất là trong tình hình diễn biến phức tạp của dịch bệnh Covid-19, phục vụ nhiệm vụ chính trị địa phương.

Trong quá trình giải quyết các vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, hành chính các đơn vị luôn chú trọng công tác hòa giải, đối thoại do vậy tỷ lệ các vụ, việc hòa giải thành, đối thoại thành tiếp tục tăng cao. Quá trình giải quyết án hành chính và các vụ, việc dân sự nói chung, các đơn vị đã tập trung khắc phục việc để các vụ án quá thời hạn xét xử theo quy định của pháp luật; thực hiện tốt công tác đối thoại và hòa giải giữa các bên đương sự; hướng dẫn các đương sự thực hiện nghĩa vụ cung cấp chứng cứ, tài liệu vụ án; chủ động xác minh, định giá tài sản, thu thập chứng cứ trong những trường hợp cần thiết; tăng cường phối hợp với các cơ quan hữu quan để nâng cao chất lượng, tiến độ giải quyết, xét xử các vụ án.

Qua công tác đối thoại các vụ án hành chính, người khởi kiện có điều kiện tiếp xúc, trao đổi trực tiếp với lãnh đạo các cấp chính quyền để trình bày nguyện vọng, nhiều vụ án qua công tác đối thoại, người khởi kiện đã rút đơn và đề nghị tòa án đình chỉ xét xử. 9 tháng năm 2022, TAND 2 cấp thực hiện hòa giải, đối thoại thành công 1.692 vụ, việc; chiếm 43,3% tổng số vụ việc đã giải quyết.

Tuy nhiên, bên cạnh kết quả tích cực, TAND 2 cấp của tỉnh cũng thẳng thắn chỉ ra những mặt còn tồn tại, đó là việc xét xử một số vụ án phức tạp còn kéo dài, phải gia hạn thời hạn chuẩn bị xét xử; mặc dù đã rất cố gắng nhưng do lượng án tăng nhiều, tính chất phức tạp của từng vụ án tăng cao, nên tiến độ, tỷ lệ giải quyết một số loại án chưa cao. Điều này đặt ra yêu cầu đòi hỏi các đơn vị trong hệ thống tòa án của tỉnh cần tiếp tục triển khai đồng bộ các giải pháp, đẩy nhanh tiến độ, nâng cao chất lượng giải quyết, xét xử các loại vụ án, đảm bảo hoàn thành các chỉ tiêu công tác, thực hiện nhiệm vụ phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ quốc.