Khơi dậy sức sáng tạo của thanh niên trong kỷ nguyên mới

Các thế hệ thanh niên Quảng Ninh đã và đang phát huy vai trò xung kích, chủ lực, tạo sự bứt phá, giá trị mới trong nghiên cứu, ứng dụng KHCN, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Sáng tạo của thế hệ trẻ

Bằng việc sáng tạo và đưa vào sử dụng phần mềm PLANTSR, Trần Thái Hưng và Lương Gia Minh (học sinh Trường THPT Chuyên Hạ Long) đã giúp nông dân chăm sóc, phát hiện bệnh hại trên cây ổi thông qua giải pháp AI. Thái Hưng cho biết: Phần mềm tích hợp nhiều công nghệ hiện đại, như sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong chẩn đoán bệnh hại trên cây; hệ thống IoT tự động tích hợp trên điện thoại thông minh để quản lý và kiểm soát cây trồng, tưới tiêu tự động, đo lường độ pH của đất, dự báo thời tiết; hệ thống phần mềm di động thực hiện chương trình thuật toán độc lập; diễn đàn trao đổi nội dung chuyên môn cho người dùng tương tác. 

Phần mềm có giao diện đơn giản, dễ sử dụng, phù hợp với trình độ của đại đa số nông dân, đã được chứng minh có khả năng phát hiện bệnh hại cây ổi với độ chính xác cao. Hiện phần mềm được ứng dụng tại một số vườn ổi ở Quảng Ninh, thu được kết quả khả quan, có thể nhân rộng cho các vùng trồng ổi khác trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh hoặc các tỉnh, thành phố khác trong nước.

Cũng xuất phát từ niềm đam mê nghiên cứu khoa học, Nguyễn Văn Ngọc Đức và Nguyễn Mai Thái An (học sinh Trường THPT Bạch Đằng, TX Quảng Yên) đã nghiên cứu, chế tạo ra Máy xâu dây vỏ hàu, nhằm tăng năng suất lao động, tăng sản lượng, giảm giá thành sản phẩm. Ngọc Đức chia sẻ: Với chiếc máy này, hiệu suất xâu vỏ hàu gấp 3,5 lần so với làm thủ công. Đặc biệt máy tạo được dây vỏ hàu có khoảng cách, điều mà từ trước đến nay chưa làm được. Sản phẩm đang được phát triển, nhân rộng vào thực tiễn, giúp ích cho những hộ dân nuôi hàu.

Với mong muốn tìm ra giải pháp đưa sản phẩm Việt Nam vươn ra quốc tế, đầu năm 2024 anh Vũ Hữu Đức, Chủ nhiệm CLB Thanh niên khởi nghiệp TP Móng Cái, đã nghiên cứu, cho ra mắt sàn thương mại điện tử VNA MADE. Anh Đức cho biết: Đây là sàn thương mại điện tử xuyên biên giới nhằm xuất khẩu các đặc sản Việt Nam sang thị trường Trung Quốc và các quốc gia lân cận. Với nền tảng công nghệ hiện đại, VNA MADE cung cấp giải pháp toàn diện từ tiếp cận thị trường, quảng bá sản phẩm đến vận chuyển hàng hóa, giúp các doanh nghiệp địa phương tiết kiệm chi phí và tăng cường năng lực cạnh tranh. Giải pháp mới này sẽ giúp cho các thương hiệu của Việt Nam tiếp cận các thị trường quốc tế một cách nhanh nhất thông qua tiện ích của công nghệ số.

Tiếp sức cho tuổi trẻ sáng tạo

Để thúc đẩy tuổi trẻ hăng hái lao động sáng tạo, nhiều hội thi, cuộc thi đã được các sở, ban, ngành tổ chức, tạo môi trường, động lực cho thanh, thiếu niên hăng say học tập, nghiên cứu, tiếp cận, nắm bắt công nghệ. Tiêu biểu như phong trào "Tuổi trẻ sáng tạo"; Festival "Tuổi trẻ sáng tạo"; Ngày hội "Tuổi trẻ sáng tạo"; cuộc thi "Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp", "Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng", "Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học", “Tin học trẻ”... Qua đó phát hiện, tôn vinh nhiều gương mặt trẻ say mê nghiên cứu khoa học, kịp thời đưa những tiến bộ, sáng kiến vào ứng dụng, triển khai trong thực tế.

Nhiều đơn vị, doanh nghiệp xây dựng, phát triển các CLB khoa học, tổ chức các cuộc thi, hội thảo, diễn đàn trao đổi... nhằm khuyến khích và tạo môi trường cho hoạt động nghiên cứu khoa học, phát huy tinh thần sáng tạo của ĐVTN. Tiêu biểu như Đoàn Than Quảng Ninh với Hội thi "Tuổi trẻ sáng tạo", các phong trào "Sáng tạo trẻ", "Thanh niên xung kích tiến quân vào KHCN", Diễn đàn “Tuổi trẻ sáng tạo”; Trường Đại học Hạ Long, Trường Cao đẳng Công nghiệp và Xây dựng có các CLB nghiên cứu khoa học. 

Đáng chú ý, năm 2024 Tỉnh Đoàn tổ chức tọa đàm “Nâng cao năng lực số cho thanh niên đáp ứng yêu cầu kỷ nguyên số”. Chương trình thu hút sự tham gia của hơn 200 ĐVTN là thành viên các tổ công nghệ số cộng đồng của TP Hạ Long, CLB thanh niên công nghệ số, học sinh các trường THPT trên địa bàn. Qua chương trình đã thúc đẩy thế hệ trẻ phát huy năng lực, trí tuệ, tích cực tham gia vào các hoạt động chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ số, kỹ thuật số trong học tập, lao động, sản xuất và cuộc sống.

Nhằm khơi dậy và phát huy năng lực của ĐVTN tiến quân chiếm lĩnh KHCN, thời gian tới các sở, ngành tiếp tục phối hợp tổ chức nhiều hoạt động khích lệ sức sáng tạo, đam mê nghiên cứu khoa học của tuổi trẻ. Đặc biệt, Tỉnh Đoàn tiếp tục đẩy mạnh truyền thông về phong trào "Tuổi trẻ sáng tạo"; thực hiện có hiệu quả cuộc vận động “Mỗi thanh niên một ý tưởng, sáng kiến”. Đồng thời chú trọng kết nối và thu hút các nguồn lực hỗ trợ, tạo môi trường, khuyến khích đổi mới, sáng tạo trong thanh thiếu nhi. Tỉnh Đoàn chỉ đạo các cơ sở đoàn tổ chức các hoạt động, cuộc thi học tập, nghiên cứu, tập sự nghiên cứu khoa học; khuyến khích đăng ký nghiên cứu các đề tài khoa học giải quyết những nhiệm vụ thực tiễn...