Hiệu quả Quỹ Phòng, chống thiên tai

Những năm qua, Quỹ Phòng, chống thiên tai (PCTT) đã góp phần thực hiện hiệu quả công tác PCTT trên địa bàn tỉnh. Nguồn kinh phí này đã trợ lực quan trọng cho công tác ứng phó, khắc phục hậu quả thiên tai và xử lý các sự cố đê điều, thủy lợi do thiên tai gây ra, giúp giảm áp lực cho ngân sách nhà nước.

Mùa mưa bão năm 2021, công trình kè ven sông tại thôn Bắc Lù – Nà Trang, xã Hà Lâu, huyện Tiên Yên đã bị sạt lở mái ta luy. Qua báo cáo của địa phương và khảo sát thực tế cho thấy, có vị trí hư hại sát đường dân sinh, làm ảnh hưởng đến công trình giao thông và nguy cơ mất an toàn cho các hộ dân trong khu vực. Để khắc phục sự cố, UBND tỉnh đã quyết định trích 3 tỷ đồng từ Quỹ PCTT hỗ trợ huyện Tiên Yên tu bổ công trình này, không để xảy ra sự cố nghiêm trọng. Phương án sửa chữa, mức hỗ trợ đều được Chi cục Thủy Lợi (Sở NN&PTNT) phối hợp liên ngành, khảo sát thực tế và tổng hợp ý kiến chuyên môn để trình UBND quyết định. Với cách làm chặt chẽ này, có thể kể đến nhiều hạng mục công trình khác đã được khắc phục sự cố, hư hại để đảm bảo yêu cầu PCTT trên địa bàn tỉnh. Như UBND tỉnh quyết định trích trên 2,9 tỷ đồng từ Quỹ PCTT để cải tạo, nạo vét tuyến suối thoát nước khu 2, phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả năm 2020; trích 3 tỷ đồng để khắc phục sạt lở mái taluy trên tuyến đường Tân Tiến - Đồng Dằm, xã Đồn Đạc, huyện Ba Chẽ năm 2022...

Thực tế cho thấy, Quỹ PCTT đã và đang góp phần nâng cao hiệu quả công tác PCTT trên địa bàn tỉnh, đóng vai trò là một nguồn bổ sung kinh phí phục vụ cho các hoạt động khắc phục hậu quả thiên tai và xử lý các sự cố đê điều, thủy lợi do thiên tai gây ra. Tỉnh và các địa phương chủ động được nguồn lực, giảm đáng kể áp lực cho ngân sách nhà nước. Hằng năm, UBND tỉnh giao chỉ tiêu thu Quỹ PCTT cho các địa phương thực hiện. Các huyện, thị xã, thành phố chủ động căn cứ vào kế hoạch PCTT của địa phương mình để dự phòng kinh phí xử lý sự cố do thiên tai... Toàn bộ nguồn kinh phí của Quỹ PCTT quản lý qua hệ thống Kho bạc Nhà nước, đảm bảo công khai, minh bạch trong tất cả các bước thu, chi, quản lý... Do đó đã tạo được sự tin tưởng, ủng hộ cao của các tổ chức, cá nhân trong cộng đồng xã hội. Được biết, mức thu Quỹ PCTT của tỉnh những năm qua luôn đạt trung bình từ 18 đến 20 tỷ/năm - mức thu cao so với các tỉnh, thành phố trong cả nước.

Theo ông Đoàn Mạnh Phương, Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi (Sở NN&PTNT), việc duy trì và phát triển Quỹ PCTT là hành động rất cụ thể, thiết thực của Đảng, Nhà nước, được nhân dân ủng hộ, giúp chuẩn bị nguồn lực sẵn sàng ứng phó tốt hơn với thiên tai diễn biến ngày càng phức tạp. Tuy nhiên hiện nay, việc triển khai thực hiện trên địa bàn tỉnh lại gặp một số khó khăn, liên quan chủ yếu quy định mới tại Nghị định số 78/2021/NĐ-CP ngày 1/8/2021 của Chính phủ về thành lập và quản lý Quỹ PCTT. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 15/9/2021, thay thế cho Nghị định số 83/2019/NĐ-CP ngày 12/11/2019 và Nghị định số 94/2014/NĐ-CP ngày 17/10/2014.

Cụ thể, Nghị định 78 nêu “Quỹ PCTT hoạt động theo mô hình Công ty TNHH MTV do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ” (khoản 4, điều 3); “Cơ quan quản lý Quỹ cấp tỉnh đặt tại cơ quan thường trực PCTT; sử dụng bộ máy của cơ quan thường trực PCTT theo hình thức biệt phái hoặc kiêm nhiệm tham gia Hội đồng quản lý, Ban kiểm soát và cơ quan quản lý Quỹ cấp tỉnh” (khoản 3, điều 11). Tổng hợp ý kiến các Sở, ngành liên quan về việc áp dụng những quy định này vào thực tế, cơ quan chuyên môn ghi nhận còn một số khúc mắc cần được quan tâm tháo gỡ, hướng dẫn từ Trung ương. Cụ thể như, có nhất thiết phải thành lập riêng 1 Công ty TNHH MTV do Nhà nước năm giữ 100% vốn điều lệ chỉ để điều hành hoạt động Quỹ PCTT không? Hoặc việc sử dụng CBCC của cơ quan Sở NN&PTNT (thường trực PCTT) thực hiện kiêm nhiệm các chức danh tại cơ quan doanh nghiệp như trên thì có phù hợp với pháp luật hiện hành (Luật CBCC, Luật Phòng, chống tham nhũng) hay không? Mới đây nhất, nội dung này đã được Sở NN&PTNT đưa vào văn bản (số 415/SNN&PTNT-TL ngày 9/2/2023) gửi Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia về PCTT “Về việc đề nghị hướng dẫn việc thành lập Quỹ PCTT cấp tỉnh”.

Những ý kiến hướng dẫn, chỉ đạo kịp thời của Trung ương sẽ là cơ sở để Sở NN&PTNT nhanh chóng tham mưu cho UBND tỉnh triển khai Nghị định số 78 thuận lợi, hiệu quả.