Ma túy, mối họa cộng đồng cần chung tay phòng chống

Từ năm 2001, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định lấy ngày 26/6 hàng năm là “Ngày toàn dân phòng, chống ma túy” nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các ngành, các cấp, các tầng lớp nhân dân về công tác phòng, chống ma túy và tác hại của tệ nạn ma túy để tự phòng chống làm giảm tệ nạn ma túy trong đời sống xã hội. Nhưng cho đến nay, ma túy vẫn là vấn nạn gây nhức nhối trong cộng đồng, gây nhiều hệ lụy không chỉ cho bản thân người nghiện. Sự xuất hiện ngày càng đa dạng của các loại ma túy, chất gây nghiện mới càng đòi hỏi các cơ quan chức năng, cộng đồng phải chung tay mạnh mẽ hơn.

Trước đây, khi nói đến ma túy, người ta thường chỉ nghĩ đến một vài nhóm thuốc gây nghiện như thuốc phiện, heroine, morphine… Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, chủng loại và dạng thức của các loại thuốc gây nghiện đã trở nên rất đa dạng như: Ketamine, cần sa, lá khát, khí cười, nấm thần… Đó là những nhóm chất gây hưng phấn, tạo ảo giác, khiến người dùng mất phương hướng, mất định hướng không gian, thời gian hoặc có những hành động kỳ quặc như khỏa thân, leo lên nóc nhà… thậm chí nguy hiểm hơn là tấn công, làm hại người khác.

Nếu như trước đây, Quảng Ninh từng là một địa bàn nóng về ma túy khi là nơi trung chuyển ma túy từ trong nước ra nước ngoài và ngược lại, thì thời gian gần đây, số vụ mua bán, vận chuyển trái phép ma túy từ Trung Quốc đưa qua Quảng Ninh vào nội địa bị phát hiện, bắt giữ, xử lý đã giảm rõ rệt, song lại có những vụ án khủng thu giữ gần trăm bánh heroine hay cả ngàn viên thuốc lắc, ma túy tổng hợp .  

Theo số  liệu của Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội thuộc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tỉnh, tính đến hết tháng 6/2020, trên toàn tỉnh có gần 4.000 người nghiện và sử dụng trái phép chất ma túy có hồ sơ Công an quản lý, nếu tính cả số chưa được quản lý thì con số người nghiện thực tế còn cao hơn nhiều. Trong 6 tháng đầu năm, có 625 người đang được cai nghiện tập trung tại Cơ sở cai nghiện ma túy tỉnh, 72 người cai nghiện tại cộng đồng, 192 người được đào tạo nghề. Tuy không còn điểm nóng về nghiện ma túy nhưng trên toàn tỉnh chỉ có khoảng 56 xã, phường, thị trấn không có tệ nạn ma túy. Tỉnh phấn đấu đến hết năm 2020 sẽ có khoảng  15-20% xã, phường, thị trấn không có tệ nạn nghiện ma túy, trong khi chỉ tiêu của Chính phủ đề ra trong chiến lược quốc gia phòng chống và kiểm soát ma túy đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 là 70% xã, phường, thị trấn khu dân cư không có tệ nạn nghiện ma túy.

Những con số cho thấy những nỗ lực của các cơ quan chức năng và sự chung tay phối hợp của cộng đồng dân cư nhưng cũng phản ánh thực tế là công cuộc phòng chống ma túy ngày càng khó khăn, phức tạp bởi sự xuất hiện của những loại ma túy, chất gây nghiện mới tác động ngày càng nghiêm trọng đến tinh thần và thể chất người dùng. Khi chúng ta chưa thể chấm dứt tình trạng nghiện ma túy thì cần phải có các biện pháp quản lý, chăm sóc, điều trị người nghiện một cách hiệu quả hơn để giảm thiểu các nguy cơ mà người nghiện có thể gây ra cho bản thân mình và cho cả cộng đồng. Và để làm được điều này, cần có sự kết hợp của toàn xã hội, bao gồm sự quan tâm chăm sóc của gia đình, sự giám sát, quản lý của lực công an với sự hỗ trợ của cộng đồng dân cư và các chương trình điều trị, cai nghiện của Nhà nước.

Tệ nạn ma túy đã và đang trở thành mối họa mang tính toàn cầu. Tình trạng nghiện ma túy có thể gây ra  những hậu quả nghiêm trọng về mặt kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, làm nảy sinh các loại tội phạm, đe dọa sự ổn định, phồn vinh, trường tồn của bất kỳ quốc gia, dân tộc nào. Đó là điều không thể phủ nhận.  

Ngày toàn dân phòng chống ma túy năm nay có chủ đề “Phát huy tinh thần phòng chống dịch Covid-19, hãy hành động vì cộng đồng không có ma túy”. Nó đòi hỏi chúng ta trong công cuộc phòng chống tiến tới loại trừ ma túy ra khỏi đời sống phải có những giải pháp quyết liệt, đồng bộ cả về mặt pháp luật và tâm lý xã hội. Nếu trong cuộc chiến chống Covid-19, chúng ta nêu cao khẩu hiệu “chống dịch như chống giặc” thì  trong cuộc chiến phòng chống ma túy cũng cần một cuộc chiến trường kỳ, một cuộc chiến toàn dân.

Quỳnh Tâm