Hà An - tự hào vùng đất anh hùng

Đường phố Hà An đang hướng lên văn minh hiện đại.

Chuyện kể rằng, ngày xưa trên biển Yên Hưng có 12 “vạn chài” làm nghề vận tải. Họ khảo sát một vùng ven biển rộng lớn từ Tuần Châu, Yên Cư, Hoàng Tân… rồi quyết định vượt đất dựng làng trên vùng đất Hà An ngày nay. Với lợi thế nằm bên sông Chanh, là nơi phát triển giao thông đường thuỷ, đây chính là điều kiện lý tưởng để 4 HTX thuyền buồm vận tải chọn để lập nghiệp. Vào sáng ngày 22-12-1964, hòn đất đầu tiên được thả xuống sông Bà Rá, đánh dấu sự kiện ngăn sông lấn biển để lập nên xã Hà An hôm nay. Suốt 6 năm trời vật lộn với bão gió nước triều và chống trả lại máy bay Mỹ oanh tạc, nhiều đoạn đê vừa đắp xong lại bị sạt lở mất trắng... Đấu sức với trời, đấu trí với bọn giặc lái, người Hà An đã thể hiện bản lĩnh vững vàng trong gian nan thử thách. Ngày đó vùng đất Hà An không được hưởng chế độ xây dựng xã kinh tế mới, dân tự đóng góp lập làng, tiền của bỏ ra đắp đê bị trôi theo dòng nước, nhiều lúc đã tưởng sức cùng lực kiệt.

Rồi Hà An được các cấp các ngành quan tâm. Năm 1971, Chính phủ ra nghị định công nhận Hà An là xã mới của huyện Yên Hưng. Người Hà An như được tăng thêm sức, những chiến dịch Khe Sanh, những dũng sĩ thuỷ lợi ngày đó của xã đã lập lên kỳ tích, biến một vùng lau sậy hoang vu, mang mang sông nước, trở thành làng quê đẹp như bức tranh thuỷ mặc hôm nay. Nhìn lại những năm tháng hào hùng đó, nhân dân Hà An lập nên kỳ tích, huy động được hơn hai triệu ngày công lao động, đào đắp và vận chuyển hàng vạn khối đất, đá dựng lên hơn 9 km đê biển.

Sau hơn 6 năm vừa quai đê lấn biển, vừa xây dựng kế hoạch di dân sang vùng kinh tế mới, đến năm 1971, Hà An đã hội tụ 4 HTX vận tải thuỷ, với 2.500 hộ dân. Đồng đất Hà An đã cho những vụ cói tốt bời bời, những ruộng lúa bội thu, làng xóm đông đúc dần lên…

Những ngày đầu thành lập, xã Hà An đã trải qua bao thăng trầm vất vả, thử thách của thiên nhiên và sự khốc liệt của chiến tranh phá hoại hằn sâu vào cuộc sống đời thường của mọi người. Song vượt lên tất cả gian nan thử thách, người Hà An đã đóng góp sức người sức, sức của cho công cuộc đánh thắng giặc Mỹ, giải phóng đất nước. Từ đây đã cho ra đời những con thuyền vận tải chất lượng cao để đè sóng dữ, tiếp viện cho chiến trường. Bốn HTX vận tải của xã đã được Bộ Quốc phòng điều động 500 tấn phương tiện và 250 xã viên để tham gia chiến dịch mang mật danh VT5 vận chuyển vũ khí, vật tư quốc phòng vào tuyến lửa Khu 4. Trong cuộc kháng chiến thần thánh của dân tộc, Hà An đã động viên 519 thanh niên lên đường tòng quân chiến đấu, trong đó có 23 người con ưu tú của quê hương đã hiến dâng đến giọt máu cuối cùng cho sự nghiệp giải phóng dân tộc; 48 người đã để lại một phần xương thịt trên mảnh đất miền Nam thân yêu. Những công lao to lớn của xã đã được ghi nhận: Năm 2000, Đảng và Nhà nước đã phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân cho xã.

Bắt tay vào xây dựng quê hương, người dân Hà An đã cải tạo một vùng sú vẹt hoang vu, đồng chua nước mặn để mở ra diện tích trồng cói rộng bao la. Hàng năm, xã xuất khẩu sang thị trường các nước Đông Âu 14.000 m2 chiếu cói. Các hợp tác xã vận tải có quy mô ngày càng lớn với trên 100 phương tiện vận tải, có thời điểm toàn xã đạt được 6.000 tấn phương tiện hoạt động hiệu quả cao. Từ một xã phải bao cấp về lương thực, đến năm 1993, xã đã tự cân đối được lương thực. Đời sống nhân dân trong xã ngày càng cải thiện, Hà An được đánh giá là xã phát triển kinh tế đứng đầu huyện.

Bước vào thập kỷ 90, Hà An gặp muôn vàn khó khăn thách thức. Hai ngành kinh tế chủ lực của địa phương là vận tải biển và sản xuất chiếu cói xuất khẩu lâm vào khủng hoảng, bế tắc. Bốn HTX vận tải thuỷ phải giải thể, chuyển sang kinh tế hộ gia đình; 450 ha trồng cói phải huỷ bỏ để chuyển sang trồng lúa do thị trường Đông Âu biến động. Hàng ngàn lao động không có việc làm.

Trong khó khăn thử thách đã sáng dậy quyết tâm phấn đấu đi lên của tập thể cán bộ nhân dân toàn xã. Với chủ trương không phân tán, bán chịu tài sản tập thể và các phương tiện vận tải thuỷ chỉ cho các hộ dân trong xã, cho họ được nợ dài hạn; xã đã bảo tồn nguyên vẹn thực lực vận tải kinh tế là thế mạnh của mình. Hầu hết diện tích trồng cói được “cuốc lật đất” lại để cấy lúa… Bao nhiêu mồ hôi công sức đổ ra, rồi người Hà An chuyển đổi thành công hai ngành kinh tế chủ lực để từng bước đi vào ổn định.

Những năm gần đây, kinh tế của xã đã có bước phát triển mạnh mẽ với nhịp độ tăng trưởng bình quân hàng năm từ 18 đến 19%. Công nghiệp và dịch vụ vận tải có bước phát triển cao. Từ nền sản xuất nhỏ, với tầm nhìn xa, xã đã quy hoạch cụm công nghiệp làng nghề đóng tàu. Đến nay, Hà An là trung tâm đóng tàu có quy mô khá lớn, với 23 công ty, xí nghiệp, tổ hợp sản xuất. Nhiều doanh nghiệp đóng được những con tàu trọng tải từ 1.000 - 13.000 tấn. Từ phương tiện nhỏ 10 - 20 tấn, đến nay nhiều gia đình có các tàu vận tải từ 1.000 - 6.000 tấn, một số hộ có đến 10 tàu với số tấn phương tiện lên đến 30.000 tấn. Đến nay tổng số tấn phương tiện của toàn xã có 75.000 tấn, doanh thu của ngành vận tải đã đóng góp rất lớn vào tổng thu nhập của địa phương.

Lĩnh vực nông nghiệp, xã chuyển đổi thành công 156ha đất cấy lúa kém hiệu quả sang nuôi trồng thuỷ sản. Các hộ dân nhận ao, đầm đã áp dụng mô hình nuôi thâm canh và bán thâm canh. Đến nay, tổng diện tích nuôi trồng thuỷ sản của xã đạt 400ha, sản lượng bình quân hàng năm đạt 820 tấn, tổng thu nhập 11,2 tỷ đồng. Với việc chuyển đổi cơ cấu giống và áp dụng tiến bộ kỹ thuật, năng suất lúa bình quân đã đạt 60,4 tạ/ha - cao gấp hai lần so với năm 1990.

Hà An hôm nay có vóc dáng của một phố thị, cơ sở hạ tầng đã được đầu tư nâng cấp đồng bộ, đã bê tông hoá 100% các tuyến đường trục và đường liên thôn. Xã vận động nhân dân đầu tư hàng trăm triệu đồng làm điện thắp sáng chạy dọc các tuyến đường chính. Trạm  y tế và ba trường học của Hà An đã đạt chuẩn quốc gia, chất lượng giáo dục ngày càng được nâng lên. Những năm qua, có 258 học sinh thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng. Cả xã có 4.352 máy điện thoại, bình quân 53 máy/100 dân, có 36 xe ô tô con tư nhân. Số hộ xây nhà cao tầng đạt 45%; 81 hộ nối mạng Internet, số hộ giàu là 685 (30,2%) và hộ khá đạt 31,8%. Đây là những chỉ số thuận lợi để Hà An hướng lên phường vào năm 2012.

Uống nước nhớ nguồn là nét đẹp truyền thống từ nhiều năm nay của Hà An. Xã đã  làm tốt công tác chính sách xã hội, trung bình hàng năm ngân sách xã và nhân dân đóng góp cho quỹ đền ơn đáp nghĩa để xây dựng và sửa chữa nhà cho hộ nghèo, đối tượng chính sách với số tiền hàng trăm triệu đồng.

Các đồng chí: Bùi Huy Lực, Bí thư đảng uỷ xã, Vũ Đức Hoàn, Chủ tịch UBND xã cho chúng tôi biết - có được thành tựu trên là cả quá trình phấn đấu bền bỉ, vượt qua biết bao thăng trầm vất vả. Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong xã đã phát huy cao độ truyền thống đoàn kết xây dựng quê hương. Đảng bộ xã hàng chục năm liền đạt danh hiệu trong sạch vững mạnh; chính quyền nhiều năm được đánh giá là đơn vị dẫn đầu trong phong trào thi đua của huyện.

Từ những thành tích toàn diện, năm 2008 Nhà nước đã phong tặng xã Hà An danh hiệu cao quý: Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới.

Xã Hà An - những sự kiện tự hào Xã Hà An thành lập ngày 12-9-1971 theo Nghị định của Chính phủ. - Anh hùng Lực lượng Vũ trang Nhân dân năm 2000. - Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới năm 2008. - 1 Huân chương Kháng chiến chống Mỹ cứu nước hạng Ba. - 1 Huân chương Chiến công hạng Ba. - 2 Huân chương Lao động hạng Nhì. - 3 Huân chương Lao động hạng Ba. - Cờ thi đua của Chính phủ. - Là xã đầu tiên của huyện có trường mầm non đạt chuẩn Quốc gia. (Đến nay toàn xã có 3 trường học đạt chuẩn Quốc gia).