Kinh tế toàn cầu tổn thất khổng lồ vì El Nino

Hiện tượng El Nino dự kiến ​​phát triển trong những tháng tới. Nghiên cứu mới nhận thấy mô hình khí hậu này có thể gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu hàng nghìn tỉ USD do tác động kéo dài trong nhiều năm - con số cao hơn nhiều so với ước tính trước đây chỉ tính đến những thiệt hại kinh tế tức thời.

El Nino 2023 dự báo gây thiệt hại 3 nghìn tỉ USD

Nghiên cứu, được công bố trên tạp chí Science cho thấy, một số sự kiện El Nino dữ dội nhất trước đây đã gây thiệt hại cho nền kinh tế toàn cầu hơn 4 nghìn tỉ USD trong những năm tiếp sau.

Do biến đổi khí hậu có thể làm tăng tần suất và cường độ của các sự kiện El Nino trong tương lai, các tác giả nghiên cứu dự đoán, thiệt hại kinh tế toàn cầu có thể lên tới 84 nghìn tỉ USD vào cuối thế kỷ 21, ngay cả khi các cam kết giảm lượng khí thải carbon hiện tại được đáp ứng. Và tác động hầu hết sẽ gây gánh nặng cho các quốc gia có thu nhập thấp hơn.

Học giả Chris Callahan tại Đại học Dartmouth, tác giả chính của báo cáo, cho biết: “Có những suy thoái dai dẳng trong tăng trưởng kinh tế kéo dài trong 5, thậm chí 10 năm sau những sự kiện này".

Khoảng 3-5 năm một lần, nhiệt độ đại dương ở phía đông và trung tâm Thái Bình Dương nóng lên - dấu hiệu nhận biết El Nino - và tạo ra hiệu ứng domino về thời tiết khắc nghiệt trên toàn cầu, đôi khi kéo dài cả năm.

Dọc theo phía đông Thái Bình Dương, các khu vực như phía nam của Mỹ có thể ghi nhận lượng mưa trên mức trung bình. Ở phía đối diện của đại dương, những nơi như Indonesia và Đông Nam Á trải qua hạn hán, có thể dẫn đến cháy rừng.

Các tác động ở những khu vực khác bao gồm lũ lụt tàn phá, mùa màng khô hạn, dịch bệnh nhiệt đới gia tăng và số lượng cá sụt giảm - tất cả đều ảnh hưởng đến nền kinh tế địa phương và toàn cầu.

Các nhà dự báo tại Cơ quan Khí quyển và Đại dương Quốc gia Mỹ đang dự đoán sự kiện El Nino mạnh xảy ra vào cuối năm 2023, vì nhiệt độ đại dương đã đạt mức cao kỷ lục trong năm nay.

Đợt El Nino gần đây nhất xảy ra năm 2016, trùng với thời điểm nhiệt độ toàn cầu nóng nhất từng được ghi nhận cùng với cháy rừng, băng tan ở hai cực...

Các tác giả của nghiên cứu mới ước tính, El Nino năm 2023 có thể kìm hãm nền kinh tế toàn cầu khoảng 3 nghìn tỉ USD trong 5 năm tới.

Tác động kéo dài tới 5 năm sau đó

“Nếu các cá nhân gặp các mối nguy hiểm về thời tiết và khí hậu ảnh hưởng đến năng lượng và vận tải, thì điều đó sẽ ảnh hưởng đến nền kinh tế theo nhiều cách khác nhau. Hiện tại, chúng ta thích nghi kém hơn nhiều với sự biến đổi khí hậu so với những gì chúng ta hiểu trước đây" - đồng tác giả Justin Mankin cho hay.

Callahan và Mankin đã phân tích tốc độ tăng trưởng GDP bình quân đầu người từ năm 1960 đến năm 2019, tập trung vào những năm sau các sự kiện El Nino và La Nina - nước biển mát hơn ở Thái Bình Dương.

Nhóm nghiên cứu phát hiện ra khoảng 56% các quốc gia đã trải qua sự sụt giảm đáng kể về tăng trưởng tới 5 năm sau sự kiện El Nino.

Các sự kiện La Nina đôi khi cho thấy lợi ích với nền kinh tế toàn cầu bởi có khả năng chuyển lượng mưa nhiệt đới sang nhiều khu vực lục địa hơn, thúc đẩy nông nghiệp và giảm nguy cơ cháy rừng ở những khu vực đó. Nhưng sự tăng trưởng này không thể vượt qua được những thiệt hại do El Nino gây ra.

Hai sự kiện El Nino lớn nhất trong 60 năm qua xảy ra vào năm 1982-1983 và 1997-1998 và gây ra thiệt hại lần lượt là 4,1 nghìn tỉ USD và 5,7 nghìn tỉ USD trong vòng hơn 5 năm sau đó.

Những năm đó cũng trùng với các cuộc khủng hoảng tài chính lớn góp phần gây ra tổn thất, nhưng nhóm vẫn nhận thấy sự sụt giảm đáng kể trong GDP toàn cầu trong dài hạn nếu những yếu tố đó được loại khỏi phân tích.

Hầu hết tổn thất đều thuộc về các quốc gia ở gần hiện tượng El Nino, thường là các quốc gia đang phát triển hoặc có thu nhập thấp hơn.

Ví dụ, nhóm đã tính toán thu nhập của một cư dân trung bình ở Peru sẽ cao hơn 1.246 USD (cao hơn 19%) vào năm 2004, nếu El Nino năm 1998 không xảy ra. Các nước nhiệt đới bao gồm Ecuador, Brazil và Indonesia tổn thất từ ​​5-19% GDP bình quân đầu người.

“Chúng ta đều biết El Nino gây tổn thất lớn. Chúng tôi đang chỉ ra rằng những chi phí này lớn hơn nhiều so với những gì chúng ta hiểu trước đây" - ông Mankin nói.

Chẳng hạn, ước tính tổn thất của nghiên cứu El Nino 1997-1998 đôi khi cao hơn 100 lần so với những ước tính trước đó không tính đến tổn thất tích lũy trong những năm tiếp theo.