Khơi nguồn sáng tạo trẻ

Thời gian qua, các cuộc thi, hội thi sáng tạo khoa học ở lứa tuổi học sinh, thanh thiếu niên, nhi đồng được tổ chức rộng rãi, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, thu hút nhiều bạn trẻ thể hiện đam mê, sở trường nghiên cứu khoa học. Từ đó, sáng tạo ra những phát minh, sáng chế có tính hữu ích đối với cộng đồng.

Nguyễn Trung Hiếu và Nguyễn Khải Gia, học sinh Trường THPT Uông Bí đã phát huy tài năng nghiên cứu khoa học, xây dựng Dự án “Tối ưu điều kiện tách chiết polyphenol tổng số từ lá cây húng quế bằng mô hình Box-Behnken và thử nghiệm bảo quản trái cam”. Dự án đoạt giải nhất Cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học tỉnh Quảng Ninh, năm học 2021-2022.

Chia sẻ về dự án này, Nguyễn Trung Hiếu cho biết: Với yêu cầu về vệ sinh an toàn thực phẩm ngày càng cao, việc thay thế hoá chất bảo quản quả bằng những chế phẩm có nguồn gốc hoàn toàn tự nhiên là điều cần thiết. Nắm được đặc tính vô cùng hữu hiệu của cây húng quế trong việc kháng viêm, chống oxy hoá, chúng tôi đã nghiên cứu khả năng sử dụng bảo quản quả tươi của húng quế, từ đó ứng dụng trong đời sống một cách hiệu quả, nâng cao sức khoẻ cộng đồng, tăng sinh kế cho người dân trồng cam và trồng cây húng quế.

Từ niềm đam mê khoa học, nhiều bạn trẻ đã thể hiện năng lực sáng tạo của mình gắn với việc tham gia giải quyết các vấn đề bất cập, nổi cộm của đời sống xã hội. Nhiều mô hình, giải pháp được đánh giá cao, ứng dụng vào thực tiễn đời sống cũng như phục vụ học tập, sinh hoạt. “Phần mềm học giao thông 4.0” của Nguyễn Thu Uyên, Nguyễn Tiến Dũng, Vũ Như Linh, học sinh Trường THCS Mạo Khê (TX Đông Triều) là một trong những sáng chế như thế.

Chia sẻ về phát minh của nhóm, Nguyễn Thu Uyên nói: Chúng em chưa thấy có ứng dụng học giao thông cho học sinh THCS và THPT, mới chủ yếu cho đối tượng người lớn ôn thi lấy giấy phép lái xe. Vì vậy, chúng em đã viết “Phần mềm học giao thông 4.0”. Với sản phẩm này, các bạn học sinh, em nhỏ có thể học luật ở bất cứ nơi đâu mà không cần đợi đủ tuổi hay các tiết học của thầy, cô trên lớp. Khi tham gia giao thông gặp biển báo nào không biết, các bạn có thể mở ứng dụng ra tra cứu trực tiếp, hoặc tìm hiểu những điều không được vi phạm khi tham gia giao thông.

Hai dự án, sáng chế của các học sinh được phát hiện từ Cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học tỉnh và Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng tỉnh lần thứ VI. Để khơi nguồn tài năng, đam mê khoa học của các học sinh, thanh, thiếu niên trên địa bàn tỉnh, các sở, ngành, địa phương đã tổ chức nhiều sân chơi bổ ích, giúp các bạn trẻ phát huy được năng lực sáng tạo của mình. Tiêu biểu như Cuộc thi Tin học trẻ, Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh; Cuộc thi KHKT dành cho học sinh trung học; Cuộc thi Sáng tạo thanh thiếu niên, nhi đồng; Cuộc thi Ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp…

Từ các cuộc thi này đã xuất hiện nhiều sáng chế, giải pháp có tính ứng dụng vào thực tiễn, như: Máy hút bọt làm sạch mặt nước ao nuôi tôm của học sinh Trường THPT Bạch Đằng (TX Quảng Yên); Dung dịch phòng - trị nấm cho cá cảnh từ lá bàng khô và muối biển của học sinh Trường THCS Phong Cốc (TX Quảng Yên); Thiết bị robot lau tường của học sinh Trường THPT Cẩm Phả (TP Cẩm Phả); Robot tự hành giám sát, cảnh báo, đo thân nhiệt của học sinh Trường Đoàn Thị Điểm (TP Hạ Long)…

Theo lãnh đạo Liên hiệp các Hội KHKT tỉnh, sân chơi khoa học được tổ chức thời gian qua đã thực sự là "bệ phóng" cho các tài năng khoa học trẻ tỉnh nhà, hướng các bạn trẻ vào các hoạt động thực tiễn, rèn luyện kỹ năng, vun đắp ước mơ trở thành những nhà sáng chế trong tương lai.