LHQ cảnh báo căng thẳng Biển Đỏ làm chậm tiến trình hòa bình ở Yemen

Đặc phái viên Liên hợp quốc (LHQ) về Yemen, Hans Grundberg ngày 14/2 cảnh báo rằng leo thang quân sự ở Biển Đỏ liên quan đến cuộc xung đột Israel-Hamas ở Dải Gaza có tác động tiêu cực đến các nỗ lực hòa bình ở Yemen.

Phát biểu trực tuyến trong một cuộc họp với Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, ông Grundberg nói rằng “căng thẳng gia tăng trong khu vực liên quan đến cuộc chiến ở Gaza và đặc biệt là sự leo thang quân sự ở Biển Đỏ, đang làm chậm các nỗ lực hòa bình ở Yemen”.

Quan chức LHQ khẳng định các phe phái đối địch ở Yemen đã hứa hẹn thực hiện các cam kết theo một lộ trình của LHQ đạt được vào tháng 12 năm ngoái, bao gồm lệnh ngừng bắn trên toàn quốc, các biện pháp cải thiện điều kiện sống và khởi động lại tiến trình chính trị ở Yemen. Tuy nhiên, ông Grundberg cho biết các nỗ lực hòa giải ở Yemen đang bị tác động bởi những diễn biến mới trong khu vực.

Ông Grundberg kêu gọi hành động “ngay lập tức” để chấm dứt “chu kỳ leo thang nguy hiểm” ở Yemen. Để đạt được mục tiêu này, theo ông Grundberg, trước tiên, cần giảm leo thang trong khu vực. Ông nhắc lại lời kêu gọi từ Tổng thư ký LHQ Antonio Guterres về một lệnh ngừng bắn nhân đạo ngay lập tức tại Dải Gaza. Đây là một trong những điều kiện quan trọng để “bảo vệ không gian hòa giải ở Yemen”.

Theo ông Grundberg, các phe phái Yemen phải dừng các hành động khiêu khích công khai và tránh bị lôi kéo vào bất kỳ hành động quân sự nào bên trong Yemen vào thời điểm nhạy cảm này.

Ông Grundberg cũng chỉ ra những thách thức kinh tế của Yemen là rất to lớn. Công chức vẫn chưa được trả lương đầy đủ, đặc biệt là ở các khu vực do lực lượng Houthi kiểm soát, trong khi người dân ở các khu vực do chính phủ kiểm soát phải đối mặt với tình trạng mất điện kéo dài và giá cả tăng cao.

Đặc phái viên LHQ nhấn mạnh leo thang trong khu vực không được làm suy yếu các nhu cầu cấp thiết về lệnh ngừng bắn trên toàn quốc ở Yemen, trả lương trong khu vực công, nối lại xuất khẩu dầu, mở lại đường, cảng và sân bay, tái thiết là một phần của các cuộc đàm phán.

Kể từ tháng 11/2023, lực lượng Houthi ở Yemen đã liên tiếp tấn công tàu thuyền ở Biển Đỏ, một phần của tuyến vận tải biển chiếm khoảng 12% lưu lượng vận chuyển hàng hải trên thế giới. Houthi tuyên bố hành động này nhằm thể hiện sự ủng hộ đối với Palestine trong bối cảnh xung đột giữa phong trào Hamas ở Dải Gaza và Israel. Các cuộc tấn công của Houthi đã khiến nhiều công ty vận tải biển phải chuyển hướng đi vòng qua phía Nam châu Phi khiến chi phí tăng mạnh. Trước các diễn biến mới này, các lực lượng Mỹ và Anh đã tiến hành nhiều cuộc tấn công nhằm vào các mục tiêu liên quan đến Houthi ở Yemen.