Hiệu quả từ thực hiện Nghị quyết 21-NQ/TW

Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về công tác dân số trong tình hình mới xác định mục tiêu: Duy trì vững chắc mức sinh thay thế; đưa tỷ số giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; tận dụng hiệu quả cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số; phân bố dân số hợp lý góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững. Sau hơn 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết, Quảng Ninh đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, góp phần ổn định và nâng cao chất lượng dân số.

Thực hiện Nghị quyết số 21, tỉnh đã đẩy mạnh công tác truyền thông nâng cao nhận thức và huy động sự tham gia tích cực của các tổ chức chính trị - xã hội, các địa phương và người dân về công tác DS-KHHGĐ; tăng cường ứng dụng kỹ thuật, nâng cao chất lượng các dịch vụ khám, chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe nhân dân; xây dựng đồng bộ các đề án, chương trình về KHHGĐ, kiểm soát mất cân bằng giới tính khi sinh, tầm soát dị tật, bệnh tật bẩm sinh, chăm sóc sức khỏe người cao tuổi...

Công tác truyền thông được đổi mới, đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung. Đội ngũ làm công tác dân số luôn đẩy mạnh công tác truyền thông, nhất là mô hình mỗi cặp vợ chồng sinh đủ 2 con. Dịch vụ KHHGĐ được mở rộng, đa dạng hình thức cung cấp, nâng cao về chất lượng.

Bên cạnh đó, các hoạt động truyền thông còn được chú trọng vào từng nhóm đối tượng như: Đối tượng truyền thông chuyển đổi hành vi gồm phụ nữ, nam giới và các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh đẻ, bà mẹ mang thai, bà mẹ mới sinh, vị thành niên và thanh niên, người cao tuổi; đối tượng huy động từ cộng đồng là những người có uy tín trong cộng đồng, dòng họ, gia đình... và đặc biệt lựa chọn ưu tiên truyền thông tại các vùng đặc thù như vùng mức sinh cao, vùng có tỷ số giới tính khi sinh cao...

Năm 2022, Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh chú trọng tổ chức tuyên truyền nhiều nội dung như: Phối hợp với Trường Đào tạo cán bộ Nguyễn Văn Cừ lồng ghép các nội dung về công tác dân số vào giảng dạy tại 6 lớp Trung cấp lý luận chính trị - hành chính cho 481 chuyên viên, chuyên viên chính; phối hợp với Trường Đại học Hạ Long tổ chức 4 lớp tập huấn cho 200 sinh viên liên quan đến các chính sách dân số; phối hợp với Trường Cao đẳng Y tế Quảng Ninh phổ biến nội dung các quy định về nghiêm cấm lựa chọn giới tính khi sinh, với thời lượng 10 tiết học và tổ chức ký cam kết thực hiện cho sinh viên ra trường.

Cùng với đó, tổ chức hội nghị tuyên truyền cung cấp thông tin, kiến thức về mất cân bằng giới tính khi sinh cho những người có uy tín trong cộng đồng, trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố, bí thư chi bộ, trưởng ban công tác mặt trận; truyền thông chăm sóc SKSS/KHHGĐ tại các xã có mức sinh cao...

Từ năm 2011 đến nay, cơ cấu dân số đã có sự chuyển biến từ cơ cấu dân số phụ thuộc sang cơ cấu dân số vàng, dân số trong độ tuổi lao động tăng mạnh. Chất lượng dân số được cải thiện trên nhiều phương diện, tình trạng suy dinh dưỡng, tử vong bà mẹ, trẻ em giảm mạnh; tỷ lệ phụ nữ mang thai được tầm soát ít nhất 4 loại bệnh tật bẩm sinh đạt 49,6%, tỷ lệ trẻ em được tầm soát ít nhất 5 loại bệnh tật bẩm sinh đạt 53,1%. Số người cao tuổi được khám sức khỏe định kỳ đạt 96,1%.

Tuy nhiên, công tác dân số đang đứng trước nhiều thách thức: Vẫn còn sự phân biệt về giới tính, chênh lệch mức sinh giữa các vùng miền; hạn chế về truyền thông và cung cấp dịch vụ chăm sóc SKSS/KHHGĐ... Trong nhận thức và hành động của đội ngũ cán bộ dân số vẫn còn đặt nặng KHHGĐ. Công tác truyền thông, giáo dục về dân số ở một số khu vực, nhóm đối tượng hiệu quả chưa cao. Để giải quyết những thách thức đó, Nghị quyết 21 đã nhấn mạnh vào việc đổi mới nội dung tuyên truyền, tập trung vào chính sách dân số và phát triển.

Ngành dân số tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị tập trung truyền thông chuyển đổi hành vi về dân số và phát triển. Đồng thời, duy trì, nhân rộng và xây dựng các mô hình truyền thông có hiệu quả phù hợp với tình hình mới; nâng cao năng lực, kỹ năng cho đội ngũ cán bộ, cộng tác viên dân số. Qua đó góp phần nâng cao chất lượng dân số, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững.