Kỳ vọng sầu riêng trở thành trái cây tỷ USD xuất khẩu sang Trung Quốc

Với kết quả xuất khẩu khả quan trong hơn 3 tháng cuối năm, cùng việc có thêm 230 cơ sở vừa được cấp phép, sầu riêng đang được kỳ vọng trở thành loại trái cây đạt kim ngạch 1 tỷ USD xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc.

Kết quả xuất khẩu khả quan

Trao đổi với phóng viên Báo Nhân Dân thường trú tại Trung Quốc, ông Nông Đức Lai, Tham tán Thương mại Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc cho biết, năm 2022 đã chứng kiến nhiều kết quả đáng mừng trong việc thúc đẩy xuất khẩu trái cây, nông sản Việt Nam sang thị trường 1,4 tỷ dân. Trong đó, nổi bật nhất là sầu riêng, một loại trái cây có giá trị kinh tế cao và được người dân Trung Quốc rất ưa chuộng.

Theo đó, sau khi ký kết Nghị định thư giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam Tổng và cục Hải quan Trung Quốc về yêu cầu kiểm dịch thực vật đối với sầu riêng tươi Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc, lô hàng sầu riêng đầu tiên của Việt Nam đã xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc từ giữa tháng 9/2022.

Chỉ trong hơn 3 tháng cuối năm, Việt Nam đã xuất khẩu tổng cộng 40,8 nghìn tấn với tổng kim ngạch 188 triệu USD sang thị trường Trung Quốc, được doanh nghiệp, các đại lý tiêu thụ trái cây và người tiêu dùng nước này đón nhận hết sức nồng nhiệt.

3 tháng cuối năm, Việt Nam đã xuất khẩu tổng cộng 40,8 nghìn tấn với tổng kim ngạch 188 triệu USD sang thị trường Trung Quốc.

Theo đánh giá, việc sầu riêng Việt Nam mở cửa thành công và thâm nhập thị trường Trung Quốc, góp phần đem lại "tự do" trong tiêu dùng loại trái cây được ưa chuộng bậc nhất ở quốc gia đông dân nhất thế giới, chính là bởi lâu nay, sầu riêng Thái Lan đang độc chiếm thị trường này với thị phần lớn, giá bán cao, nhưng thời gian thu hoạch và tiêu thụ ngắn.

Sầu riêng Việt Nam đã khắc phục được phần lớn nhược điểm đó, với vụ thu hoạch dài hơn, giá thành hợp lý, vận chuyển thuận lợi do quãng đường ngắn, và đặc biệt, có hương vị đặc trưng, rất thơm ngon.

Tại Lễ hội trái cây và giới thiệu sầu riêng Việt Nam do cơ quan thương vụ Đại sứ quán tổ chức tại thành phố Thiên Tân, miền bắc Trung Quốc cuối năm 2022, các doanh nghiệp và đại lý tiêu thụ đều đánh giá cao chất lượng sản phẩm, và cho biết sẽ đẩy mạnh nhập khẩu và tiêu thụ sầu riêng Việt Nam trên các kênh siêu thị và bán hàng trực tuyến, nhanh chóng đưa trái cây chất lượng cao này tới tay người tiêu dùng các địa phương Trung Quốc.

Thêm 230 cơ sở được cấp phép

Theo thông báo Tổng cục Hải quan Trung Quốc gửi Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc mới đây, cơ quan chức năng Trung Quốc đồng ý cấp phép cho thêm 230 cơ sở, trong đó có 163 vườn trồng và 67 cơ sở đóng gói phù hợp các yêu cầu của Nghị định thư, tiến hành các hoạt động thương mại, xuất khẩu chính ngạch sầu riêng sang Trung Quốc.

Đây là các cơ sở đã đạt các yêu cầu trong đợt kiểm tra trực tuyến thứ 2 của cơ quan hải quan Trung Quốc đối với các doanh nghiệp xuất khẩu sầu riêng tươi Việt Nam sang Trung Quốc; cộng với 113 cơ sở đã được cấp phép năm ngoái, nâng tổng số vườn trồng và cơ sở đóng gói sầu riêng Việt Nam được cấp phép lên tới 343 cơ sở.

Phía Trung Quốc đã cập nhật danh sách các cơ sở này lên website chính thức của Tổng cục Hải quan, đồng thời đề nghị các doanh nghiệp tuân thủ các yêu cầu kiểm dịch, bảo đảm sầu riêng xuất khẩu phù hợp các yêu cầu liên quan, để không ảnh hưởng tới các hoạt động thương mại và vận chuyển sầu riêng Việt Nam sang Trung Quốc.

Tham tán Nông Đức Lai cho biết, với kết quả xuất khẩu khả quan chỉ trong hơn 3 tháng cuối năm, cộng thêm hàng trăm cơ sở được cấp phép mới vừa qua, cũng như mức độ tiếp nhận, phản hồi của doanh nghiệp, người tiêu dùng Trung Quốc, hoàn toàn có thể đặt mục tiêu và kỳ vọng vào xuất khẩu sầu riêng sang thị trường Trung Quốc sẽ đạt kim ngạch 1 tỷ USD trong năm nay.

Lưu ý với doanh nghiệp và người trồng sầu riêng

Để thâm nhập và có chỗ đứng vững chắc tại thị trường 1,4 tỷ dân, từ đó đạt mục tiêu kỳ vọng trong năm nay và giai đoạn sắp tới, các vườn trồng, cơ sở đóng gói, doanh nghiệp xuất khẩu và các địa phương cũng cần lưu ý nhiều vấn đề, để tránh gặp phải những trở ngại, vướng mắc trong quy trình xuất nhập khẩu, cũng như mở rộng phạm vi tiêu thụ tại Trung Quốc.

Trao đổi về nội dung này, Tham tán Nông Đức Lai cho rằng, Trung Quốc là thị trường đầy tiềm năng với nhu cầu tiêu thụ rất lớn, tuy nhiên hoàn toàn không phải là một "thị trường dễ tính". Cơ quan chức năng Trung Quốc đã siết chặt quy trình thẩm định, cấp phép cho các loại nông sản, trái cây nước ngoài xuất khẩu chính ngạch vào nước này. Sau khi đạt được Nghị định thư kiểm dịch, từng vườn trồng, cơ sở đóng gói đều phải qua kiểm tra, sát hạch trực tuyến với hồ sơ đầy đủ, thông qua các câu hỏi của cơ quan chức năng, mới chính thức được cấp phép tiến hành xuất khẩu.

Ngay trong đợt kiểm tra trực tuyến vừa qua, cũng có hơn 50 cơ sở không được cấp phép, do không đạt yêu cầu do phía Trung Quốc đề ra. Do vậy, ông Nông Đức Lai nhấn mạnh, các cơ sở cần chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, tìm hiểu kỹ quy trình kiểm tra, sát hạch trực tuyến, nhất là phối hợp thật tốt với cơ quan chức năng trong nước, như Cục Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), để đáp ứng các yêu cầu của thị trường nhập khẩu.

Hiện nay, Thái Lan vẫn là nước xuất khẩu lớn nhất sản phẩm sầu riêng tươi sang Trung Quốc, với 784 nghìn tấn và 3,84 tỷ USD trong năm 2022. Ngoài ra, Philippines cũng vừa được cấp phép xuất khẩu chính ngạch sầu riêng tươi sang Trung Quốc. Một số quốc gia trồng sầu riêng khác, như Campuchia..., cũng đang xúc tiến đàm phán mở cửa thị trường chính ngạch.

Cần tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu kiểm dịch, bảo đảm chất lượng sản phẩm, tăng cường công tác xúc tiến, quảng bá ; quy hoạch vườn trồng sầu riêng hợp lý, mở rộng diện tích theo thông tin nhu cầu thị trường, tránh mở rộng ồ ạt, để không gặp phải các rủi ro.

Để có thể cạnh tranh với sầu riêng các nước này, Tham tán Nông Đức Lai khuyến cáo người trồng và doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu kiểm dịch, đảm bảo chất lượng sản phẩm, tăng cường công tác xúc tiến, quảng bá trên các kênh khác nhau. Các địa phương cần quy hoạch vườn trồng sầu riêng hợp lý, mở rộng diện tích theo thông tin nhu cầu thị trường, tránh mở rộng ồ ạt, để không gặp phải các rủi ro không đáng có.