Khi Man City vượt Man Utd cả trong lẫn ngoài sân cỏ

Man City đã bốn lần vô địch Ngoại hạng Anh, kể từ lần gần nhất Man Utd đăng quang năm 2013. Diễn tiến mùa này cho thấy CLB áo xanh đang hướng tới danh hiệu thứ năm. Cách biệt giữa hai đội đang là 22 điểm, khi mùa giải còn hơn nửa chặng đường. Man City đang vượt trội về sức mạnh trên sân cỏ. Và sau một thập kỷ bám đuổi "Quỷ Đỏ" về tài chính, họ đã vượt lên.

Hôm 12/1, Man City công bố kết quả tài chính của năm tài khoá 2020-2021, đạt mức kỷ lục giữa thời dịch Covid-19. Doanh thu của họ đạt 782 triệu USD, cao hơn Man Utd tới hơn 100 triệu USD. Khán giả có thể không quan tâm tới cuộc đấu tài chính, khi hai đội gặp nhau đầu tháng 3/2022. Nhưng kết quả này đã khẳng định vị thế của Man City ở bóng đá châu Âu.

Man Utd thường tự hào với tầm ảnh hưởng thương mại, với lượng người theo dõi ở mức hàng đầu thế giới. Cuối cùng họ đã bị "gã hàng xóm ồn ào" lấn át. "Thiếu gia" Man City ngày nào đã lên đỉnh quyền lực Ngoại hạng Anh.

Cán cân quyền lực đã thay đổi thế nào?

Man City tăng trưởng tài chính ở mức không ai sánh được trong một thập niên qua. Mùa 2006-2007, họ thậm chí không nằm trong top 20 đội có doanh thu cao nhất ở bảng Football Money League. Khi đó, Man City đứng sau cả Celtic hay Marseille. Nhưng, kể từ khi ông chủ Mansour Al Nahyan tiếp quản đội bóng năm 2008, doanh thu của Man City tăng từ 119 triệu USD lên 782 triệu USD như hiện tại. Tức là thu nhập của họ đã tăng hơn sáu lần trong 12 năm.

Cứ mỗi mùa giải qua đi, Man City lại tăng trưởng nhờ vào thành công trên sân cỏ. Man Utd từng là CLB duy nhất bắt kịp các đại gia châu Âu về tài chính, nhưng lúc này họ đã bị vượt qua. Chiến tích vào chung kết Champions League mùa trước là động lực lớn giúp Man City cải thiện tài chính.

Hãng kiểm toán hàng đầu thế giới KPMG cho biết Man City được thưởng tổng cộng 148 triệu USD từ UEFA. Khoản này đã gồm việc Man City vào vòng knock-out Champions League 2019-2020. Họ loại Real Madrid ở vòng 1/8, trước khi gục ngã trước Lyon tại tứ kết. Các trận này bị hoãn sang tháng 8/2020 vì Covid-19, nên được tính vào năm tài khoá 2020-2021.

Sau khi vô địch Ngoại hạng Anh, đoạt Cup Liên đoàn và vào bán kết Cup FA mùa trước, Man City kiếm tiền thưởng tổng cộng 408 triệu USD từ các giải đấu. Tiền thưởng này tăng đáng kể so với con số 261 triệu USD của năm tài khoá 2019-2020.

Doanh thu từ thương mại của Man City cũng tăng lên mức kỷ lục 372 triệu USD. Họ có hợp đồng với 31 đối tác trên toàn cầu, bao gồm cả những công ty thuộc sở hữu của Abu Dhabi. Man City lại hạ gục Man Utd ở thương mại, khi "Quỷ Đỏ" thu 319 triệu USD khoản này.

Tổng kết những con số, sẽ khó có CLB nào vượt qua được doanh thu của Man City thời dịch. Họ thậm chí còn lãi một khoản nhỏ 3,3 triệu USD, sau khi lỗ nặng 173 triệu USD mùa trước.

"Xét về doanh thu, đúng là Man City đã vượt Man Utd", Trưởng bộ phận thể thao toàn cầu của KPMG Andrea Sartori nói. "Man City đang tạo ra doanh thu cao nhất thế giới, hơn cả Barca, Real Madrid hay Bayern Munich. Chúng tôi vẫn chưa nhận được báo cáo tài chính từ Liverpool, nhưng rất khó để đội này vượt Man City. PSG cũng có thể soán ngôi đầu, nhưng tính đến hiện tại chưa có đội nào vượt qua Man City".

Liệu đại dịch có làm sai lệch kết quả tài chính năm 2020-2021?

Chắc chắn là vậy, thậm chí Covid-19 có tác động lớn. Man Utd phải chơi trọn mùa giải mà không có khán giả, nên họ thất thu nhiều hơn đáng kể so với Man City.

Thông thường, Man Utd có thể thu được nhiều hơn gấp đôi Man City, mỗi khi chơi trên sân nhà. Chẳng hạn như ở mùa 2018-2019, Man Utd kiếm 152 triệu USD tiền bán vé, còn Man City thu về 76 triệu USD ở Etihad. Dễ hiểu khi sân Old Trafford có sức chứa hơn Etihad 20.000 chỗ ngồi. Chỉ khi Old Trafford đón khán giả trở lại mùa này, Man Utd mới kiếm lại được nguồn thu quan trọng này.

Chuyên gia tài chính bóng đá Kieran Maguie cho biết: "Covid-19 ảnh hưởng tới Man Utd nhiều hơn so với Man City. Man Utd kiếm gấp đôi Man City về tiền bán vé và đồ lưu niệm, vì họ được hâm mộ nhiều hơn. Nhưng điều đó khiến Man Utd bị ảnh hưởng nặng nề hơn cả khi khán giả không được đến sân".

Man City hưởng lợi từ đại dịch để vượt qua "hàng xóm" về tổng doanh thu. Nhưng làm thế nào họ lại có thể đứng trên Man Utd về thương mại? Đây là thay đổi đáng kể nhất trong 10 năm qua. Man Utd luôn là lựa chọn hấp dẫn với các nhà tài trợ. Họ có lịch sử lâu đời, người hâm mộ đông đảo và sức hấp dẫn để không nhà tài trợ nào có thể chối từ. Thương hiệu Man Utd không cần quảng bá cũng đắt giá trong thế kỷ 21.

Còn Man City từng lép về so với Man Utd. Khi Al Nahyan mới thâu tóm Man City, doanh thu thương mại của họ chỉ đạt 32 triệu USD, tương đương một phần ba của Man Utd.

Bắt kịp Man Utd là nhiệm vụ to lớn của Man City, nhưng giờ đây họ có thể khẳng định đã vượt qua đối thủ. Trong khi doanh thu thương mại của Man Utd giảm 16,8% mùa trước, Man City tăng 10,2% khoản này.

Tất nhiên những người hoài nghi sẽ tìm hiểu những đối tác thương mại của Man City đến từ đâu. Hàng không Etihad tài trợ cho áo đối Man City, và họ có quan hệ với Visit Abu Dhabi và Expo 2020 Dubai. Man City còn hai nhà tài trợ khác có trụ sở ở UAE, là Masdar và Etisalat.

Không có gì nghi ngờ khi Man City cố gắng tăng cường quan hệ với các công ty ở UAE, nhưng họ cũng đem về những nhà tài trợ danh tiếng khác từ bên ngoài, như Nissan hay Nexen Tires. Các nhà tài trợ này cũng cảm kết trả thêm cho Man City dựa trên thành tích của đội trên sân cỏ, như khi vào chung kết Champions League lần đầu tiên trong lịch sử.

Man Utd lý giải cho doanh thu thương mại sụt giảm là để bù đắp cho các nhà tài trợ. Những đối tác của Man Utd cũng hứng chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch. Man Utd là một công ty đại chúng và niêm yết trên thị trường chứng khoán, nên họ có mô hình vận hành rất khác Man City.

Man Utd đã phải thay đổi thoả thuận với General Motors và nhiều đối tác khác tháng 8/2020. Thoả thuận mới xét đến việc bản quyền truyền thông bị gián đoạn cũng sẽ ảnh hưởng tới nguồn thu thương mại của Man Utd. Vì thế thu nhập thương mại của Man City miễn nhiễm với Covid-19, còn Man Utd hụt tới 65 triệu USD.

Người phát ngôn của Man Utd cho biết: "Chúng tôi tự hào về khả năng phục hồi mà đội bóng thể hiện qua đại dịch, bất chấp thiệt hại đáng kể về doanh thu so với khi các trận đấu đón đông đủ khán giả. Hoạt động thương mại của chúng tôi vẫn dẫn đầu ngành, với nhiều đối tác ký hợp đồng mới hoặc gia hạn".

Nếu Man Utd không còn là CLB giàu nhất Anh, liệu họ có cơ hội đòi lại vị trí mùa này?

Điều đó còn phụ thuộc vào vận may của hai đội thành Manchester trong nửa cuối mùa 2021-2022. Man City được kỳ vọng sẽ bảo vệ ngôi vương Ngoại hạng Anh, nhưng hai đội đều vào vòng 1/8 Champions League và hy vọng đi sâu.

Man Utd đã vượt qua thành tích mùa trước, khi họ dừng bước ở vòng bảng. Nhưng Man City cũng có cơ hội làm tốt hơn bằng cách đoạt Cup châu Âu lần đầu trong lịch sử CLB. Tiền thưởng từ UEFA sẽ ảnh hưởng đáng kể đến vị trí đứng đầu doanh thu của hai đội. Nhưng ít nhất Man Utd cũng sẽ rút ngắn cách biệt do Old Trafford đã hoạt động hết công suất trở lại. Mỗi trận đấu ở đó, Man Utd thu 4,1 triệu USD.

"Còn phải xem liệu Man City có giữ được vị thế hiện tại không", Sartori nói. "Bởi Man Utd có truyền thống 30 năm đứng trong top 3 CLB giàu nhất châu Âu. Man City đã tạo khác biệt khi vào chung kết Champions League 2021. Nếu làm thế một lần nữa hay thậm chí vô địch, Man City có thể vẫn sẽ đứng đầu. Còn nếu bị loại sớm hơn, Man City sẽ tụt lại. Thành công trên sân cỏ luôn có tác động đến tài chính.

Man Utd cũng có thể bù đắp doanh thu thương mại đã mất. Họ đã ký hợp đồng tài trợ áo đấu mới với TeamViewer, với giá trị lớn bậc nhất. Việc tái ký hợp đồng với siêu sao Cristiano Ronaldo sau 12 năm xa cách cũng đem lại nguồn thu lớn cho đội bóng.

Dù vậy, việc Man City trở thành đối thủ tài chính của Man Utd cũng là kỳ tích. Như chuyên gia Maguire nói: "Doanh thu của Man Utd năm 2009 là 382 triệu USD, gấp ba lần Man City. Xoá bỏ được cách biệt đó là điều không thể tin nổi. Cuộc đua của hai đội trên những con số tài chính sẽ được xác định dựa trên kết quả của họ ở Champions League mùa này".