Khám phá bất ngờ về cấu trúc não liên quan đến kỹ năng đọc

Khả năng quan sát những biểu tượng trừu tượng và ánh xạ chúng thành âm thanh chính là một trong những kỹ năng quan trọng để trở thành một người đọc có năng lực tốt. Xét về khía cạnh khoa học thì điều này được gọi là khả năng xử lý âm vị học, và kỹ năng này có thể khác nhau ở mỗi người, với các tình trạng như một số người có thể đọc tốt hay chứng khó đọc sẽ khó khăn hơn đối với một số người.

Trong một nghiên cứu mới nhất, một nhóm các nhà nghiên cứu đã thử nghiệm hai giả thuyết được cho là đối lập nhau về cách các cấu trúc não liên quan đến kỹ năng đọc, và kỳ lạ là các nhà nghiên cứu đã tìm thấy những hỗ trợ dành cho cả hai.

Về giả thuyết thứ nhất, bộ não tự nhiên của con người vốn không có tính đối xứng, một số cấu trúc ở ở phía bên trái được cho là có liên quan đến quá trình xử lý ngôn ngữ, được gọi là "sự phân tầng của chức năng não", càng có sự bất đối xứng ở đây, khả năng đọc của một người càng tốt.

Về giả thuyết thứ hai, sự hiện diện của sự bất đối xứng trong não trái chỉ đơn giản là sự củng cố các đặc điểm cần thiết để đọc -điều mà nhóm nghiên cứu gọi là "giả thuyết phân hóa theo kênh". Theo giả thuyết này, thì càng có nhiều bất đối xứng trong não thì một người sẽ chỉ ở phạm vi có kỹ năng đọc trung bình.

Điều bất ngờ là tùy thuộc vào mức độ phân tích - cho dù là trên toàn bộ bán cầu não hay ở các vùng cụ thể - cả hai giả thuyết này đều có giá trị. Nhóm nghiên cứu đã phát hiện ra rằng khả năng đọc thực sự đã tăng lên khi có sự bất đối xứng lớn hơn ở bán cầu trái, nhưng chỉ khi nhìn vào cấu trúc bất đối xứng nhất, về cơ bản là tính đến toàn bộ bán cầu.

Các nhà nghiên cứu tại Đại học Y Nam Carolina đã sử dụng dữ liệu chụp cộng hưởng từ (MRI) từ nghiên cứu trước đó để xác định sự khác biệt về cấu trúc không đối xứng trong não của hơn 700 trẻ em và người lớn. Đồng thời họ cũng tiến hành các hoạt động chụp cộng hưởng từ chức năng (fMRI), đo hoạt động trao đổi chất, việc quét MRI vẽ bản đồ não bằng cách tiết lộ các cấu trúc giải phẫu.

Những người tham gia cũng được yêu cầu thực hiện các bài kiểm tra về khả năng đọc, bao gồm cả những bài kiểm tra yêu cầu họ phát ra những âm thanh giả, các từ được tạo ra liên quan đến mức độ xử lý cao hơn bởi vì bộ não của chúng ta không có điều kiện làm việc với chúng - điều này được gọi là giải mã âm vị học.

Khi các nhà nghiên cứu đã xác định được mức độ bất đối xứng của não bộ, họ phát hiện ra rằng khi xem xét vùng não trái bất đối xứng nhất của một người sự bất đối xứng lớn hơn có liên quan đến hiệu suất tốt hơn trong nhiệm vụ đọc những từ vô nghĩa.

Nhóm nghiên cứu viết rằng "Sự bất đối xứng bên trái về kích thước của thùy thái dương trên, trong sự đặc thù của nó, được cho là phản ánh tổ chức bán cầu bên trái cho ngôn ngữ, khi bị gián đoạn, nó khiến cho kỹ năng đọc của một người kém hơn, theo giả thuyết về "sự phân tầng chức năng não".

Theo giả thuyết phân tầng não, mỗi thùy của não được chuyên biệt hóa với khả năng thực hiện những công việc nặng nhọc trong các nhiệm vụ nhận thức cụ thể. Phía bên trái não thường liên quan đến các quá trình liên quan đến ngôn ngữ, nhưng hạn chế của những nghiên cứu trước đây là kích thước mẫu nhỏ và các phát hiện cũng cho thấy hoạt động ở bán cầu não phải khi mọi người thực hiện các nhiệm vụ dựa trên ngôn ngữ.

Nếu điều này đúng thì chúng ta vẫn chưa có sự rõ ràng về khác biệt giữa chức năng của các bán cầu não tùy thuộc vào sự khác nhau về cấu trúc của chúng, tuy nhiên có thể thấy các vùng cụ thể bên trái của não lớn hơn một cách đáng tin cậy so với những vùng tương tự ở bên phải.

Trong khi đó, nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng nếu các vùng não cụ thể nhất định bị phóng đại nhiều hơn về sự khác biệt cấu trúc giữa hai thùy, thì người đó có nhiều khả năng nằm trong phạm vi khả năng đọc trung bình. Điều này lại phù hợp hơn với giả thuyết thứ hai (phân hóa kênh) có thể được hình dung như một chiếc kim di chuyển dọc theo rãnh của bản ghi, nhờ đó nó duy trì một quỹ đạo định trước. Trong trường hợp xử lý và đọc ngôn ngữ, các cơ chế di truyền bảo vệ sẽ khởi động để phát triển sự bất đối xứng cần thiết của não.

Những cơ chế này được thể hiện một cách rõ ràng nên quá trình xử lý âm vị học thường bị hạn chế trong một phạm vi bình thường. Sự vắng mặt của những bất đối xứng này sẽ cho phép những khả năng bị suy giảm hoặc nổi bật nào đó biểu hiện không hạn chế.

Tác giả chính Mark Eckert từ Đại học Y Nam Carolina cho biết : “Những phát hiện của chúng tôi chỉ ra rằng, ở cấp độ dân số, sự bất đối xứng về cấu trúc của não có liên quan đến sự phát triển bình thường của khả năng xử lý âm thanh giọng nói, điều quan trọng để thiết lập khả năng đọc thành thạo”

Ngoài ra, một điểm kỳ lạ khác là hiệu suất trong việc thực hành đọc các các "từ giả" dường như không liên quan đến sự bất đối xứng trong các vùng của bán cầu trái, vốn được biết là quan trọng đối với các chức năng ngôn ngữ cụ thể. Điều này đặt ra một câu hỏi mở về những bất đối xứng cấu trúc này, ở quy mô lớn hơn, ảnh hưởng như thế nào đến khả năng đọc của mọi người.

Nhóm nghiên cứu kết luận "Các giả thuyết về phân tầng não và phân hóa kênh có thể đều có giá trị nhưng ở các quy mô khác nhau về tổ chức và chức năng của não. Mức độ bất đối xứng lớn hơn trong bán cầu trái có thể cho phép xử lý âm vị học hiệu quả hơn, có lẽ là do sự chuyên môn hóa bán cầu cao hơn."