Hội nghị COP16 không đạt được thỏa thuận về tài trợ bảo vệ các loài có nguy cơ tuyệt chủng

Ngày 2/11, Hội nghị lần thứ 16 Các bên tham gia Công ước Liên hợp quốc (LHQ) về Đa dạng sinh học (COP16) tại thành phố Cali (Colombia) đã bế mạc mà không đạt được thỏa thuận về lộ trình tăng cường tài trợ cho hoạt động bảo vệ các loài động và thực vật có nguy cơ tuyệt chủng.

Sau khi kéo dài hơn gần 12 giờ so với dự kiến, Chủ tịch COP16, Bộ trưởng Môi trường Colombia, ông Susana Muhamad đã quyết định tạm dừng các cuộc đàm phán để các đại biểu kịp chuyến bay về nước.

Phát biểu với báo giới, ông Muhamad cho biết: "Chúng ta sẽ tiếp tục làm việc, vì cuộc khủng hoảng này quá lớn và không thể dừng lại". Về phần mình, người phát ngôn Ban thư ký Công ước LHQ về Đa dạng sinh học (CBD), ông David Ainsworth cũng cho biết hội nghị sẽ tiếp tục nối lại trong tương lai để xem xét các vấn đề còn tồn đọng.

Hội nghị lần này có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, với khoảng 23.000 đại biểu đăng ký. Hội nghị nhằm đánh giá và tăng tốc tiến độ đạt được 23 mục tiêu vào năm 2030 được đặt ra tại Canada cách đây 2 năm để ngăn chặn sự tàn phá thiên nhiên mà con người gây ra. Các mục tiêu này gồm bảo vệ 30% diện tích đất liền và biển và phục hồi 30% hệ sinh thái bị suy thoái, giảm ô nhiễm và loại bỏ dần trợ cấp nông nghiệp và các khoản trợ cấp khác gây hại cho thiên nhiên.

Nhưng các cuộc đàm phán về tài trợ cho đa dạng sinh học đã bị đình trệ ngay cả khi một nghiên cứu mới được công bố trùng với thời điểm diễn ra Hội nghị COP16 cho thấy hơn 1/4 thực vật và động vật hiện đang có nguy cơ tuyệt chủng. Chỉ có 17,6% đất liền và vùng nước nội địa, và 8,4% đại dương và vùng ven biển được ước tính là được bảo vệ và bảo tồn.

Tại Cali, các nhà đàm phán bị chia rẽ phần lớn giữa các khối quốc gia nghèo và giàu về việc tăng tài trợ và các cam kết khác. Chủ tịch COP16 Muhamad đã đưa ra đề xuất thành lập một quỹ đa dạng sinh học chuyên biệt, nhưng đã bị Liên minh châu Âu (EU), Thụy Sĩ và Nhật Bản bác bỏ. Các quốc gia đang phát triển muốn thành lập một quỹ mới, vì họ không được đại diện đầy đủ trong các cơ chế hiện có như GBFF (Quỹ khung đa dạng sinh học toàn cầu).

Tuy nhiên, hội nghị đã nhất trí thiết lập “Quỹ Cali” từ các khoản thanh toán mà các công ty phải trả cho việc sử dụng dữ liệu tài nguyên di truyền của thực vật và động vật, hay còn được gọi là thông tin trình tự kỹ thuật số về tài nguyên di truyền (DSI), và sau đó chia sẻ một phần quỹ với cộng đồng địa phương nơi sở hữu nguồn đa dạng sinh học này. Quỹ sẽ phân phối 1/2 số tiền thu được cho cộng đồng địa phương nhằm duy trì công tác bảo tồn thiên nhiên.

Các đại biểu cũng đã thông qua quyết định thành lập một cơ quan thường trực để người bản địa tham vấn về các quyết định của LHQ liên quan đến bảo tồn thiên nhiên.